ЧОҒАРХЫ АСХЫСТА ТОҒАЗЫҒ
07.12.2016
Хабарлар
Улуғ хырлас айының 2-ӌі кӱнінде Чоғархы Асхыс аалда халыхтарның орындағы пос устаныстарының (ТОС) фестивальы ирткен. ТОС-тар - ол ӧткін чуртағҷыларның пірігістері, олар чуртапчатхан аалларында, городтарындағы кварталларда чурт орыннарын иптирге харасчалар. Ӱлгӱдегілер прай нимені идерге маңнанминчалар нооза, ана мында TOC-тар полысчалар.
Асхыс чиріндегі Чоғархы Асхыста ТОС иң пурнада тӧстелтір, аннаңар фестиваль мында ирткен. Аалдағы Культура туразынзар аалӌылар, орындағы чуртағӌылар килгеннер. Аймахта алты ТОС тӧстелген: Пилтip аалда, Ӱс чулда - пірер, Палыхтығ суғда, Чоғархы Асхыста - ікілер. Пірсі ӱр ниместе Анҷыл чон аалда тӧстелтір. Пу аал Чоғархы Асхыс аал чӧбіне кірче. Аалӌылар аразында аймах пазы Абрек Васильевич Челтыгмашев, администрация істіндегі тоғыстар пӧлігінің устағӌызы Татьяна Михайловна Золотарева, Хакасия пазының полномочиеліг кізізі Татьяна Николаевна Раменская, республиканың муниципальнай пірігістер чӧбі ассоциациязының толдырығ директоры Наталья Михайловна Соколик полғаннар.
ТОС-тар фестивальын асхан Асхыс аймаа пазы А.В.Челтыгмашев. Ол таныхтаан:
- Пістің аймахта мындағ чӧріс наа ла пасталча. Ӧткін, чапчаң кізілер аалларда, ӱлгее полызып, чӧрім тӧстеп тоғынчалар. Олар піске, администрацияа, полысчалар, піс, тізең, оларға полызарға кирекпіс. Удур-тӧдір пілізелер, хада тоғыналар.
Аның соонаң Т.Н.Раменская чоох тутхан:
- Пу чӧрім прай Россияда иртче. Піске Россия синінде ирткен чыылығда аралазарға киліскен. Тиксі хазнада TOC-тар аймах тоғыстар иртірчелер. Оларны кӧріп, піске дее ідӧк ӧткін тоғынарға кирек. Чонда сағыс тӧстел парған: коммунальнай хоныхтар хомай тоғынчалар, оларға ахча тӧлебеске чарир. Хыйа идерге кирек андағ сағыстарны. Читпестерні хада-пірге чох идерге кӱстенелер. Андада коммунальнай хоныхтарның даа тоғызы кӧрінер.
Анаң ол чыылысхан чонны алғыстаан. Республика синіндегі чыылығда тоғазарбыс теен ол.
Сӧс ідӧк Чоғархы Асхыстағы чонға пирілген. Мындағы ТОС-тың ады «Читі хыс» адалча, аның кнезі Карина Акрамовна Кыржинакова полча. Ол, пірігіс хайди тоғынғаннаңар чоохтап, сан пиріс иткен. Олар аалны сӧп-саптаң арығлир сурығны пӧгіп тоғынчаттырлар.
- Піс аймахта иң пурнада ТОС тӧстеебіс, аннаңар сірерні піссер ааллап хығырдыбыс, - теен ол.
Чоох пиргеннер Аңӌыл чон аалдағыларға. Вероника Николаевна Чертыкова андағы ТОС-тың кнезі полча.
- Пістің ТОС наа ла тӧстелген, аннаңар піске иткен тоғыстаңар чоохтирға даа киліспинче, че піс, пасхаларынаңар истіп, оларның тоғыстарына тӧстеніп тоғынарбыс, - теен ол.
Палыхтығ суғда ікі ТОС тӧстелтір. Пірсі «Крестьянка» адалча, устапча аннаң Мария Азатовна Янина. Пу пірігістегілер «Крестьянка» адалчатхан орында чуртапчалар. Оӧн аалдаң олар хыраң кистінде чуртапчалар. Оларға сала сидік одыр чуртас киреенде, ӧӧнінде суғ киреенең. Олох аалда «Радость» ТОС пар. Том суғ кизіре чуртапчатханнарның пос устаныс пірігізі, устағӌызы Татьяна Кыдымаева полча, Чоғархы Асхыстағы чонның хыринда оларның эстрада ырӌылары чоғыл, че олар музыка даа чох сарнап пиргеннер. Андағ ырӌылары пар полтыр. Шорлар нооза, олар тахпахтазар оңдайлығ чон.
Ӱс чулдағы «Ирбен» ТОС-тың устағҷызы Эдуард Николаевич Боргояков чон алнына сыххан. Ол пурнада фестиваль иртірчеткеннерге, Чоғархы Асхыстағы чонға, улуғ нимес сыйых читірген. Олар ідӧк илееде тоғыс ит салтырлар. Сағамғы туста хакас ибін пӱдіріп алар пӧгін тутчаттырлар. Ӱс чулдағылар - тахпахчы-ырчыларға пай чон. Жанна Саражакованаң Сергей Томочаков, сценаа сығып, ырлааннар. Кӧрінче, тиктең нимес олар «От ырының» лауреаттары полғаннар. ТОС-ха полызарға аал чӧбінің депутаттары килтірлер, оларның аразында Алевтина Романовна Чертыгашева. Чон ӧмелесче.
Пилтірдегі ТОС устағӌызы Наталья Николаевна Федотова - тыс пілбес кізі. Ол сӧп-сапты чарадылбаан орынзар тӧкчеткеннердең тоғыр харбас парча.
Мында аалҷылар полғаннар Паза, Ис ааллар чӧптерінің пастары Светлана Васильевна Майнагашева паза Руслан Леонидович Чистыгашев, Асхыс поселоктың кізілері. Мин Мария Егоровна Чебодаеваны танып салғам, ол - ӧткін ипчі, аалда ноо даа мероприятие полза, ол араласча. Сағынчам, Асхыс поселокта даа ТОС тӧстелер.
Пастағы чыылығ - ол хаҷан даа пастағы, хайдағ-да читпестер полар ла. Мыннаң мындар наа ТОС-тар тӧстелер тіп сағынчам. Ӧткін чуртағӌылар піріксе, иткен дее тоғыстары кӧп паза аймах полар.
Автор :
Михаил ИДИМЕШЕВ
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
26 | 27 | 28 | 29 | 1 | 2 | 3 |
4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде