РЕСПУБЛИКАНЫҢ 30 ЧЫЛЫНАҢ!
02.07.2021
Хабарлар
Алғыстастар. Таңда, от айының 3-ҷі кӱніңде, Хакас Республика тӧстелгеннең пеер 30 чыл толар. Пу танығлығ пайрамнаң чуртағҷыларны алғыстапчабыс
Пётр Воронин, Хакасияның Оӧркі Чӧбінің аал хонии политиказынҷа комитет кнезі, хакас чонның Улуғлар чӧбінің кнезі:
- Пӱӱл Хакас Республика 30 чылын таныхтапча. Чирібістің 30 чыл аразындағы чуртас-экономика тилізі, тархыны республика ады ӱчӱн тикке нимес турысханын киречілепче. Россияның пос алынңа паза национальнай регионы полчатханы Хакасияа уғаа тузалығ. Иң танығлығ ол ат хакас чонына. Республикабыснаң хада чоныбыс культуразы, кибірлері, тілі хайраллалча, тиліпче.
Пӱӱн хакас чонның Улуғлар чӧбінің адынаң прай чир-суғҷыларны, кӧп нациялығ республикабысты пайрамнығ чылынаң алғыстапчабыс. Чир-суубыс мыннаң мындар уламох кӱстіг ползын, ӧңнензін! Чуртағҷыларға пик хазых, чахсы паза амыр чуртас алғапчабыс. Республиканың 30 чылынаң!
Анатолий Сунчугашев, хакас чонның Улуглар чӧбінің президиум кізізі:
- 3 июльда 2021 чылда Хакас автоном облазы Хакас Республикаа айлан парғаннаң сығара 30 чыл толча. Кӧнізінең чоохтаза, пастап ол адал парған Хакасскай советскай социалистическай республика. 3 июльда 1991 чылда РСФСР-ның Оӧркі Чӧбі андағ закон алған, кнес Борис Ельцин хол салған.
Аннаңар Хакасияда чуртапчатхан прай чонны Республика кӱнінең алғыстапчам. Республика полып, Хакасия мыннаң мындар улуғ чидіглерге читсін. Пістің чон кӧптең кӧп полып одырзын, палалар кӧп тӧрізін, хакас чоныбыс чітпезін.
Чоохтирға сағынчам, Хакас Республика полбасчых, хакас чонның пастағы съезді 11 августта 1990 чылда иртпеен полза. Резолюцияда Хакас автоном облазына Хызылчар крайынаң сығыбызарға паза Хакасскай советскай социалистическай республика ат пирерге чарадығ алылған. Ағаа тӧстеніп, чон депутаттары пічіктерні РСФСР-ның Оӧркі Чӧбінзер ысханнар. Хакас автоном облазын республикаа айландырардаңар закон алыл парғаннаң пір чыл даа иртпеен: съезд 11 августта 1990 чылда ирткен, закон 3 июльда 1991 чылда алылған. Аннаңар тархын саринаң алза, пістің тӧлдең тӧлге ӧткін хакас ооллары табылған, харбасханнар. Ол санда Степан Дмитриевич Майнагашев, Георгий Игнатьевич Итыгин, Михаил Григорьевич Торосов, Виктор Семёнович Анжиганов, анаң 1990 чылларда пістің тузыбыс читкен. Че чонны пу тоғысты апарарға усхурған журналист Александр Костяков. Ол съезд иртірерге пастағҷы полған, чонны кӧдірген, аннаңар пістің хакас чон ағаа, аның іҷе-пабазына тӧріткен ӱчӱн улуғ алғызын читірерге кирек.
Игорь Таштандинов, Хакас национальнай чир-суг ӱгренҷең музейнің учёнай хачызы:
- Позымның паза Хакас национальнай чир-суғ ӱгренҷең музейнің адынаң «Хакас чирі» газетаның хығырығҷыларын паза республиканың прай чуртағҷыларын Хакасияның пайрамнығ чылынаң алғыстапчам.
Пу кӱнге удур хайди даа 30 чыл мының алнында полған киректерні сағысха кирерге кирек. Хакас Республиканы тӧстирі - ол хакас чонның национальнай чӧрімінің автономия тӧстирінҷе улуғ тоғызының салтары. 1917 чылда ирткен хакас чонның пастағы съездтері сылтаанда, 1930 чылларда Хакас автоном облазы тӧстелген. Че областьтың Хызылчар крайының устаанаң палғалыстығ полғаны автономияның наа кӧрімін киректеен. Андағ кӧрім Хакас Республика полған. Чон пос кӧңнін 1990 чылда хакас чонның съездінде чарлаан. Ол чарадыға тӧстене, Хакасия Россияа кірчеткен Хакас Республика полыбысхан. Амды піснең, республика чуртағҷыларынаң, Хакасияның мыннаң мындархы тиксі чуртазы, таңдағызы, тилізі палғалыстығ!
Алғыстастар Валентина Тодышева, Хакасияның чон узы:
- Пӱӱнгі кӱңде тӧреен чирімнең оортах таа ползам, сағыс-чӱреемнең сірернең хадабын, чир-суғӌыларым. Хада хонғанымның хазии уйан полыбысхаңда, хызыбыс пісті позыңзар, Калининград городсар, ағыл килібіскен. Талай киизі иріме туза полчатхан осхас, ол пас чӧр сыхты.
Мин, тізең, ідӧк чайаачы тоғыснаң айғасчам, аймах ӧңніг чібектернең кибістер хоостапчам, книгалар пасчам. Удаа сағыснаң ыраххы тустарзар парыбысчам. Сіліг чирім Хакас Республикаа айлан парғаннаң 30 чыл толчатханынаң хайди алғыстабас. Ол сылтағнаң сағыстарым мині 1990 чылларзар апарыбысхан. Андада пасталған нооза Хакас автоном облазын Хакас Республикаа айландырар ӧӧн чӧрім. Мағаа аңда аралазарға киліскенӧк.
Піс ол туста Асхыста чуртапчатхабыс. Паза ла иссем, Ағбаңдағы ӧткін чиит хакас ооллар «Тун» пірігіс тӧстеп алтырлар. Сах аңдох ізеніс паза ӧрініс тӧреен. Хаӌан аның пӧлии Асхыста тӧстелгенде, чииттерге полызарға сағыснаң оларға хозылғам. Халыхча-рыдығлығ тоғыс тиксі Хакасияда пар сыххан. Тоғазығлар иртірерге, чоннаң чоохтазарға Асхыс, Таштып аймахтарының аалларынзар чӧрӌеңміс.
Александр Костяков, чииттернің «Тун» пірігізін тӧстеп, чоныбысты кӧдірбеең полза, Хакасиябыс республикаа айланары сала сӧӧ дее тартыл парыбызарӌых. Улуғ алғыс ӧткін хылыхтығ чииттерібіске, оларның тоғызынаң піліп устаан улуғ арғыстарыбысха. Ӧменең ынағ тудынып, сағынған пӧгінібісті толдырғабыс, областьты республикаа айландырғабыс. Чир-суғӌыларымны Хакас Республикаа 30 чыл толчатханынаң алғыстапчам, наа чидіглерге алғапчам.
Татьяна Канзычакова, Орджоникидзе аймааның улуглар чӧбінің кнезі:
- Хакас Республиканың 30 чыл пайрамынаң сірерні алғыстапчам. Прайзына таңдағызынзар ізестіг кӧрерге, посха, аймахха, Хакасияа орта чарадығлар ал турарға алғапчам. Республикабысха киртінчеткен, ынағ паза кӱстіг чон поларға алғапчам. Сӧбіреңерде ырыс, часка паза хазых чуртазын! Алынӌа алғыстасты паза алғыс сӧстерін республиканы тӧстирінде араласхан кізілерге читірерге сағынчам. Прайзын ӱлӱкӱннең!
Сомнар редакция архивінең
Автор :
Пазып алтаннар Наталья СУБРАКОВА, Анатолий СУЛТРЕКОВ
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
Кӱн таңмазы