«ХАКАСИЯ» НАА ОРЫНДА
15.10.2021
Хабарлар
Культура. СССР хоосчылары пірігізінің араласчызы, график Владимир Тодыковтың эскизінең тапталған (чеканка) хоос чон хайиина хатап сығарылды
Пастап саблығ чир-суғҷыбыстың эскизтерінең тапталған «Хакасия» паза «Аттар» тимір панноларнаң Ағбандағы Тарас Шевченконың орамазындағы рыногының тасты кӧрімін сіліглечеңнер. Анзын ирткен чӱс чылның 70 чылларында Хакасияның ӧӧн городының чуртағҷылары паза аалҷылары полған кізілер чахсы киречілеп пирерлер, неке.
1975 чылда Владимир Тодыковтың таптаан хоостары Парижте ирткен Хоос кӧзідігде пастағы орынға турысханнар. Аның мындағ тоғыстары ідӧк Ағбандағы ЗАГС-тың тастын чазааннар, ағаста кирткен паннолары - «Хакасия» гостиницаның паза «Шира кӧл» курорт туразының тастын.
2019 чылда, тізең, «Хакасия» паза «Аттар» паннолар Л.Р.Кызласовтың адынаң чир-суғ ӱгренҷең музейге пиріл парғаннар.
- 2018 чыл полған. Минзер чахсы танызым, хоосчы Николай Чарков килген. Илееде ӧкпелен партырчых. «Ӧӧн рынокты пӱкӱлеезінең нааӌылабысханнар, аның туразының тастын чазаан тапталған хоостарны, тізең хайда хайраллапчатханнары пілдістіг нимес. Оларны, сурап, музейзер ағыл килерге кирек. Андағ ис-пайны чідірерге тың ачырғастығ полар», - теен ол. Анаң піс рыноктың устағ-пастаанзар парғабыс. Олар Владимир Тодыковтың панноларын, ипти хыйа алыбызып, ниме-ноо сатчаң орында хайда килізер, анда хайраллаптырлар. Чоохтасхан соонда піс пу хоос тоғыстарны музейзер алып алардаңар чӧптес салғабыс. Музейнің ӧӧн хоосчызы Владимир Агеевнең ӧӧн хайраллағӌызы Диана Мауер кирек тоғысха сах андох чапсынғаннар. Че паннолар нааӌылалчатхан туста сурығ сығыс килген - оларға хайда орын табарға? Полғанының на пӧзии тӧрт метр азыра нооза! Соонаң ол чардыхти пӧгіл парған, - чоохтап пирген Л.Р.Кызласовтың адынаң чир-суғ ӱгренчең музейнің устағҷызы Андрей Готлиб.
Чоохтирға кирек, Владимир Тодыковтың эскизінең тапталған «Хакасия» хоос амды Хакасиянын ӧӧн музейінің ӱзінҷі хадылындағы пасхызын чазапча. Ол чон хайиина пу кӱннерде сығарылған.
- Музейнің устағӌызы Андрей Готлибке улуғ алғыс читірерге кирек. Саблығ хоосчыбыстың тапталған хоостары аның кӱстенізінең музейзер пиріл парғаннар нооза. Пуох культура учреждениезінің хоосчылары панноны нааӌылир паза пірге чыыр тоғыснаң айғасханнар, орын таап, чон хайиина сығар салғаннар. Уғаа морсымнығ хоос! Ол хаӌан даа пу орында полған чіли пілдірче, - теен Хакасияның культура министрі Светлана Окольникова презентация тузында.
Музей чыындызынзар пирілген паза пір таптаан хоосха, «Аттарға», турыстыра орын ідӧк хайди даа табылар тіп ізендіргеннер устағҷылар.
Владимир Александрович Тодыков Хакас автоном облазының Асхыс аймаандағы Чаптых аалында 17 мартта 1938 чылда тӧреен. Школа соонаң Ленинградтағы В.А.Серовтың адынаң хоосчылар училищезінде ӱгренген, че тоосхан Хызылчардағы В.И.Суриковтың адынаң хоосчылар училищезін. Кӧп чыл Хакас книга издательствозында паза «Ах тасхыл» журналда хоос редактор полып тоғынған. Ол орыс классиказының произведениелерін, хакас чонның кип-чоохтарын, алыптығ нымахтарын хараах ӧңніг графиканаң хоостаҷаң. Аның пу искусствозын Францияда, Люксембургта, Бельгияда пӧзік паалааннар.
2021 чыл Хакас чонның алыптығ нымағы чылы тіп чарлал парған. «Владимир Тодыковтың эскизінең тапталған «Хакасия» хоосты ана пу чылда чон хайиина сығарғаны уғаа танығлығ. Саблығ чир-суғҷыбыс алыптығ нымахтарны пос оңдайлығ хоостарынаң чахсы чазаҷаң нооза», - теен Андрей Готлиб.
Владимир Тодыковтың таптаан хоостарынан пасха, Л.Р.Кызласовтың адынаң чир-суғ ӱгренҷең музейге Россияның саблығ хоосчызы Григорий Степанович Красновтың паннолары пиріл парғаннар.
Автор :
Александра КАРАМЧАКОВА
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
Кӱн таңмазы