ХАЙҶЫЛАР САНЫ ХОЗЫЛЗЫН
17.06.2022
Хабарлар
Чиит хайҷы Сабетр МАМЫШЕВ
Марығ. Пу кӱннерде Ағбанда С.П.Кадышевтің адынаң чон чайаачызының национальнай кіннің кічіг залында Хакасиядағы алыптығ нымахтар ысчатханнарның пастағы марии ирткен
Мин пастап, марығ полчатхан залзар кіргенімде, алаң ас парғам. Залда кӧп тее кізі одырбинчатхан. Арса, марығ кӱнӧрте 14.00 часта паза тоғынчатхан кӱн полғаннаңар кізілер чыылбааннар ба? Марығ республика синінде иртчеткеннеңер, прай Хакасиядаң алыптығ нымахтарны истерге хынчатхан кізілер чыылызарға кирек полғаннар. Ідӧк марығда араласчатханнарның туған-чағыннары «ағырарға» килерге киректер. Мин мында марығ тӧстегӌілерін нимес, позыбысты, олаңай кӧрігӌілерні, пыролапчам. Піс, хакас культуразын паза кибірлерібісті тилідерге тіп, чоо хайнасчабыс, че сынында пос тілінең сыхчатхан газеталарны паза книгаларны хығырбинчабыс, хакас театрларның ойыннарын кӧрерге чӧрбинчебіс, пос тілінең дее чоохтазарға хынминчабыс. Піди полза, хайди піс позыбыстың культуразын паза тілібісті тилідіп аларбыс?
Алыптығ нымахты ызар марығда пис кізі ле араласхан. Олар ӱс ӧмее чарылғаннар. Іди 7 - 13 частығларға кіргеннер Н.Ф.Катановтың адынаң Хакас национальнай гимназияның 6 класстағы ӱгренӌізі Диана Асочакова паза Шира аймаандағы Азах Сӧӧт аалдаң килген 5 класстың ӱгренӌізі Тимур Арыштаев. 14 - 20 частығларның ӧмезінде Хакас национальнай гимназияны ам на тоосхан оол Сабетр Мамышев, 21 частаң сығара улуғларның ӧмезінде РТС телевидениедегі «Солбан» кӧзідігні апарчатхан хабарӌы Юрий Челтыгмашев паза Асхыс аймаанаң килген тынағдағы Алефтина Карамашева.
Марығ чарғыӌылары Хак-НИИЯЛИ-ның фольклор пӧлиинің наука тоғынӌызы Наталья Майнагашева, А.М.Топановтың адынаң Хакас национальнай театрның артизі, Хакас Республиканың саблығ артизі Инна Майнагашева паза Хакас радиозының ӧӧн редакторы Светлана Чанкова полғаннар. Чоохтирға кирек, Инна Майнагашеванаң Светлана Чанкова алыптығ нымахха хынчатхан паза аннаң тирең айғасчатхан кізілер.
Марығны Диана хызыӌах пастаан. Ол, чатханнаң ойнап, «Албынӌы» алыптығ нымахты чоохтаан. Олғаннарға іди нымах ызарға марығ оңдайлары хоостыра 10 минута пирілген. Хызыӌах ол тусха нымахты хомай нимес толдырыбысхан. Пірееде ле чӱрексінібісчеткені пілдірген. Анзы хайтпас. Соонаң Диана, мындағ марығларда удаа аралас турза, узын тыыдып алар.
Диананың соонда Тимур Арыштаев тахпахчы паза хайӌы Алефтина Курбижекованың «Похта Кіріс» алыптығ нымахтың ӱзігін, пір дее туртухпин, чоохтап пирген. Тимурның кӧңнін кӧдірерге аның паба-іӌезі паза ууӌазы килгеннер.
Чииттердең араласхан Сабетр Мамышевке оң полған тиирге чарир. Ол пу ӧмеде чалғызан пол парған нооза. Аннаңар хайди даа чоохтанза алай нымах ысса, пастағы орын ани ла полар. Кӧні чоохтаза, Сабетр оол позын турыстығ кӧзіткен. Ол «Алтын Арығ» алыптығ нымахты, хайлап паза чатхан салып, 20 минутаӌа чонға искірген. Сабетрні паза Диананы национальнай гимназияда чатханнаң ойнирға Россияның саблығ культура тоғынӌызы, хайӌы Евгений Улугбашев ӱгреткен.
Анаң сценаа Юрий Челтыгмашев сыххан. Аны ідӧк чатханнаң ойнирға паза хайлирға ӱгреттір Евгений Улугбашев. Позы Евгений, ідӧк залда одырып, ӱгренӌілері ӱчӱн «ағырған». Юрий, «Албынӌы» алыптығ нымахты ызып, ӱгретчізінің адын тӧбін тӱзірбеен. Морсымнығ хайлаан!
Халғанӌызын кізілер алнынзар сыххан кӧгліг оңдайлығ Алефтина Карамашева. Ол айтыстарда, тахпахчылар мариинда тӧреміл араласча. Ол Комотай Бастаевтің «Алтын Тиспе» алыптығ нымағын, хынығ чоохтап, чонға искірген. Артист ле чіли, полған на матырның чооғын оларның омаларына килістіре чоохтап, нымахты апар турған. Чарым час пілдіртпин ирт парыбысхан.
Чарғыӌылар, марығ соонда ӱзӱріг идіп, орыннарны ӱлестірібіскеннер. Іди кічіглер аразында пастағы орын Диана Асочаковаа (диплом паза 15 муң салковай) паза ікінӌі орын Тимур Арыштаевке (диплом паза 10 муң салковай) пиргеннер. Сабетр Мамышевке ідӧк диплом паза 15 муң салковай сыйлааннар. Юрий Челтыгмашев, хайлап паза чатханнаң ойнап, ікінӌі орын (диплом паза 20 муң салковай) паза Алефтина Карамашева ӱзінӌі орын (диплом паза 15 муң салковай) алғаннар.
Гран-при пірдеезіне пирілбеен. Ам июнь айның 24-ӌі кӱнінде иирде Тун пайрам алнында Асхыс аймаандағы Сағай чазызында пазох хайӌылар хараа тооза марығлазарлар.
Мындағ марығлар паза турыстығ сыйыхтар удаа ползалар, хайӌылар саны хозыларына ізеніс пар полар.
Автор :
Илья ТОПОЕВ
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
Кӱн таңмазы