АС-ТАМАХТЫҢ ТАТХЫНЫ - АНЫҢ ХОЛЫНАҢ
15.10.2021
Хабарлар
17 октябрьда - Ас-тамах промышленнозы тоғынӌызының кӱні.
Чыл сай октябрьның ӱзінӌі позырах кӱнінде пістің хазнада ас-тамах сығарчатханнарның ӱлӱкӱні таныхталча
АС-ТАМАХ СЫҒАРЫЗЫНДА ТЕХНОЛОГТЫҢ ТУЗАЗЫ УЛУҒ. ОЛ АС-ТАМАХ ЧАХСЫЗЫ, ТАТХЫНЫ, КӦРІМІ, ТУРЧАТХАН ПААЗЫ ӰЧӰН ПАЗА САНИТАР НОРМАЛАРЫ КИРЕКСІНІСТЕРІНӋЕ СЫҒАРЫЛЗЫН ТІП НАНДЫРЧА. ПӰӰН ПІС СІРЕРНІ АҒБАНДАҒЫ «МАЛИННИКИ» ООО-да ТОҒЫНЧАТХАН ТЕХНОЛОГ МАРИНА ТИСПИРЕКОВАНАҢ ТАНЫСТЫРЧАБЫС. ОЛ ПУ ПРЕДПРИЯТИЕДЕ ПИС ЧЫЛ ТОҒЫН САЛҒАН.
Марина Тиспирекова Таштып аймаандағы Арбыт аалда тӧреен. Іҷезі Варвара Ивановна чиисті татхыннығ тимнепче, хызын даа ӱгрет салған. Маринаның кічіг тустаң ас-тамах пызырарға чахсы килісчең, уламох торттар паза тадылығ халазахтар. Пасталығ класстар соонаң ол Н.Ф.Катановтың адынаң хакас национальнай гимназияда ӱгренген. 2002 чылда аны тоозыбысханда, Кемеровтағы ас-тамах промышленнозы институдынзар «Кондитер, халас паза макарон сығарызының инженер-технологы» специальностьха ӱгренерге кірібіскен. 2007 чылда ӱгредіг алып алған.
- Піреезі кічігдӧк кем поларынаңар, хайдағ тоғыста тоғынарынаңар сағын чӧрче. Мин технолог поларым тіп сағынмаам. Іди киліс парған. Ӱгренерге оңдай полғанда, ӱгренгем. Тоғын сыхханда, технологтың тоғызы кӧңніме кірче, - сағыстарынаң ӱлесче Марина Тиспирекова.
ВУЗ соонаң чиит хыс Ағбандағы «Халас» заводсар тоғынарға кірібіскен. Анда пис чыл тоғынған. Тоғыс кӧңніне кірген дее полза, ол чуртазын алыстырыбызар сағыснаң Новосибирсксер чуртирға парыбысхан. Анда кондитер паза уннаң тимнелген чиис сығарызында киректелчеткен ас-тамахты таратчаң предприятиеде технолог полып істенген. Тоғыс хоостыра пістің хазнаның аймах городтарынзар сыбыра командировкаа чӧрерге килісчең. Ол, кондитер ниме-ноо паза халас сығарчатхан предприятиелерҷе чӧріп, сығарыста киректелчеткен ас-тамахнаң таныстырып таратчаң.
2017 чылда Марина Тиспирекова Ағбанзар айланған. Олох чыл «Малинники» ООО-зар тоғысха кірібіскен. Наа ла тоғынарға килгенінде, кондитерскайда 30-ча кізі тоғынған паза ниме-ноо сығарызы даа алғым полбаан. Пу тусха теере кӧп ниме алыс парған. Пір сменада халас итчең устарнын паза кондитерлернің не саны 50-ҷе кізее чит парған, ниме-ноо сині, аймаа даа илееде ӧс парған. Анзын Ағбанда пу предприятиенің кафелер саны ӧсчеткенінең сизінерге чарир.
«Малинники» пекарня-кондитерскайда прай тӧрт технолог, алызып, кӱнӧрте алай хараа тоғынча. Олар ідӧк ас-тамах аймаа ӱчӱн нандырчалар. Марина Тиспирекованың чооғынаң, тоғыс килізер ӱчӱн, ӧменең ынағ тоғынарға кирек.
- Полған на тоғыста хайдағ-да сидіксіністер полча. Оларның пірсі - хада тоғынчатханнарнаң тіл алыс полбааны. Технологтың тоғызы - ол ідӧк тимнегліг тоғыс. Хайдағ-да алызығлар кирілзе, олардаңар тоғынчыларға тузында читір пирерге кирек. Кӧзідімге алза, ниме-ноо сығарызының картазында (ТТК-да) алызығлар полза (хайдағ-да ас-тамахтың сині хызырыл парза), аннаңар тоғынҷыларға чарыда паза пілдістіг чоохтап пирерге киректелче. Ол картада хайдағ ас-тамах хайди паза ниме-ноодаң тимнелчеткеннеңер пазылча.
Че ӧӧні постың тоғызына хынарға, ус поларға паза сыбыра ӱгренерге кирек. Піс, технологтар, пірее кафезер кірзебіс, ас-тамахтың кӧрімін, хайди ол чазалғанын сизінчебіс, анаң аны амзап кӧрчебіс. Кізілер пістің кафезер сыбыра чӧрер ӱчӱн, оларның хайиин тартып аларға кирек нооза. Технологтың пӧгіні - ас-тамахтың тадиин паза качествозын чахсыландырары. Ол кізінің кӧңніне кірзе, аның соонҷа ол пазох килер. Піс, тізең, ол ас-тамахты ідӧк алай аннаң даа чахсы тимнебізерге кирекпіс. Аннаңар сыбыра ӱгренерге киректелче, - теен Марина Тиспирекова.
Ус полар ӱчӱн «Малинники» пекарня-кондитерскайның технологтары хазнабыстың аймах городтарынзар (ӧӧнінде Москвазар, Новосибирсксер, Хызылчарзар) ӱгренерге чӧрчелер. Ӱгредіг - ол аймах кӧзідіглер, мастер-класстар, предприятиелердегі экскурсиялар алай семинарлар. Ідӧк, пасха городтардағы кафелерде полып, андағы чиистің аймаанаң танысчалар. Ӱгредіг хорадығлары ӱчӱн тоғыс пирчеткен тӧлепче. Аның ӱчӱн Марина Тиспирекова «Малинники» ООО-ның устағҷызы Татьяна Тутатчиковаа улуғ алғызын читірче. Ол мында, тоғынып, тилир прай оңдайлар парына ӧрінче. Чарым чыл пазынаң технологтар Москвада иртер «Пир» кӧзідіге парарға пӧгінчелер. Пу ас-тамах кӧзідиинде опыт алынып аларға сағынчалар.
Марина Тиспирекова ідӧк кондитерскай ниме-ноо хайдағ ас-тамахтаң тимнелчеткеннеңер чоохтап пирген. Торттарға ӧріңмені, эҷігейні, хайахты паза пасха даа ас-тамахты орындағы фермерлердең садысчалар. Чайғыда паза кӱскӱде чистектер паза чир тамаа алылча. Оларны хайраллаҷаң ӧнетін складтар пар. Кондитерскай-пекарняда ідӧк кулинария тоғынча. Анда полуфабрикаттар, салаттар, кашалар паза пасха даа чиис тимнелче.
«Малинникиде» ідӧк хакас чонның ас-тамаа сығарылча. Халғанҷы туста талғаннаң паза хузухтаң тимнелген конфеттернің сығарызы ӧс паран. Кізілер аны хынып алчалар. Конфеттерні сыйыхха даа читірерге чарир. Олар ағастаң тимнелген абдыраҷахта садылчалар. Талғаннаң ідӧк печеньелер итчелер.
Пу тоғысты таллап алғанына паза «Малинникиде» тоғынчатханына Марина Тиспирекова ӧрінче. Ол тоғысха хаҷан даа ӧрчіліг паза чахсы кӧңніліг парча. Аның кӧрізінең, кізі кӧңнінең тоғыстың тӱзімі палғалыстығ.
Автор :
Оксана ЧЕЛТЫГМАШЕВА
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
Кӱн таңмазы