ХАҶАН ДАА МАҢНАНАРҒА КИРЕК
14.02.2018
Хабарлар
Киҷее Хакасияның пазы Виктор Зимин правительство чыылиин иртірген. Анда регион устағҷызы школа-олған садтары пӱдіриине, моногородтар тилізіне, ээзі чох адайларға паза пасха даа сурығларға теелген.
Чыылығ алғыстастардаң пасталған, Виктор Зимин «Панорама» пӱдіріг компаниязының директоры Павел Разуваевке «За заслуги перед Хакасией» орден читірген.
- Ол 15 чыл пӱдіріг отрасльында устағҷы полча. Пу чыллар аразына ол, подрядчик полып, Хакасияда кӧп социальнай объект пӱдір салған, - таныхтаан Хакасияның пазы, сыйых читіріп. - Ол санда Тоғыр чулдағы школаны, Чирім паза Наа чир ааллардағы олған садтарын. Ӱр ниместе, тізең, Ӱӱс аалдағы 150 орыннығ школаны.
Ідӧк Виктор Зимин «Ағбан» аэропорттың тоғынҷызы, электрогазосварщик Александр Морозовха Хакасия правительствозының Аарластығ пічиин читірген.
Чыылығның тоғызын Хакасияның пазы ӱгредіг суриинаң пастаан. Чоох парған школалар паза олған садтары пӱдіриинеңер.
- Ирткен тус аразына республикада кӧп школа, олған сады пӱдірілген. Піс ол тоғысты узаратчабыс, - теен Виктор Зимин. - Пӱӱл піс алынҷа хайығ саларбыс республиканың ӧӧн городына - Ағбанға. Иң пастап 1 муң ӱгренҷее орыннығ наа школа пӱдіреріне.
Хайди искірген Хакасияның ӱгредіг паза наука министрі Лариса Гимазутина, пӱӱнгі кӱнге Ағбанда андағ наа улуғ школа пӱдіриине субсидия пирердеңер федеральнай министерствонаң чӧптезігде хол салыл парған. Республиканың ӱгредіг паза наука министерствозының, финанстар министерствозының паза Россияның Хазна Думазы депутады Надежда Максимованың пірге кӱстенізінең ол федеральнай бюджеттең пирілер ахчаның синін 477 миллион салковайдаң 673 миллионға ӧскіріп алар оңдай табылтыр.
- Ол тоғыстың салтары - 196 миллион салковайға тиңнелчеткен паза пір субвенция пирілері. Аннаңар 1 муң ӱгренҷее орыннығ наа школа Ағбанда 2019 чылның 1 июльына теере тузаланысха кирілер, - чарытхан министр. - Аннаң пасха, Ағбан пилтірі аймааның Чапаев аалында школа пӱдірердеңер сірернің чахииңарны толдырарынҷа федеральнай кіннең ол пӧгінге 287 миллион салковайға субвенция пирердеңер чӧптезіг иділген.
Виктор Зимин министрдең президент Владимир Путиннің ӱр ниместегі пастағларын чуртасха кирерінҷе ниме иділчеткенінеңер сурған. Чоох парча олған садтарында ясляа чӧрҷең палаларға хоза орыннар тӧстирдеңер.
Лариса Гимазутинаның искіриинең, амғы тусха Ағбанда ӱс олған садын пӱдіреріне заявка пиріл парған, тиксі 314 миллион салковайға. Ол ахчаа 600 азыра палаа орын тӧстелер тіп кӧрілче, ол санда 300 орын - ясляа чӧрҷең частығ палаа. Ідӧк пӧгінде Ағбан пилтірі паза Алтай аймахтарында ӱс олған садын (ясля) пӱдірері.
Теестегі сурығ моногородтарға чарыдылған. Хакасияның пазы моногородтарның тилізі Россия правительствозының хайиинда полчатханын таныхтаан, аннаңар пу сурыға нандырығлығ хайарға пӧгін турғысхан.
Республикада пу кӧстегҷе тоғыс хайди апарылчатханынаңар Хакасияның экономика тилізі министрі Татьяна Пауль сан пиріснең чоох тутхан. Хакасияда моногородтар санына Абаза, Тӧӧ пазы, Тойым, Саяногорск, Сорығ паза Харатас кірчелер. «Моногородтарның комплекстіг тилізі» хазна программазы хоостыра ол городтарнын кӧрімін иптиріне, истіг чуртас оңдайларын тӧстиріне, орамаларын паза чолларын тыхтирына, ідӧк имнег тураларын нааҷылирына, имнег оборудованиезін, табырах имнег полызии машиналарын аларына федеральнай бюджеттең нинҷе ахча позыдылғанынаңар паза ол ахча хайди хорадылғанынаңар искірген министр. Олох туста хайзы муниципальнай пӱдістер ахчанаң толдыразынаң тузаланарға маңнанмааннарын таныхтаан.
- Сірер ниме паза ноға иділбеенін чахсы чарытпадыңар, - сизіндірген Виктор Зимин. - Пазағы чыылыға
хайдағ моногород ниме ит салғанын, ниме итпеенін прай чарытчатхан искіріг тимнеп саларға сурынчам.
Ідӧк министрге моногородтар пастарынаң хада ай сай тоғазарға чахаан. Паза Хакасияның пазы федеральнай кін Россия регионнары аразында городтарны тилітчең программада аралазарына марығ чарлабысханынаңар искірген. Ол программада 5 миллиард салковайдаңар чоох парча тіп таныхтаан Зимин.
- Ол ахча ӱчӱн кӱрезерге, федеральнай программаларда ӧткін аралазарға кирек, - кӧстег турғысхан республика пазы. - Хаҷан даа маңнанарға кирек.
Алынҷа чоох парған республика бюджедінзер кірчеткен, орта чоохтаза - кірбинчеткен, налогтардаңар. Хакасияда хара тас кӧп анылча, аның сині чылдаң чылға ӧсче, че налогтар ноға-да, республика бюджедінзер кірбин, пасха чирлерзер парыбысча тіп таныхтаан ол.
- Мин айланчам налог органнарынзар, пу киректі иптеп салалар, - чоохтанған Виктор Зимин.- Прай тӧстегҷілер Москвада, НДФЛ Москвада, прай парыс Москвада.
Республика пазы налог ахчазы сын оңдайнаң ӱлестірілерге кирек тіп таныхтаан, хара тас мында анылча, ибіркі чир-чайаанға мындох ӱрег иділче нооза. Налогтар ахчазын тут халар ӱчӱн, идінҷектерні тоғынчатхан орны хоостыра пічікке кирерге киректелчеткенінеңер чоохтанған.
- Мин бизнесті хыйыхтир ӱчӱн нимеспін, че лицензия пирерінде Хакасияның кирексіністері санға алыларға кирек, - салтарлар идіп, кӧстег турғысхан регион устағҷызы.
Паза чыылығда ээзі чох адайлардаңар чоох парған. Виктор Зиминзер аң-хустарны арачылирынаң айғасчатхан волонтёрлар петициянаң айлантырлар, ол пічікте 40 кізі хол салтыр. Петицияның ӧӧн сурынызы - ээзі чох адайларны ӧдірбеске, сімҷіп ле оларның санын хызырарға. Хайди ілезіне сығысхан, ахча сынында сімҷиріне позыдылча, че ээзі чох адайларны тутчатхан пірігістер сімҷир орнына адайларны ӧдірібісчелер. Анзы оларға оой паза асхынах хорадығлығ полча. Министрлер кабинедінің чыылиинда пу сурығ тиксі Россияда ағырсымнығ полчатханы таныхталған. Че, іди дее полза, ол сурығны хайығ чох артыспасха, аның узы-пазына сығарға пӧгін турғысхан Зимин.
Чыылығның тоғызы часхызын суғ тасчаң тусты хорғыс чох иртер паза Илбек Ада чаадағы Чиңістің 73 чылын пайрамнирына тимненер сурығларнаң тоозылған. Хакасияның пазы суғ тазарына амох тимненерге, дамбаларны тыыдарына кирек материалларны азынадох тимнирге пӧгін турғысхан.
Автор :
Альберт ТОЛМАШОВ
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
26 | 27 | 28 | 29 | 1 | 2 | 3 |
4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде