ХАКАС КӦГЛЕРІНЕ АПТАТТЫРҒАННАР
21.04.2017
Хабарлар
Пу наада «Айланыс» ансамбльның артисттері улуғ чорыхтаң айланғаннар. Олар ікі неделя Тюмень паза Новосибирск областьтары чуртағҷыларын пай хакас культуразынаң таныстырғаннар.
«Читіген» театрның директоры Виталий Канзычаковтың таниинаң, Тюмень облазынзар хакас чайаачыларын Сибирьдегі татарларның халых пірігізі хығырған. Андағы чон пістің артисттерні истіп аларға, оларнаң чоох алызарға хаҷанох сағынтыр. Саблығ ӧмее чорыхха пар килерге Хакасияның культура министерствозы полыс пирген. Тюмень облазында оларға гастрольларны иптіг иртірібізерге халых пірігізінің кнезі Фаусия Марганова паза филология наукаларының кандидады, идінҷек Максим Сагидуллин хабасханнар. Пістің чайаачылар гастрольларнаң Тюмень, Тобольск, Ялуторовск городтарда паза Каскара, Вагай, Ембаево, Ярково, Аслана аалларда полғаннар. «Айланыс» ансамбльның артисттері Хакасия искусствозының саблығ деятельлері Александр Саможиков паза Олег Чебодаев, Хакасияның саблығ артизі Степанида Саможикова, Ирина Чугунекова паза Евгения Костякова устарынаң татар кӧрігҷілерін аптааннар. «Айланыс» ӧменең хада чорыхха Хакасияның саблығ артизі Ираида Ахпашева чӧрген. Ансамбльның араласчылары «Чолпан Чылтыс» паза «Тигір хуры» концерт программаларын кӧзіткен ползалар, Ираида Захаровна хакас эстрада сарыннарын толдырған.
Пір кӱнде чайаачылар ікі концерт хайди даа иртірҷеңнер, Вагай аалда, тізең, тӧрт ойын кӧзіт пирерге маңнанғаннар. Ираида Ахпашева Степанида Саможикованың талантына морсынтыр. Сцена узы чоохтапча: «Степанида Степановна концерт апарча, прай кӧг тиріглерінең ойнапча, тахпах толдырча. Аның «худағай теелбегі» номеріне кӧрігҷілер хайди морсындылар. Хакас артисттерінің аразында андағ кізіні таппассың даа».
Гастрольларның ӧӧн пӧгіні - Сибирьдегі татарларны хакас культуразынаң таныстырары. Концертке килген кізілернің кӧбізі хакас сарыннарын паза кӧглерін пастағызын на искен. Кӧрігҷілернің таниинаң, ікі тӱрк чонның культуразы тӧӧй полтыр. Степанида Саможикова чоохтапча: «Тюмень облазында чуртапчатхан татарлар постарын Ким суғ хазынаң сыххан чонға санапчаттырлар. Тіллері хызылларның тіліне тӧӧй, аннаңар хада тоғынчатхан арғыстарыбыс пірее ниме піл полбинчатсалар, оларға Александр Саможиков полысчаң».
Чиит артист Евгения Костякова гастрольлар тузында Сибирьдегі татарларның «Цейэ» («Вишня») сарынын толдырған. Аны истіп, концертке килген чон чиит артистке матап айа сапхан. Евгения таныхтапча: «Сарынны чолда ӱгренерге киліскен. Минің кӧрізімнең, Сибирьдегі татарларның тілі пістің тілге андағ ла тӧӧй нимес, пірее ле сӧстер таныс пілдір парған. Тиксі чоннаңар чоохтаза, кӧрімнерінең хакастардаң пасхалалбинчалар, че оңдайларынаң Хазандағы татарлар осхастар. Хакастар оларның хыринда хай-хай амырлар».
Артисттернің чооғынаң, Сибирьдегі татарлар - посты тілепчеткен чон. Оларның кӧбізі позын Хазандағы татарлар полчатханына санапча, аннаңар андағы кізілернең палғалыс тударға кӱстенче. Школада олғаннар Хазанда сығарылған кинделер пастыра ӱгренчелер. Че Сибирьдегі татарларны алынҷа чонға санапчатханнарның саны халғанҷы туста ӧс парыбыстыр. 2010 чылда тиксі Россияда чон санға алылғанда, 9 муң кізі Сибирьдегі татар тіп пазынтыр. Максим Сагидуллиннің кӧрізінең, сынында Сибирьдегі татарлар саны - 300 муң кізі. Пу чон пик чуртапча, че культура саринаң оларның сидіксіністер пар полтыр. Кӧзідімге, прай кӧглерні олар орыс гармонь на пастыра толдырчалар, пос чонының кӧг тиріглерін чідір салғаннар. Пір ле ус маймахтар паза тюбетейкалар итче, кибірліг кип-азахты тікчеткен устар чоғыл. Ідӧк чииттер пос тілінең чоохтазарға хынминчалар. Олег Чебодаевтің таниинаң, Сибирьдегі татарларның паза хакастарның сидіксіністері тӧӧй полтыр. Саблығ хайҷының пу чонның ӧткіні, посха ла ізенерге кӱстенчеткені кӧңніне кірче. Ол піди санапча: «Минің кӧрізімнең, хакастар хазнаа най тың ізенчелер, іди полбасха кирек. Хакас чонның искусствозын, спортын иң пурун піс позыбыс тилідерге кирекпіс».
Артисттер Тюмень облазында чуртапчатхан татарларнаң мыннаң мындар палғалыс тударға пӧгінчелер. Оңдай полза, «Читіген» театр пазағы чылда андар ойыннар апарар.
«Айланыс» ансамбльның гастрольларының ікінҷі чардығы Новосибирскте ирткен. Анда хакас чайаачылары «Сибирьдегі часхы» студент фестивальында араласханнар. Ідӧк олар Новосибирсктегі ӱгредіг заведениелерінде концерттер кӧзіткеннер.
Автор :
Майя КИЛЬЧИЧАКОВА
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
Кӱн таңмазы