ЧОНЫБЫСТЫҢ КИБІРЛЕРІ УНДУДЫЛБАЗЫН
19.11.2021
Хабарлар
Президент гранты. Пу кӱннерде «Читіген» драма театры «Кристалл» чонға полызығ пирҷең фондтың гранты хоостыра «Сас той» кибірліг ойын турғысхан
Чоохтирға кирек, ирткен чылда республикадағы «Кристалл» фондтың хакас культуразын, кибірлерін хайраллирына чарыдылған «Пос чилегелерін хайралла» проекті президент грантын утып алған. Аның сині 1 миллион 200 муң азыра салковайға тиңнелген. Амды грантча позыдылған ахчаа, паза пос ахчазын хозып, фонд тоғынҷылары улуғ частығ чир-суғҷыларыбысха пір чыл аймах мероприятиелер иртірерлер. Іди 2021 чылның от айында Сос пилтіріндегі музейде хакас кибірлеріне чарыдылған пастағы андағ ӱлӱкӱн ирткен. Анда Ағбан городтың улуғ частығ чуртағҷылары араласханнар.
Проектті аннаң андар узарадып, фонд устағ-пастаа, «Читіген» театрнаң чӧптезіп, «Сас той» ойынны турғызарға чарат салған. Ойын 50 минута парча. Ол тус аразына артисттер хакастар сас тойын хайди иртірчеткенін кӧрігҷілерге чахсы кӧзіт пиргеннер. Ойында кӧӧленісчеткен чииттернің омаларын Каскар Чаптыков паза Айсили Майнагашева толдырғаннар.
Ойынға чыылысхан улусха мының алнындағы чуртас хоосталған. Чииттер пос тузын хайди иртірчеткені чахсы кӧзіділген: чиит ооллар марығларда кӱстерінең сынасханнар, хыстар, часхыдағы порчолар осхас чарых ӧңніг кӧгенектер кизіп, сіліг сарыннар ырлааннар. Пілдістіг, мының алнында чииттер чуртазы пӱӱнгізінең илееде пасхалалған. Аннаңар полғанына ла ойынны кӧрерге чапсых.
Ідӧк спектакльда чииттер улуғларны улуғлааны чахсы кӧзіділген. Ӧӧн матыр Артастың улуғ іҷезі чайғы тоғыстар тоозыл парды, тойлар тузы читті тіп, пархазының паба-іҷезінзер айланча. Олар, улуғ кізінең чаразып, оолны хығырып, аннаң синің чӱреене чатчатхан пірее хыс пар ба тіп сурчалар. Чиит оол, уйат парып, пастап чӱреен азарға чалтанча. Че пабазының чылығ сӧстері оолның ікінҷілеенін хыйа итче. Оол улуғларына хынчатхан хызынаңар чоохтап пиргенде, андох сас той идерге чарадығ алылча.
Таныхтирға кирек, «Читіген» театрның артисттері оолның туған-чағыннары сас тойға тимненчеткенін, хысты оғырлапчатханын паза чарас иртчеткенін толдыразынаң кӧзіт пиргеннер. Чарас тузында залдағы чон матап хатхырысхан. Олар артисттерге, «Браво!» хысхырып, матап айа сапханнар.
Ойынның ӧӧн чардығында пазыртхан іҷелер, хыстың 60 сӱрмезін сайап, ікі тулуңа ӱргеннер. Сас ӱріп, олар наа ла хоных хончатхан ирепчее пик хоных алғааннар. Ол арада залда саңай сымзырых пол парыбысхан. Прайзы ӧӧн матырлардаң харах албин одырған. Арса, піреезі постың даа сас тойын сағысха кирген. Хыстың хазинезі, килніне сіліг плат тартыбызып, наа кізіні сӧбірее алған.
Спектакль тоозыл парғанда, кӧрігҷілер таразарға маңзырабааннар. Олар, наа ойынны ӱзӱріп, удур-тӧдір сағыстарынаң ӱлескеннер.
Кӧрігҷі Валентина Сарлина ойынға таныстарынаң хада килтір.
- Хакас аалларда сас той ам даа иртірілче. Ол кибір чідірілбинчеткені уғаа чахсы. Мағаа пос хараамнаң аны хайди иртірчеткенін кӧрерге киліскенӧк. Че полған на аалда аның пірее кибірі сала пасхалалча. Сӱргінҷі килзе, тураа кирбеҷеңнер. Оолның туған- чағыннары оларны арағанаң паза татхыннығ ас-тамахнаң удурлаҷаңнар, - сағысха кирген Валентина Фёдоровна.
«Читіген» театр артисттерінің ойыны «Кристалл» чонға полызығ пирҷең фонд директорының орынҷызы Татьяна Сейтанованың кӧңніне тың кіртір.
- Мағаа сас той иртірілчеткенін пір ле хати нимес кӧрерге киліскен. Минің тӧреен-ӧскен чирім - Чоохчыл аал. Чиит тузымда, хакас оол-хыс хоных тӧстепчетсе, пістің аалда сас той хайди даа иртірілҷең. Чазырбин чоохтаза, мин ойын мындағ хынығ полар тіп сағынмаам даа. Артисттер постарының матырларының хылыхтарын чахсы читір пиргеннер. Мин майыхханҷа хатхырып алдым. Хакас сарыннарын истіп, сағызымда тӧреен аалымда пол килдім. Піс «Читіген» театрнаң тоғызыбысты мыннаң мындар узарадарбыс. Амды піс хакас тойына чарыдылған ойын тимнирбіс. Сағынчам, чир-суғчыларыбыс аны ідӧк хынып кӧрерлер, - теен Татьяна Сергеевна.
Автор :
Ольга ТОМОЧАКОВА
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
26 | 27 | 28 | 29 | 1 | 2 | 3 |
4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде