ЧАА МАТЫРЛАРЫ УНДУДЫЛБИНЧА
18.10.2016
Хабарлар
Киҷее иртен Ағбандағы аэропортта «Аэрофлот» авиакомпанияның Москвадаң учухчатхан самолёдын Хакасияның чааҷылар комиссариадының офицерлері паза журналисттер удурлааннар. Ол самолет Илбек Ада чаа тузында Мурманск облазында, фашисттердең тоғыр чаалазып, чуртазын пир салған пістің чир-суғҷыбыс Дмитрий Степанович Коваленконың сӧӧгін ағылған.
Чоохтирға кирек, Кольскай чарым олтырыхтағы Мурманск облазында Илбек Ада чаа тузында хатығ чаалазығлар парған. Фашисттер Мурмансктағы пістің Севернай флоттың чаа-талай базазын холға киріп аларға кӱстенгеннер. Хызыл Армияның чааҷылары, махачы чаалазып, ыырҷыны городсар чағын позытпааннар. Че анда кӧп хызыл армеец Ада чир-суу ӱчӱн чуртазын пир салған.
Чаа соонда чыл сай Мурманск облазындағы тілег отрядтары чаалазығларда чат халған чааҷыларның сӧӧктерін таапчалар. Халғанҷы тілег тузында олар 64 чааҷының сӧӧгін тапханнар, оларның аразында пістің чир-суғҷыбыс Дмитрий Степанович Коваленконың сӧӧгі табылған. Ол Шира аймааның военкомадынаң фронтха хығыртылтыр. Архив пічіктерінҷе, Дмитрий Степанович 1942 чылда 15 майда Западная Лица суғ хыринда чуртазын пир салған. Табылған 64 чааҷы сӧӧгінің аразында 11 чааҷының на ады-солазын піліп алғаннар, аннаңар оларның туғаннарына искіріглер ызылған.
Хайди чоохтаан Д.С.Коваленконың пархазы Галина Юрьевна Панкова, ағазының сӧӧгінең хада фляжка, котелок, ахча паза сапёр кӱрҷегі полтыр. Оларны хоостыра ээзінің ады-солазын піліп алтырлар. Искіріг килгенде, Галина Юрьевна хызынаң хада Мурмансксар Дмитрий Степановичтің сӧӧгін ағыларға парғаннар. Амды олар аны Хакасиязар читірділер.
Мында таныхтирға кирек, Хакасияның чааҷылар комиссарының ветераннарнаң тоғынчатхан полысчызы Олег Игоревич Пагельс улуғ тоғыс апарча, Военкоматтың парадха кисчең кип-азахтығ ікі офицері, Д.С.Коваленконың Россия флагынаң чабылған хомдызын самолеттаң сығарып, строевой хаалағнаң аэропортсар апарғаннар. Оларның алнынҷа О.И.Пагельс, Коваленконың сомын тудынып, хаалаан. Аэропорттың вип-залы хыринда оларны ГАЗель автомобиль сағаан. Хомдыны автомобильге таарлааннар, андарох Галина Юрьевна хызынаң одырыбысханнар, чаа матырының сӧӧгін Ширазар апарыбысханнар, ГАЗельнің алнында ГИБДД автомобильi парған. Д.С.Коваленконың сӧӧгін пӱӱн Ширадағы сыыратта ӱреен оолғы Юрий Дмитриевичнең хости чыыпчалар.
Мурмансксар Г.Ю.Панкованаң хада чӧрген республика военкомадының тоғынҷызы Сергей Васильевич Большаковтың чооғынаң, Мурманск облазында 3,5 чыл хатығ чаалазығлар парған, Хызыл Армияның чідіріглері кӧп полған. Чаалазығларда чуртастарын пир салған чааҷыларны олох орыннарда чыып салчатханнар. Анда тундра, тастығ чир, чат халған чааҷыларны, чирін тирең дее хаспин, чыып салчатханнар.
Ол чаалазығларда 115 муң чааҷы чуртазын пир салған, кӧбізінің ады-солазын піл полбин халчалар. Коваленконың ады-солазын аның ниме-нооларынҷа піліп аларға оң полған. Аннаң хада полған тиріглернің паза ниме-нооларның хай пірее номерлерінҷе чааҷының ады-солазы ілезіне сығысхан.
Ады-солазы чох чааҷыларның табылған сӧӧктерін Мурманск облазының устаа улуғ аарласнаң андағы сыыратта чыыпча.
Автор :
Николай СУЛТРЕКОВ
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
Кӱн таңмазы