ТУЗЫНДАҒЫ ХАБАЗЫҒ – ЧОНҒА ӦРIНIС
Тоғыс чорығы. Хакасия пазы Валентин Коновалов тоғыс чорығынаң город оңдайлығ Ағбан пилтiрi поселокта пол килген
Хакасия пазы Валентин Коновалов пастап пу поселоктың Кулацкай кiчiг районындағы олғаннарның ойнаҷаң паза скейт площадкаларынзар парған. Аны анда Ағбан пилтiрi аймаа пазының тоғызын толдырчатхан Иван Белоус паза аймах кiнi чӧбiнiң пазы Нина Леонченко удурлааннар.
– Iкi чыл мының алнында Ағбан пилтiрi поселоктың Кулацкай кiчiг районында «Городта истiг оңдайлар тӧстирi» нацпроект хоостыра олғаннарға ойнаҷаң орын тӧстелген. Анда кiчiг палалардаң пасха улуғлар даа чоох-чаахнаң одырып аларға чыылыс парчалар. Пӱӱл, тiзең, пуох проектче пiске iдӧк «Имидж» культура кіні хыринда орындағы олған-узахха скейт-площадка тӧстебiзер оңдай пирiлген. Пӱӱнгi кӱнге ол тимнел парған – клуб хыринда асфальт салылған, скейтбордисттерге кӧрiлген фигуралар турғызылғаннар, – чарыт пирген поселок чӧбi пазы Нина Леонченко.
Прай пу тоғыстарға паза фигуралар аларына 2,3 миллион азыра салковай позыдылған тiп хоза искiргеннер устағҷылар.
– Федеральнай проект-программаларда аралазарға оңдай пирчеткен ӱчӱн, Хакасияның устағ-пастаана улуғ алғызыбыс читiрчебiс. Правительствоның хабазиинаң пiстiң поселок харахха кӧрiндiре алысча.Че пiс паза пiр сурыныснаң айланарға сағынчабыс – «Имидж» культура кiнiнiң тастын нааҷылабызарға хабас пирерге! «Аалларның тиксi тилiзi» программаның федеральнай синдегi таллағны иртiп алғабыс. Амды регион устаа хайдағ чарадығ алыбызарын сахтиры халды. Аннаңар полыс пирерiңерге тың iзенчебiс, – теен Нина Владимировна.
Хакасия пазының кiчiг район чуртағҷыларынаң тоғазии тузында клубтың тастын нааҷылир айланыс полғанох. «Имидж» – пiстiң кӧңнiбiс толдырып алҷаң орын. Анда улуғ-кiчiге чайаачыларын тилiдер оңдай пирiлче. Прай 10 азыра кружок апарылча. Ӱлӱкӱннер андох иртiрiлчелер. Аннаңар аны нааҷылап пирген ползалар, тың ӧрiнерҷiкпiс», – тееннер чуртағҷылар.
Хайди чарытхан Валентин Коновалов, пӱӱнгi кӱнде хазна, республика синiнде аймах проекттер, программалар пар. Муниципальнай пӱдiстерге, оларда аралазып, кӧп сурығ пӧгiбiзерге чарир. «Прай ниме аал-город чӧп пастарының ӧткiн хайынызынаң палғалыстығ», – теен Валентин Олегович.
Поселоктың кiчiг районының чуртағҷылары ағаа iдӧк ээзi чох адайларнаң кӱрезердеңер, сӧп-сапнаң палғалыстығ сурығлар пиргеннер. Регион устағҷызы пу сурығлар тиксi хазнада паза республикада ағырсымнығ полчатханын таныхтаан.
Город оңдайлығ Ағбан пилтiрi поселоктың Подхоз кiчiг районында, тiзең, машиналар чӧрҷең ӱс чол нааҷылалча. Оларның тиксi узуны 5 километрге чағын. Хакасия пазы Валентин Коновалов орындағы пастыхтарнаң хада оларны кӧрерге чӧр килгенӧк.
– Олар «Хорғыс чох чахсы чоллар» федеральнай программа хоостыра тыхталчалар. Тиксi тоғыстарға 49 миллион азыра салковай позыдылған. Мында iдӧк чонға чазағ чӧрҷең тротуар тимнел парған. Аныңҷа чуртағҷылар пiр дее хорғыс чох стадионға чидіп алчалар, олғаннар – школаа, – чоохтап пирген Нина Владимировна Леонченко.
Подхоз кiчiг райондағыларнаң тоғазығда хаҷаннаң мында чуртап париған улус республика устағҷызына поселокка «наа тыныс» пирiлчеткен ӱчӱн алғыстарын читiрген. «40 азыра чыл мында чуртап парирбыс, чоллар, тiзең, ам на нааҷылалчалар. Олғаннарға ойнаҷаң, улуғларға тынанҷаң орыннар кӧп тӧстелче. Аның ӱчӱн тың ӧрiнiстiг пiске», – тееннер чуртағҷылар. Паза олар, оңдайнаң тузаланып, орындағы ветераннар чӧбiнiң адынаң город оңдайлығ Ағбан пилтiрi поселок чӧбi пазы Нина Леонченкоға алғыс сӧстерiн паза чахайахтар читiргеннер. «Нина Владимировна уғаа чахсы устағҷы. Ол полған на ветеранға паарсапча, сурыныстарын толдырарға кӱстенче», – чарытханнар олар Хакасия пазына.
Олох кӱн Валентин Коновалов «Сибирь» СПК паза «Сыродел» ООО-ларда полған. Пу пiрiгiстер сӱт паза аннаң тимнелген ниме-ноо сығарарынаң айғасчалар. Олар, хазнаның аймах программаларында аралазып, ахчалығ хабазығ удаа алчалар.
Устағҷыларның пiрсi Татьяна Дырина, Хакасия пазын предприятие тоғызынаң таныстырып, мыннаң мындархы пӧгiннерiнеңер искiрген. Хайди теен Татьяна Аркадьевна, олар «маскарпоне» сыр сығарарға сағынчалар.
Анаң Валентин Олегович ааллаан пiрiгiстер тоғынҷыларынаң чоох алысхан, оларның сурығларына нандырған.
– Пiстiң предприятие 2006 чылдаң сығара тоғын парир. Пу тусха теере чал ахчазы, кӧп тее полбаза, тудығ чох пирiлче, – теен Татьяна Дырина.
Хайди ол аннаң андар чарытхан, предприятиелерде Ағбан пилтiрiндегiлер ле нимес, iдӧк Ағбан, Харатас городтарда, Боград аймаандағы аалларда чурттығ ирен-ипчiлер тоғынчалар. Оларның Хакасия пазына сурығларының кӧбiзi чолларнаң палғалыстығ полған. Кӧзiдiмге, бородинодағыларға, иртен тоғысха тузында чидiп алзалар даа, иирде нандыра парарға сидiк полча осхас. Автобустар чӧрбинчелер алай ба ирте парыбысчалар. Хакасия пазы Валентин Коновалов, прай сурыныстарны санға алып, кирек министерство-ведомстволарзар чахығ пир саларбын тiп молҷаан.
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |