«ЧЫЛТЫЗАХТАР» АННАҢ АНДАР ЧАРЫЗЫННАР
24.10.2017
Хабарлар
Ӱр ниместе Ағбанда Н.Ф.Катановтың адынаң хакас национальнай гимназия-интернатта тӱрк пічиине паза культуразына чарыдылған «Чылтызахтар» республиканың олған марии он пірінҷі хати ирткен.
Аны Н.Ф.Катановтың адынаң Хакас хазна университеді паза хакас национальнай гимназия-интернат иртіргеннер. Пу марығның азах-меет ойыннары полған. Пастағы таллағ ойыннарда 80 олған араласхан. Амды, тізең, таллағ ойыннарны иртіп, 30 олған республика мариина килген.
Хакас гимназияның актовай залында кізі толдыра чыылыс парған. Улуғ пастыхтар полғаннар, оларның санында республиканың ӱгредіг паза наука министрінің орынҷызы Юрий Гаврилович Сагалаков, национальнай паза территориальнай политика министрінің орынҷызы Нина Гавриловна Челтыгмашева паза ХГУ-ның профессоры, филология наукаларының докторы Тамара Герасимовна Боргоякова.
Кибір хоостыра пастағы алғыстас сӧзі Ю.Г.Сагалаковха пирілген. Аның чооғынаң, мындағ марығлар сылтаанда пістің хакасияда чайаачы олғаннар саны чылдаң чылға ӧсче. Іди пістің тілібіс, культурабыс тиліпче. Мында улуғ алғыс ползын олғаннарның ӱгретчілеріне паза паба-іҷелеріне. Оларның кӱстенізінең олғаннар пӧзік чидіглерге читчелер. Пу марыға иң маңаттары килгеннер, аннаңар марығ чарғыҷыларына чиңісчілерні таллирға сидік полған.
Марығның чарғыҷыларына турғызылғаннар Россияның саблығ артизі, Хакасияның чон артизі Светлана Семёновна Чаптыкова, ХакНИИЯЛИ-ның улуғ наука тоғынҷызы, филология наукаларының кандидады Нина Семёновна Майнагашева, «Читіген» театрның устағҷызы Алексей Александрович Торбастаев, РТС-тағы «Солбан» кӧзідігнің редакторы Юрий Петрович Челтыгмашев паза писатель Илья Прокопьевич Топоев.
Марығ пасталар алнында, кізілернің кӧңнін кӧдіріп, «хакас чирінеңер, тадар чонынаңар» ырны сіліг ӱнінең сарнаан хакасияның саблығ артизі Ираида Ахпашева. Иң пастап иптіг чоохтанарынҷа марығласханнар. Пурун чон алнынзар пір дее чалтанмин сыххан Ӱс чул аалдаң килген Александр Судочаков. Ол -7-ҷі класстың ӱгренҷізі. Ол тӧреен тілдеңер уғаа хынығ чоохтаан, хакас тілі хайдағ пай полчатханын хормачы оңдайнаң искірген. Іди орыс тіліндегі «суслик» сӧс хакас тілінде нинҷе-де синонимнернең таныхталча: «ӧрке», «чораха» паза «чыхлас». Залдағы чон аны уғаа чылығ удурлаан. Соонаң сценазар сыххан Асхыстағы 18 № ПУ-ның студенті Марина Бордунюк. Ол тоң хакас тілінең «Позының сағызы» темаҷа искіриин читірген. Пии аймаандағы хызыл хара суғ аалдаң килген Карина Сазанакова писатель Илья Топоевтің «Ахчалығ хап» хормачы чооғын кӱлкістіг ойнабысхан. Ағбандағы ӱгретчілер колледжінің студенті Малена Чебодаева поэт Моисей Баиновтың «Ууҷама» кибелізін уғаа чӱрексіністіг хығырған. Че пу марығ-да чиңіс тутхан национальнай гимназияның ӱгренҷізі Аима Боргоякова. Ол «Хаңза пигдеңер» кип-чоохты прайзының чӱреене сиирте читір пирген.
Александр Судочаков
Мындох чон алнынзар сыххан аалҷы полып килген хызыҷах Ксения Саражакова. Ол Ағбандағы «Алтын палығас» олған садынзар чӧрче. Ол Николай Челтыгмашевтің «Чурта, чурта, минің чоным» кибелізін, пір дее чаҷынзар кӧрбин, уғаа ачыныстығ хығыр пирген. Уғаа махтағлығ, школаа даа парғалах палаҷах хакас кибелісті хығырарға ӱгреніп алған.
Анаң марығ «Театр кӧзідии» номинацияҷа узарадылған. Мында ойыннар кӧзіткеннер: Ағбандағы 24 № школаның ӱгренҷілері В.Сутеевтің «Яблоко» чооғын, Асхыс аймаандағы Калининдегі школаның ӱгренҷілері «Пӱдӱрчӱннең тӱлгӱ» нымахты, национальнай гимназияның ӱгренҷілері И.Топоевтің «Аахтаска» хормачыланызын, Алтай аймаандағы Аршаннар аалдағы школаның ӱгренҷілері «Мелей» орыс чонның нымағын паза Асхыс аймаандағы Пилтір аалдағы олғаннар «Ууҷамның талғаны» нымахты. Пу марығда чиңіс тутханнар Пилтірдегі школаның олғаннары. Олар мының алнында пістің аға-ууҷаларыбыс талғанны хайди тимнееннерін кӧзіткеннер, чоохтааннар паза тахпахтааннар. Ікінҷі орында пол парғаннар Калининдегі школаның ӱгренҷілері, ӱзінҷі орынны алғаннар хакас национальнай гимназияның олғаннары.
«Чылтызахтар» марығда ідӧк диктант пазарынҷа устарын сынааннар. Ол марығ азынада иртіріл парған. Іди диктантты иң маңат пазыбыстыр Таштып аймаандағы Пыдырахтағы школаның ӱгренҷізі Есения Токоякова.
Анаң марығларда кӧңнілеріне кірген араласчыларны алғыстааннар паза сыйыхтар читіргеннер. Кӧзідімге алза, Хакас книга издательствозының устағҷызы Вячеслав Михайлович Тутатчиков издательствоның паза республиканың Улуғлар чӧбінің адынаң марығ араласчыларына В.М.Торосовтың «Хакастардаңар паза хакас чонның киктезінеңер»
(«Кодекс чести хакасов») книгазын сыйлап пирген. Ідӧк книгалар сыйлап пиргеннер Россияның саблығ артизі паза Хакасияның чон артизі Светлана Семёновна Чаптыкова паза филология наукаларының кандидады Нина Семёновна Майнагашева. «Читіген» театр ӧнетін дипломнарнаң таныхтаан Аима Боргоякованы, Александр Судочаковты паза Анатолий Карамашевті.
Анаң сценазар сыххан Россиядағы ӱгренҷілер чӧрімінің Хакасиядағы пӧлиинің устағҷызы Евгения Валерьевна Майнагашева. Ол ӱгренҷілерні школа чуртазында аннаң андар ӧткін аралазарға хығырған.
Улам чарызын чылтыстарың, чайаачы олғаннар!
Автор :
Илья ТОПОЕВ
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде