ПРАЙ НИМЕ ІҶЕ-ПАБАДАҢ
09.02.2018
Хабарлар
Хакасияның Ӧӧркі Чӧбінде алғым чыылығ ирткен. Интернетнең тузаланчатхан саарбахтарны ол - пу хорғыстардаң арачылирдаңар ӱгредіг паза социальнай учреждениелер устағҷылары чоох апарғаннар.
Тоғазыға ідӧк эксперттер ӧнетін хығыртылғаннар. Оларның аразында Хакасиядағы пала праволарынҷа уполномоченнай Ирина Ауль паза ӱгредіг министрі Лариса Гимазутина полғаннар. Паза анда араласханнар Хакасияның саарбахтар киреенҷе инспекциязының специалисттері. Олғаннарнаң тоғынчатхан психологтарға сӧс пирілгенӧк. Чыылығны апарған Ӧӧркі Чӧп кнезінің пастағы орынҷызы Юрий Шпигальских.
- Пу олаңай ла тоғазығ нимес, ол тиксі Россияда чуртасха кирілчеткен проекттің пастағы чардығы. Ол чииттер итчеткен хорғыстығ киректернің санын синдірер пӧгіннең иртірілче. Ачырғастығ, андағ хорғыстар удаа пол парчалар. Анзына ӧӧн сылтағ - Интернет. Ноға? Саарбахтар Интернетте ниме ле кӧріп албинчалар. Тузалығ ла искіріглер нимес. Анаң, хорғыстығ, изі чох нимелерні кӧріп, постары іди ит кӧрерге чапсынчалар паза аймах сайбағларға тартылчалар. Аннаңар піске, улуғларға, тӧлібісті анзынаң хайди даа арачылирға кирек, - чарытхан парламент устағҷызынын орынҷызы.
Психологтарның искіриинең, палаа Интернетнең тузаланарға саңай чаратпин поларға чарабас. (Амғы туста андар кірҷең гаджеттер толдыра нооза). Че саарбах тузындағы оолах-хызыҷахтар хайдағ сайтсар кірчеткеннерін хайди даа сыныхтағда тударға кирек. Олох психологтарның істезіглерінең, тиксі хазнадағы саарбахтарның кӧп сабазы - 70 % - социальнай сетьтернең тузаланча. Ӧӧнінде «ВКонтакте» сетьнең.
Олғаннарның хылии-оңдайын істесчеткен специалисттернің іҷе-пабаларзар пасха даа айланыстары пар. Кӧзідімге, кирек сайтсар хайди орта кірерін ипти чоохтап турарға. Ағаа хоза, ноға пасха чирзер кірерге чарабазын чарыдарға.
Мындағ чӧптерге Хакасиядағы пала праволарынҷа уполномоченнай Ирина Ауль хозылған. «Іҷе-пабалар постарын хайди тудынчалар, палалары сах ідӧк полчалар нооза. Аннаңар прай нимені постаң пастирға кирек», - чарытхан ол позының кӧрізін.
Ӱгредіг паза наука министрі Лариса Гимазутинаның таниинаң, олғаннарнаң чарыдығлығ тоғыс апарарында семинарлар кӧп иртірілче. Че ӱгретчілерге мында ӧӧн айланысты пазох ла іҷе-пабаларға идерге кирек.
Анзы андағ. Амғы туста іҷе-пабалар, ӧӧнінде чииттер, паланы, харығ полбазын тіп, компьютер кистінзер одырт салчалар алай телефон тудындырыбысчалар. Палаа, тізең, анзы ла кирек! Чазыт нимес, аға-ууҷалар даа амғы туста ол ниик оңдайнаң тузаланарға тоғыр ниместер.
Чыылығ араласчылары, прайзының сағыс-кӧрізін истіп, пір чарадыға килгеннер: «Олғаннарны тиксі тилекейнең арачылирға кирек. Улуғлар прайзы полызыға килзіннер».
Паза таныхтирға кирек, паланың пос тузы кӧп полза, ол компьютер кистінде одырча. Аннаңар, эксперттернің чӧбі хоостыра, олғаннар аймах секция-кружоктарға чӧр турзыннар. Андада пістің соондағы тӧлнің хылии-оңдайы даа иптіг, хазии даа пик полар.
Амды мындағ чыылығлар чыл тооза ирт турар.
Автор :
Александра СУНЧУГАШЕВА
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
Кӱн таңмазы