ААЛ ІСТЕНҶІЛЕРІНІҢ ИСТІГ ЧУРТАЗЫ
07.10.2016
Хабарлар
В.М.ЗИМИН паза Р.В.ТОРТОЧАКОВ сертификат читірчеткен туста.
Ноға истіг? Минің кӧрізімнең, аалда чуртир ӱчӱн, малнаң айғазар ӱчӱн, хыра тартып, тамах одыртар ӱчӱн, кізі анда истенерге кирек. Пістің улуғларыбыстың кӧбізі ааллардаң сыххан нооза. Городсар даа кӧссе, олар чирдегі туразар тартылчалар. Андағ тура чох полза, аалзар, дачазар чӧрер оңдай тілепчелер. Че аал істенҷілерінің аалдағы чуртасха хыныс ханнарына сиип парған, олар пасха чирде истенминчелер, городсар килзе, уламох майығыбысчалар. Олар машиналарның кӱӱлезінең чарханчалар, кӧп хадыллығ туралар аразында тарлығыстығ полыбысча. Городта кӱн тооза полып, киректерін идіп, олох кӱн аалзар маңзырапчалар. Андағ кізілер ам даа пары ӧріндірче.
9 октябрьда хазнада Аал хонии паза ниме-нооны аннаң андар тимнеҷең промышленность тоғынҷыларының кӱні таныхталар. Хакасияда ӱлӱкӱн кибірли, хыра тоғыстары тоозыл парза, тамах ӱртӱнзер киріл парза, мал азии тартыл парза, пайрамни таныхталча. Андада Ағбанда республиканың драма театрында аал хонии істенҷілері чыылысча.
Сағам, тізең, аал хониинда тоғыс хайнапча. Прайзына маң чоғыл: хыраҷылар тамах кизерін узаратчалар, малҷылар азыхты пилетирін тоосчалар. Аар тоғыстаң хорыхпас, уғаа кӱстенҷік чуртағҷылар, чуртастарын аал хониинаң палғалыстырып, пу чуртаста истіг орыннарын тапханнар сағынчам, Полған на кізі аалда сыдаспинча, истенминдеече, аннаңар анда иң не сыдамахтары паза чирде чуртирға, тоғынарға хынчатханнары ла тудылча.
Аал хониина сидік ирткен чӱс чылның тоғызон чылларын сағысха кирерің дее килбинче. Пӱӱнгі кӱнде аал хонии чахсы тиліс кӧзітче, иң пастағызын аннаңар хазна паза регион ӱлгӱлері сағыссырапчалар. Хабазығ программалары полызиинаң аал хонии предприятиелері, фермерлер паза пос хониинаң айғасчатханнар азахха турчалар, тиліпчелер, хоныхтарын алғытчалар. Пӱӱл ле кресен фермер хоныхтар саны 60 хоныхха хозыл парған, 11 хоных сӧбіре фермазы полыбысхан. Олар постары істеніп, ағаа хоза аалдағыларға тоғыс орыннарын пирчелер. Хакасияның агропромышленнай комплексі паза аалда социальнай сфера тилізі 2013 - 2020 чылларға паза пуох тусха кӧрілген Россияның аал хонииның паза рынокта аал хонии ниме-нооларын, ас-тамаан сыныхтағда тударының тилізінің хазна программалары пастыра ас-тамах сығарызын ӧскірерінҷе, импорт ниме-ноолары орнына пос ниме-нооларын сығарарынҷа кӧстеглер турғызылған.
Пӱӱл Чоғархы Асхыс аалның чуртағҷызы Родион Валентинович Торточаков ідӧк фермер тоғызын пастирға чаратхан. Бизнес-планы грант мариинда чиңіс тутхан. Ах туразар Хакасия пазы Виктор Зиминнің холынаң грантха сертификаты аларға позы кил парған. Хазна хабазии ағаа техника аларға полызар. Маллар, хойлар тутчатхан кізее хыстаға азых тимнирге хайди даа техника киректелче. 1,5 миллион салковай грант ахчазы, ағаа хоза пос ахчазы трактор, пресс паза тырбос аларға чидер.
Кресен-фермер хонии пазы алты паланың пабазы полча. Торточаковтар сӧбірезі тӧрт оол паза ікі хыс ӧскірче, улии пӱӱл школа тоозыбысхан, кічиине ӱс час толар. Аалда улуғ сӧбірее пос хонии чох чуртирға чарабас, пик чуртирға итсең, палаларны азахха турғызарға сағынзаң, уламох кӱстенерзің, позыңны айабассың. Аалдағылар улуғ чоохтанарға хынминчалар, оларның алнында ӧӧн кӧстег турча: тоғынарға паза тиліп одырарға!
Оңхак аалдаң Наталья Григорьевна Сагалакова хада хонғаны Василий Иванович Иптышевнең хада маллар, хойлар, аттар ӧскірчелер. Техникалары, чирлері, турлағ пар, че аннаң андар тилир пӧгіннең грант мариинда араласханнар. Июньда, пасха фермерлер чіли, грантха сертификат алғаннар. Мындох Пыдырах аалдаң Евгений Валерьевич Султреков полған. Чиит оол, тӧрееннең ала аалда чуртаан кізі, аал хониинаң айғазары аар паза нандырығлығ тоғыс полчатханын чахсы пілче. Аның сӧстерінең, хайда даа сидіксіністер пар, ӧӧні - айғасчатхан киректі чахсы пілері.
Фермер полыбызары - ол, грант алып, ахчаны пос хонииның тилізіне хосханы ла нимес, ол кӧп чылларға аал хониинаң айғазарына пазын салғаны. Фермер полыбысхан кізі тӧреміл сан пиріс итче, хазна, регион алнында ла нимес, ідӧк сӧбірезінің, позының алнында. Ол хонии тиліпчеткенін кӧрерге, аның ӱчӱн хайдағ
тоғыс хоза идерге киректелчеткенін сизінерге, сидіксіністерні тузында ілезіне сығарарға кирек. Аның хонии, хазнаның тиксі аал хонииның кічіг чардығы даа полза, позының тузазын ағылча. Р.В.Торточаков таа, Н.Г.Сагалакова даа, Е.В. Султреков таа, грант хабазиин алған пасха даа фермерлер анзын чахсы оңарчалар.
Хакасия пазы Виктор Зимин аал хониин уғаа аарлапча, аал хонии істенҷілеріне ідӧк хайча.
- Мин, Хакасия пазы чіли, хайынаачы кізі паза чуртағҷы чіли, аал хониин иң ӧӧн тоғыстарның пірсіне санапчам, - таныхтаан Виктор Зимин, наа ла тоғынып пастапчатхан фермерлерге грантха сертификаттарны читірчеткенде. - Кӱстеніп тоғынза, тоғысты орта толдырза, чир сірерні ідӧк алғыстир. Хакасия, тізең, уғаа пай чир!
Пӱӱл, аал хонии тоғынҷыларын чеестепчетсе, пазох иң артыхтарының холында машина клӱстері сығдырир, пазох аарластығ аттар, ахчалығ сыйыхтар читірілер. Ол аал хонии істенҷілерінің аар тоғызын турыстыра паалааны полча!
Автор :
Наталья СУБРАКОВА Сомнар Максим АХПАШЕВТИ
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
26 | 27 | 28 | 29 | 1 | 2 | 3 |
4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде