САҒЫНҒАН САҒЫСТАРЫН ТОЛДЫРЧАЛАР
08.11.2017
Хабарлар
Сартыхтың ӧткіннері -Тарина ПИРИМОВАНАҢ Роза КИРИЛЮК
Ӱр ниместе тоғыс чорығынаң Сартых аалзар чӧргем. Чоохтирға кирек, Аршаннар аалында пір ле хати полбаам, че хайдағ-да сылтағларнаң Сартыхта поларға киліспеен. Аннаңар пу улуғ нимес аалда пол килерге ӱлӱс тӱскеніне ӧрінчем.
Аал істі дее, аның чуртағҷылары даа кӧңніме кірген. Аллығ орамадағы чолда асфальт тӧзелтір. Наа Культура туразы, иптіг кӧрімніг школа-сад. Чуртағҷыларның пик хоныхтарын пірее оградалар тастында аймах аал хонии техниказы турчатханынаң сизінерге чарир.
Аалның иң ӧткін чуртағҷыларының санында Культура туразынаң устапчатхан Тарина Фаримановна Пиримова паза Роза Григорьевна Кирилюк. Тарина Фаримановнаның сылтаанда аал чуртағҷыларының культура чуртазы уғаа пай тиирге кирек. Сартыхта удаа ааллапчалар «Читіген» театр, улуғ нимес цирктер ӧмелері. Кем дее килзін, аалдағылар палаларын даа ызарға, постары даа парарға ахча таапчалар. Че пос культуразы, чон сарыннары уламох чағын, аннаңар хакас тілінең ойыннарға, ырҷыларның, чайаачы ӧмелернің концерттеріне чуртағҷылар хынып чӧрчелер.
Аалдағы Культура туразының тоғынҷылары орындағы чуртағҷыларны ӱтертірерге пілчелерӧк. Аймах мероприятиелер олғаннарға даа, улуғларға даа иртірілче. Кӧзідімге, октябрьда хызыҷахтар аразында «Кічіг абахайах-2017» марығ ирткен. Хызыҷахтар ӱчӱн «ағырарға» прай аал чуртағҷылары килгеннер. Аның алнында, чайғынаң анымҷохтазып, кӱскӱні удурлааннар. Полған на мероприятиеде чуртағҷылар аразында аймах марығлар чарлалча. Олаңай кӱннерде чуртағҷылар, пос тус табылза, Культура туразында бильярд, теннис ойнапчалар. Оолағас-хызыҷахтар школа соонаң чӱгӱріс килчелер: кем библиотеказар, кем теннис ойнирға, кем-де, тізең, узанарға ӱгренче.
Культура туразы устағҷызының наа сағыстары тоозылбинча. Амды ол сартыхтағыларны, Хакасиядағы танығлығ орыннарнаң таныстырып, тарт чӧрерге сағынча. Мында даа полысчаң, удур парҷаң кізілер табылча.
Роза Григорьевна аалдағы школа-садтың устағҷызы полча паза орындағы депутаттар чӧбіне кірче, аннаңар чуртағҷыларның ӧрініс-хомзыныстарын чахсы пілче. Аалның чурт-коммунальнай паза социальнай инфраструктуразын алза, кӧп сурығлар пӧгілче, тиліс пар. Школа-садта пӱӱл тиксі тыхтағ тоғызы иртірілген. Пу сурығ Хакасияның паза «Аршандағы разрез» оОО-ның хада-пірге тоғынардаңар чӧптезии хоостыра толдырылған. Школа, тізең, 1990 чылдох пӱдірілген. Тыхтағ тоғыстары соонаң аны иргі тіп полбассың.
2011 чылда Культура туразы пӱдірілген, анаң орамада чарытхы тартылған. Пӱӱнгі кӱнде суғ сурии пӧгілче. Хоккей коробказына чир арығлалған паза тӱзеділген. Мындағ пай инфраструктуралығ аалда чуртирға даа истіг полчатпас па. Аннаңар аалда пала саны даа ӧсче. 2017 чылда пастағы классха алты пала килген, 2018 чылда школаа парарға 8 пала тимненче. Ағаа хоза олған сады пары іҷелерге хоза оңдайлар пирче. Садсар 1,5 - 7 частығ олғаннар чӧрчелер. Оларға 25 орын кӧріл парған. Аннаңар чиит іҷелернің тоғысха сала ирте сығар оңдай пар. Разрезтер азылғанда, анда ипчілерге дее тоғыс табылча.
Аалны прай чуртағҷыларнаң хада арығ, иптіг тут парчалар. Хаҷан разрезтерде вахтанаң килген тоғынҷылар аалда наа ла чуртап сыхханнарында, олар аалда сала пойли тудынарға сағынғаннар. Аалдағы кибірлердеңер чарыда чоохтап пиргенде, тоғынҷылар иптіг тудын сыхханнар. «Ам олар даа Культура туразынзар удаа кірчелер. Мында айғасчаң ниме пар нооза», - тіпче Тарина Фаримановна.
Ӧткін ипчілер Аршаннар аал чӧбінің пазы Николай Танбаевтің хайиин таныхтапчалар. Ол чуртағҷыларның айланыстарын санға алып одырча, оларны пӧкчең оңдайлар таапча. Культура туразына искіріглер хаптырҷаң орын кирек полған. Хабазығ сурап айланғанда, тоғынҷылар сурынызы толдырылған. Амды Культура туразының чуртазы ікі тілнең чарыдылча: хакас паза орыс.
Аал чӧбінің пазы Сартыхтың тиксі кӧріміне, аны арығ тударына хайығ салча. Чайғызын
сиденнер тӧзіндегі оттарны, саптырарға бензиннең тоғынчатхан сапхы таап, улуғ арах оолларны саптырча. Пірее аалларда салғанахтардаң сиденнер кӧрінминчетсе, Сартыхта андағ кӧрімге тоғаспассың, ізендірчелер ипчілер.
Че депутат Роза Кирилюктың чооғынаң, хайдағ даа сағыстарны, сидіксіністерні устағ-пастаға читір турарға кирек. Ол чох тиліс тее чох полар, наа пӱдіріглер дее пасталбас, сағынған сағыстар даа толбас. Ноға сағынчазар пу аалда анҷа тоғыс иділче? Олар иптіг чоохтазарға, устағ-пастаға сағыстарын читірерге пілчелер. Я, ахча чидіспинче, прай чирде ӱзӱр-лирге килісче. Че постарының кӱстенізін кӧзітчеткен аал чуртағҷыларының сурығларын хайди хайығ чох артызарзың? Іди кӧместең, ағырин-кӧӧлҷе прай ниме иділче.
Пӱӱнгі кӱннің сидік сурии - аалзар Ағбаннаң паза Хубачардаң автобус чӧрбинчеткені. Чоохтирға кирек, аймах істіндегі маршруттар кӧбізі аалларда чабылча. Сылтағ - маршрутты асхан идінҷектің парыс чох тоғынчатханы. Ол сурығны пӧкчең оңдайны тілепче Роза Кирилюк. Аал чуртағҷылары, уламох улуғ частығлар аймах кінінзер дее, Ағбанзар даа удаа чӧрчелер, аннаңар автобус чох сидік.
Сартыхтағыларның чахсы чуртассар тартылчатханнары, аалның чуртазын чахсыландырарға кӱстенчеткеннері чахсы. Сағыстар, тізең, ам даа кӧп. Аалдағылар спорт залынаңар сағынчалар. Пілдістіг, андағ пӱдіріглер турғызары табырах пӧгілбинче. Че пу тусха теере сағыстары толғанда, спорт залы даа пірее хаҷан пӱдірілер.
Автор :
Наталья СУБРАКОВА
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
26 | 27 | 28 | 29 | 1 | 2 | 3 |
4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде