ПОЛҒАН НА ПАЛА ЧАСКАЛЫҒ ӦССІН ХАРАТАСТА
02.06.2021
Хабарлар
1 июньда - Палаларны арачылаӌаң кӱн.
Чайғының пастағы кӱнінде, 1 июньда, хазнада Палаларны арачылаҷаң чоннар аразындағы кӱн таныхталча. Пу кӱнге удур Хакасияның аймах пулуңнарынҷа олғаннарға чарыдылған аймах мероприятиелер иртірілген
Танығлығ кӱнде Харатастағы школа-интернатта «Дайте детству наиграться» ойын-ӱлӱкӱн ирткен. Пу ӱгредіг организациязында городтың уйан хазыхтығ, кӧп палалығ, чуға чуртапчатхан сӧбірелернің палалары ӱгренче, ідӧк анда ӧкіс паза іҷе-паба хайии чох халған олғаннар чуртапчалар. Тиксі 228 олған ӱгренче. Пӱӱл пастағызын на школа-интернатта чайғы лагерьі азылды. Андар 32 пала чӧрче.
Харатастағы школа-интернатта олғаннарға хынығ ойыннар иртірілген
- Школада палаларның хазиин, пілістерін тыытчаң логопедтер, психологтар, ӱгретчілер паза даа пасха специалисттер істенчелер, - чоохтапча директор орынҷызы Галина Босенко. - Мында олғаннар 9 классха теере ӱгренчелер. Ӱгредігде ӧӧн хайығ салылча палаларны тоғысха кӧніктіреріне. Школа тооссалар, оларға ӧнетін сертификаттар пирілче. Олар, Харатас городтың механико-технология техникумынзар ӱгренерге кіріп, тоғысчы специальностьтар алчалар. Ідӧк хай піреезі Ағбан пилтірі аймааның, Ағбан городтың профессиональнай ӱгредіг организацияларын таллапча.
Школа тоосхан олғаннарға аннаң андархы чолны таллирға, аныңҷа ізестіг пас парарға удаа чочыныстығ полча. Іҷе-паба чохтарға, тізең, уламох сидік. Олар профессия алар, чурт суриин пӧгер сурығларда сала чідірінчелер. Удаа чуртаста саба чолҷа парыбысчалар. Олған тураларынаң, интернаттардаң сыхчатхан чииттерге хабас пирер ӱчӱн, хазна президентінің чахиинңа тиксі Россияда «Олған тураларынаң сыхчатханнарның ынархазы «Хазнаның прай палалары» халых организация тӧстелче. Хакасияда аннаң устап пастапча Харатастағы шко-ла-интернаттың специализі Сергей Бутенко.
Ол ӱгредіг киреенде 18 чыл істен парир. Ынархастың ӧӧн пӧгіні - ӧкіс халған алай ба іҷе-паба хайии чох халған олғаннарға хабазары.
- Олған туразында чуртап, палалар посха сыданарын чахсы оңарбинчалар. Олар аннаң андар хайда ӱгренерінде, хайдағ профессия аларында, чурт суриин пӧгерінде, тоғыс табарында туртухчалар. Піс, тізең, пу паза даа пасха сурығларҷа оларға полыс турарбыс, - чоохтапча Сергей Иванович.
Ідӧк «Хазнаның прай палалары» халых организация республиканың олған тураларына полызары кӧрілче. Хакасияда андағ ӱс организация: Саяногорскта, Ағбанда паза Харатаста.
Палаларны арачылаңаң чоннар аразындағы кӱнге удур халых организация тиксі хазнада «Чағын поларға сидік нимес» акция иртірген. Аны хоостыра Харатастағы школа-интернаттың чуртағҷыларына паза чайғы лагерьіне чӧрчеткен олғаннарға аймах мероприятиелер иртірілген паза тадылығ конфет-печеньелер читірілген.
АҒБАНДА
Киҷее, 1 июньда, Ағбанда олған-узахха кӧп аймах мероприятие иртірілген. «Орлёнок» паркта городтың кічіг чуртағҷыларын чолда орта тудынарға ӱгреткеннер. Республиканың хоза ӱгредіг кінінде (РЦДО) чайғы олған лагерьі азылған. Анда пос тузын Ағбаннаң, Чапаев, Сапогов, Хойбал ааллардаң 50 пала пос тузын тӱзімніг иртірер. Ӱгредіг учреждениенің тоғынҷылары 12 - 17 частығ олған-узахты аймах ӧңніг шарларнаң, кӧгліг музыканаң удурлааннар. Чоохтирға кирек, РЦДО-да орныхчатхан лагерь аймах кӧстегҷе тоғынар: оолағас-хызыҷахтарның чайаачызын тилідері, олғаннарны республиканың халых чуртазында ӧткін аралазарға ӱгредері.
Хайди таныхтапча республиканың хоза ӱгредіг кіні директорының орынҷызы Евгения Александровна Комратова, пӱӱл пӧгін полған Палаларны арачылаҷаң чоннар аразындағы кӱнні город синінде алғым таныхтирға, че пандемия пазох ла оларның прай пӧгіннерін сайбабысхан. Андағ даа полза, ӱгретчілер лагерьнің араласчыларын ӱлӱкӱн чох артыспааннар. Аннаңар палаларның кӧңні чалахай полған.
Пастап олғаннар, удур-тӧдір танызып, кибір хоостыра асфальтта амыр чуртасты хоостааннар. Паза оларға Россияның ӱгренҷілер чӧрімінің араласчылары аймах марығлар иртіргеннер. Чайғы кӱннің чылығ сустары ӱгренҷілернiң кӧңнін уламох кӧдірген. Амды олар 21 кӱн аразына чағын танызып аларлар. Ӱгретчілер олғаннарны керамикадаң аймах ниме-ноо чайирға ӱгредерлер. Ідӧк чиит тӧл волонтёрларның тоғызынаң танызар. Республиканың хоза ӱгредіг кінінің техническай кӧстегліг лагеры Ағбандағы 2 № школада 1 июньдох тоғынып пастаан. Анда ӱгренҷілер, «Кванториумның» тоғызынаң чағын танызып, аймах роботтарны идерге ӱгренерлер. Таныхтирға кирек, ол кӧстегҷе чылдаң чылға чайғы тынағ лагерьінзер кӧп олған хынып чӧрче. Пӱӱл дее анда илееде оолағас-хызыҷах араласча.
Чайғы полған на ӱгренҷінiң иң хынчатхан тузы полча. Тиктең нимес, чайғы - ол алынҷа чуртас тіпчелер чонда. Ӱс ай тынанып, олар наа кӱс алынып алчалар. Амды олғаннарны кӧп хынығ тоғазығлар сахтапча. Хайда олар наа арғыстар таап аларлар.
1 июньда ідӧк Асхыс, Таштып паза даа пасха муниципалитеттерде палаларға чарыдылған мероприятиелер, ӱтертістер ирткен.
СӦС СОО: Хызылчарстаттың искіриинең, Хакасияда 2020 чылға 17 час толдырғалах 128.4 муң пала саналча. Ол санда 0 - 6 частығлар 47,5 муң пала, 7 -14 частығлар - 62.4 муң, 15 -17 частығлар -18,4 муң. Палаларның 51,3 проценті - оолағаетар, 48,7 -хызыӌахтар. Кӧбізі (68,2 %) городта чуртапча.
Республиканың палалары ӧӧнінде чайаачы кружоктарны таллапчалар. Андағ 32,2 муң пала. Ідӧк олар (12,7муң пала) спортнаң паза физкультуранаң айғазарға хынадырлар. 2020 чылда республикада 5366 олған тӧреен, ол санда 57 ікіс.
Автор :
Оксана СУНЧУГАШЕВА, Ольга ТОМОЧАКОВА
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде