СПОРТСМЕННЕРНІ ЧЕЕСТЕЕННЕР, ПАЛАЛАРНЫ ӰТЕРТКЕННЕР
06.07.2022
Хабарлар
Пайрам чӧрімнең азылған
Ӱлӱкӱн. Ағбанның тынағ паркында тиксі Россиядағы Олимп кӱніне чарыдылған улуғ пайрам ирткен
ОЛИМП КӰНІ
Тилекейде Олимп кӱні 1948 чылдаң таныхталча. Аның ӧӧн пӧгіні - спорт пастыра чоннарны піріктірері, кізілерні хазых чуртасха тартары. Пістің хазнада Олимп кӱнін 1990 чылда пайрамнирға пастааннар. Ол 23 июньда, Чоннар аразындағы олимп комитеді (МОК) тӧстелген кӱнде, таныхталча, че кибірли аны хандых айының халғанҷы чечімезінде иртірчелер. Пӱӱл Россияның прай даа регионнарында Олимп кӱніне чарыдылған мероприятиелер 25 июньда ирткеннер. Хакасияда ол кӱн Тун пайрам полған. Аннаңар республиканың физическай культура паза спорт министерствозы ӱлӱкӱнні 1 июльда таныхтирға чаратхан.
ТАРХЫН ТАНЫҒЛАРЫ
Чоохтирға кирек, пістің хазнаның спортсменнері Олимп Ойыннарында Ах хан тузындох 1900 чылда аралазарға пастааннар. СССР олимп чӧріміне 1952 чылда хозылған. Андада Олимпиада Хельсинкиде (Финляндия) ирткен. Совет спортсменнері марығлар тузында постарын турыстыра кӧзіткеннер, олар утхан медальлар хоостыра ӧменең ікінҷі орынға сыхханнар. Ол тустаң пістің оол-хыстар Олимп Ойыннарында кӱстерін тӧреміл сынапчалар. Итсе-де, политика харығ пол парча. 1984 чылда тилекейнің иң улуғ марығлары Лос-Анджелесте (США) ирткенде, СССР-ның устағ-пастаа, бойкот чарлап, спортсменнерібіске Олимпиадада аралазарға чаратпаан. 2014 чылның соонда чир-суғҷыларыбысха уламох хатығ чухча. Олар Олимп Ойыннарында чалама паза гимн чох араласчалар. Іди дее полза, Олимпиада - полған на спортсменнің хынған сағызы. Хакас чирінең тилекейнің иң улуғ мариинда 8 кізі кӱзін сынаан: Иван Ярыгин (олаңай кӱрес), Евгений Евсюков (ниик атлетика), Сергей Карамчаков (олаңай кӱрес), Пётр Макарчук (бобслей), Леонид Чучунов (олаңай кӱрес), Дмитрий Бурмакин (ниик атлетика), Лидия Карамчакова (олаңай кӱрес) паза Любовь Волосова (олаңай кӱрес). Иван Сергеевич Олимп Ойыннарында ікі хати чиңіс тутхан полза, Сергей Карамчаковнаң Любовь Волосова командаа хола медальлар ағылғаннар.
Паралимпиада араласчыларын таныхтирға кирегӧк. 1994 чылда Лилихамерде (Норвегия) Россияның алнын Татьяна Асаченко алған. Ол тағ саналарынаң айғасча. 1996 чылда, тізең, хазнабыстың ӱчӱн волейболисттер Сергей Скобелиннең Аскат Салахов Атлантада (США) турысханнар.
СЫЙЫХТАС
Спорт ӱлӱкӱнінзер айланза, ол федерацияларның чӧрімінең азылған. Хакасияда амғы туста 47 пірігіс санға алыл партыр. Полғанының чидіглері пар. Минің кӧрізімнең, чӧрімде прайзынаң абахай хоос гимнастиканаң айғасчатхан хызьҷахтар полғаннар. Итсе-де, сылағай, спорт пӱдістіг кізі хаҷан даа иптіг кӧрінче паза хазых полча. Чӧрім соонда республика пазының орынҷызы Ольга Пономарёва паза чоннар аразындағы класстығ спорт узы, Хакасияның Олимп чӧбінің кнезі Пётр Макарчук чоох тутханнар. Олар спортсменнерге хазых, пик хуйахтығ поларға, чиңістер тударға алғааннар.
Чоохтар сыйыхтаснаң узарадылған. Россияның спорт узы аарластығ атха турысхан оол-хыстарға Ольга Игоревнанаң Пётр Анатольевич чидіглерні киречілепчеткен танығларны читіргеннер. Сыйыхтаттырғаннарның санында абахай кӱресчілер Ольга Абрамова, Карина Барашкова, Дарья Чебодаева, Валерия Мистрикова, Олимпия Чебодаева. Халғанҷы спортсменні алынҷа таныхтирҷыхпын. Олимпия спортха хынчатхан сӧбіредең. Аның пабазы Сергей Чебодаев - олаңай кӱресче СССР-ның спорт узы, Леонид аҷазы - кикбоксингче чоннар аразындағы класстығ спорт узы, Артур харындазы пылтыр тилекей первенствозында кӱмӱс призер полыбысхан. Олимпия Чебодаеваа - 21 час, пылтыр ол Ағбандағы олимп резерві училищезін (УОР) тоосхан, амды ХГУ-да ӱгренче. Хакас хыстың пастағы тренері - Владимир Архипович Толмачев, пӱӱнгі кӱнде ол Марат Семёнович Кичеевтің холында узын таптапча.
Ідӧк Тимур Кандыковнаң Алексей Боргояковты адирға кирек. Тимур Асхыс аймаандағы Пилтір аалдаң, ол грек-рим кӱрезінҷе спорт узы. Аның тренерлері Александр Кимович Мохов паза Артём Михайлович Кулумаев полчалар. Пӱӱл чиит кізі УОР-ны тоозыбысхан, амды вузта пілістерін алғыдарға пӧгінче. Алексей Боргояков - хазии уйан спортсмен. Кинек пол парғанда, Алексей Михайлович пос салынмаан. Чир-суғҷыбыс пастап стол теннизінең айғастыр, че соонаң охчаадаң атарынҷа секцияа пазын салған. Ол Россия чемпионаттарында, Сибирьдегі федеральнай округтың марығларында кӱзін тӧреміл сынапча.
МАСТЕР-КЛАССТАР, МАРЫҒЛАР
Олимп кӱні - спортсменнерге ле нимес, чонға иртірілчеткен пайрам. Пӱӱл ол аймах марығларға, мастер-класстарға пай полды. Чыылған чон спортсменнернің устаанынаң штанганы орта кӧдірерге, тасхархы тренажерларнаң тузаланарға ӱгренгеннер. Кем-де бокстың алай кӱрестің чазыттарын піліп аларға харасхан. Чир-спортха аптаттырғаннар полғанох. Че иң хынығ марығлар кічіглерге иртірілген. 6 - 12 айлығ иркеҷектер ӱмектеп марығласханнар. Андағ кічіг пала позын марығласчатханын хайдаң пілер. Паба-іҷелер полбаан полза, кӧбізі азах меетке читпесчік, неке. Олар, палаларын орта кӧстеп, смартфоннарны, ойнаҷахтарны сығарғаннар. Полған на кічіг араласчаа медаль читірілген.
Андағох медальны Виктор паза Светлана Ачитаевтернің очы оолғы Никита алған. Ынағ ирепчінің 4 пала. 19 частығ Саша пӱӱл вузсар ӱгренерге кірче, Даниилнең Каролина олған садынзар чӧрчелер, Никитаа 11 ай. Светлана Ильинична ӱгредии хоостыра имҷі, хада хонғаны садығда істенче. Ачитаевтер 2011 чылдаң Норильскте чуртапчалар, пеер тынаға килгеннер.
1 - 1,5 частығ олғаннар пас чӧріп марығласханнар. Оларның санында Айдар Ивандаев полған. Оолах 3 июльда, Республика кӱнінде, тӧреен, ирткен позырахта ағаа 1 час толды. Пабазы Тимур Ивандаевтің таниинаң, Айдар маңат пас чӧрче, аннаңар аны улуғ арах палаларның аразына пас салғаннар. Тимур паза Лейла Ивандаевтернің ікі пала, Арсенийге - 4 час.
Хакасияның Олимп чӧбінің кнезі Пётр Макарчукнаң чоохтасханда, олар ӱлӱкӱнге биатлонист Евгений Устюговты хығырғаннар. Евгений Романович Хызылчардаң, ол 2010 паза 2014 чылларда Олимп Ойыннарында чиңіс тутхан. Че, хомзынысха, саблығ спортсмен Ағбанзар кил полбиндыр. Пётр Анатольевич кирек килізер тіп ізенче. Хысхызын Олимп кӱнін пазох таныхтирлар. Ол ідӧк пӧзік синде иртер тіп ікінҷілес чоғыл.
Автор :
Майя КИЛЬЧИЧАКОВА
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
26 | 27 | 28 | 29 | 1 | 2 | 3 |
4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде