КІЗІ ПРАВОЛАРЫ ХАЙДА ДАА САЙБАЛБАЗЫН
13.10.2021
Хабарлар
Конференция. Хакасияда «Кізі праволарын арачылиры: теория паза регионнардағы практика» тиксі Россиядағы наука-практикалығ конференция ирткен
Хакас хазна университедінің ӧӧн туразының актовай залында кӧп чон чыыл парған. Тиксі Россия синінде иртірілчеткен мындағ улуғ мероприятие Хакасияда право арачылаӌаң институттар тӧстелгенінің 10 чылы толчатханына чарыдылған. 10 чыл мының алнында республикада Кізі праволарынӌа уполномоченнай паза Пала праволарынӌа уполномоченнай институттары тӧстелген.
Наука-практикалығ конференцияны азарында араласханнар Хакасия пазы Валентин Коновалов, Ӧӧркі Чӧп кнезі Владимир Штыгашев, республика прокурорының тоғызын толдырчатхан Андрей Мошков, Сибирьдегі федеральнай округтағы регионнарның омбудсменнері, республиканың хазна ӱлгӱ органнарының кізілері, кізі праволарын арачылапчатхан системаның паза даа пасха специалисттер. Ідӧк пайрамнығ чыылығ араласчыларынзар алғыстас сӧстерінең айланғаннар Россияның кізі праволарынӌа уполномоченнайы, юридическай паза философия наукаларының докторы, профессор Татьяна Москалькова (видеопалғалыс пастыра) паза ХГУ-ның ректоры, экономика наукаларының докторы, профессор Татьяна Краснова.
Валентин Коновалов паза Владимир Штыгашев, чоох тудып, республикада кізі праволарын арачылир сферада чахсы тоғынчатхан специалисттерге сыйыхтар читіргеннер. Іди устағӌыларның холынаң сыйыхтар алғаннар санында полғаннар Хакасиядағы кізі праволарынӌа уполномоченнай Андрей Шулбаев паза пала праволарынӌа уполномоченнай Ирина Ауль. Прай 20 азыра специалист республика правительствозының паза Ӧӧркі Чӧбінің сыйыхтарына турысхан.
- Республика правительствозының паза уполномоченнайларның аразында, хада-пірге тоғынып, чахсы палғалыс тудары сыбыра ӧӧн оңдай полған паза мыннаң мындар ідӧк полар. Пісті хада тоғынар пір пӧгін палғалыстырча - республиканың полған на чуртағӌызына чахсы, истіг чуртир оңдайлар пирері. Пу конференция чахсы, тузалығ иртеріне, опытнаң ӱлезер истіг площадка поларына ізенчем. Прайзына кӧп туза ағылар чахсы тоғыс алғапчам, - теен Валентин Коновалов.
Пу улуғ форумда право арачылаӌаң тоғыстың амғы теория паза практика сурығлары ӱзӱрілген. Россия президентінің Сибирьдегі федеральнай округтағы полномочиеліг кізізінің орынӌызы Любовь Бурданың чооғынаң, конференциядағы ӱзӱріглер ӱлгӱ органнарының паза право арачылаӌаң институттарның тоғызын тӱзімніг идеріне паза кізілернің праволарын чуртасха киреріне хабазар.
Право арачылаӌаң институттар хазнада хайди тӧстелгенінзер айланза, таныхтирға кирек, олар пастағызын федеральнай синде тӧстелгеннер, анаң оларны регионнарда тӧстеп пастааннар. Сибирьдегі федеральнай округтағы регионнарда пастағы омбудсменнер 2001 чылда Хызылчар крайында паза Кемеров облазында тоғынып пастааннар.
2011 чылда Хакасияның Ӧӧркі Чӧбі регионда уполномоченнайны турғысхан. 2016 чылға Сибирьнің прай регионнарында уполномоченнайлар институттары тӧстел парған.
«Амғы кізі праволарынӌа уполномоченнайлар регионнарның иптіг чуртазына салымнығ хозым итчелер, халых чоннаң тоғынып, демократияны тилітчелер», - таныхтаан полпредтің орынӌызы Любовь Бурда. Омбудсменнернің тоғызы уғаа алғым, олар кізілернің праволары сайбалчатханнаңар айланыстарны паза пасха даа искіріглерні кӧрчелер, сыныхтапчалар, право сурығларын чарыдар тоғыс апарчалар.
Чыл сай СФО-дағы регионнарның уполномоченнайларынзар 15 муң азыра айланыс кірче. Омбудсменнер, хазна ӱлгӱ органнарынаң, прокуратуранаң, халых пірігістерінең хада-пірге тоғынып, муңарлап кізілернің праволарын арачылапчалар. Аның сылтаанда право арачылапчатхан институттарзар чонның киртінізі ӧсче. Омбудсменнернің юридическай статузы 2020 чылда алылған «Россия Федерациязының субъекттеріндегі кізі праволарынӌа уполномоченнайлардаңар» федеральнай законнаң тыыдылған.
Хакасияда иртірілген наука-практикалығ конференцияның тоғызы пленарнай чыылығнаң пасталған. Сыйыхтар паза алғыстастар читірілген соонда чоох тутханнар республиканың Ӧӧркі Чӧбінің кнес орынӌызы, конституция законодательствозынӌа, хазна пӱдіриинӌе, законностьча паза правопорядокча комитедінің кнезі Светлана Могилина, Хызылчар крайындағы кізі праволарынӌа уполномоченнай Марк Денисов, Хакасия прокурорының чазы читкелектердеңер паза чииттердеңер законодательство хайди толдырылчатханын сыныхтағда тударынӌа улуғ полысчызы Елена Вотякова.
Ідӧк, чыылығда чоох тудып, ӱзӱріглерде араласханнар ХГУ-ның тархын паза право институдының директоры, юридическай наукалар докторы Валентина Наумкина, Хакасияның Адвокаттар палатазының президенті Татьяна Нагрузова, Халыхтар палатазының кнезі Ольга Левченко, хакас чонның Улуғлар чӧбінің кнезі Пётр Воронин, Хакасиядағы идінӌектер праволарын арачылирынӌа уполномоченнай Василий Кудашкин, кізі праволарын арачылирынӌа уполномоченнай Андрей Шулбаев, пала праволарын арачылирынӌа уполномоченнай Ирина Ауль паза даа пасхазы.
Олар право арачылир амғы тустағы тоғысты хайди тилідер сурығларны ӱзӱргеннер. Іди регионнардағы омбудсменнернің тоғызын хайди чахсыландырар, кізінің, сӧбіренің паза палаларның праволарын тӱзімніг арачылир оңдайлар кӧрілген.
Пленарнай чыылығ соонда конференцияның тоғызы секцияларда узарадылған. Аны «тегілек стол» оңдайынаң апарғаннар. «Кізілернің праволарын арачылиры» ведомстволар аразында хада-пірге тоғынар теория паза практика» сурығӌа секция тоғызын апарған Хакасиядағы кізі праволарынӌа уполномоченнай Андрей Шулбаев.
«Правоӌа культура тӧстирі: кибірлер паза чуртастың наа оңдайлары» сурығӌа секцияның модераторы полған Хакасиядағы пала праволарынӌа уполномоченнай Ирина Ауль. «Кізі праволарын арачылиры: чииттернің сағыс-кӧрізі» сурығӌа секция тоғызын апарған ХГУ-ның гражданско-правовой паза уголовно-правовой дисциплиналар кафедразының ӱгретчізі Валерия Козлова.
Форумның ікінӌі кӱнінде, наука-практикалығ конференцияның салтарларын кӧріп, ӱзӱріп, резолюция алғаннар. Ідӧк ӱзӱріг площадкалары Саяногорскта, Асхыс аймаанда тоғынғаннар.
Республикада мындағ улуғ мероприятиені тимнеп иртіргеннер Хакасиядағы кізі праволарынӌа уполномоченнай Андрей Шулбаев паза пала праволарынӌа уполномоченнай Ирина Ауль ХГУ-ның тархын паза право институдынаң хада. Оларға ідӧк пу тоғысты толдырарға чахсы хабасхан Хакасияның правительствозы. Хайди таныхтаан Андрей Шулбаев, кізінің праволары, ол хайда даа полза, сайбалбазын.
Автор :
Николай СУЛТРЕКОВ
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
Кӱн таңмазы