ХАКАСИЯНЫҢ ТИЛІЗІНҶЕ КӦРІСТЕРІНЕҢ ӰЛЕСКЕННЕР
28.04.2023
Хабарлар
Форум. Республиканың музей-культура кінінде «Хакасия чиит» чииттер форумының тиксі региондағы чардығы ирткен
Хакасияда 2023 чыл Чииттер чылы тіп чарлалған. Аннаңар пу форумға улуғ хайығ айландырылған. Аны республиканың ӱгредіг паза наука министерствозы паза «Чииттернің стратегия пастағларының паза проекттерінің кіні» чыындызы» коммерческай нимес организация иртірчелер. Форум араласчылары он азыра кӱнге республиканың прай 13 муниципальнай пӱдізінде пол килгеннер. Анда чир-сууна хынарынаң, чиит идінҷектернең, медианаң, пос кӧңнінең кізілерге полызарынаң палғалыстығ ӱгредіг программаларынҷа тоғыс апарылған. Форумда Хакасиядаң прай 1500 азыра кізі араласхан. Олғаннар паза чииттер чуртастың аймах-пасха сариларына теелчеткен сурығларны пӧгер сағыстарынаң ӱлескеннер, анаң, оларға тӧстеніп, площадкаларның ӧткіннері проекттер тимнееннер, олар прайзы республиканы тилідеріне кӧстегліглер. Форумның халғанҷы чардығында проекттер аалҷылар алнында арачылалғаннар.
Аймах чӧрімнерде ӧткін араласчатхан чииттернең тоғазыға паза азых чоохтазыға Хакасия пазының орынҷызы Михаил Побызаков, республиканың ӱгредіг паза наука министрі Анатолий Бутенко паза Совет Союзының Матыры, Россияның чааҷы деятельі, авиацияның чааҷы штурманы Валерий Бурков килгеннер.
«ПроМедиа» площадкада «Медиашкола» проекттеңер чоохтааннар. Аны хоостыра чыл сай иртер фестивальда республиканың аймахтарынаң килген олғаннарны, чииттерні искіріглер пазарға, сомнар идерге, видео суурарға ӱгредері кӧрілче.
«Пос кӧңнінең полызары паза социальнай проекттер тимнирі» площадкада араласчылар чайғызын чииттерге форум иртірер пастағнаң сыхханнар. Анда экология сурығларын ӱзӱрерге, оларға Хакасия ӱлгӱлерінің, чуртағҷыларының хайиин тартарға пӧгінчелер.
«Чиит идінҷектер» площадкада пос киреен азарға сағынчатхан олғаннарға, чииттерге тузалығ полар тоғазығлар иртірерге сағынчалар. Оларға ӱлгӱдегілерні, чахсы салтарлар кӧзіткен идінҷектерні хығырарлар. Мындағ оңдайнаң, пос киреенең айғазарында чолларын наа ла пастапчатханнар ағырсымнығ сурығларына нандырығлар, тузалығ чӧптер аларлар тіп кӧрілче. Проекттеңер Герман Никитченко чоохтаан. Ол 14 частығ, идінҷек поларға сағынча. «Пастағларым пар. Пӱӱнгі кӱнде минің он таңах пар. Мыннаң мындар, пу хустарны тудып, нымырхаларын, оларның иттерін садарға сағынчам. Аннаңар мындағ фестиваль уғаа кирек тіп санапчам. Ол мин осхас кічіг дее, улуғ даа частығ идінҷектерге пос киреен азарға, кӧстеглер турғызарға полызарҷых», – ӱлескен сағыстарынаң ӧткін саарбах.
«Чир-сууна хыныс» площадкада «Матырлар істерінҷе» проектті арачылааннар. Анда чииттер Илбек Ада чаа хорылыстарынаңар хумартхыны хайраллир пӧгіннең, ол тустағы хорғыстығ чаалазығларның реконструкцияларын иртірер пастағнаң сыхханнар. Проектті чуртасха киргені тиксі тилекейде алызығлар полчатхан туста, тархынны тискер айландырарға оңдай пирбес тіп санапчалар олғаннар.
Чииттерні сағыссыратчатхан сурығларнаң палғалыстығ проекттерні арачылаан соонаң, форум араласчыларына аалҷыларзар айланар оңдай пирілген. Ідӧк анда «чир-сууна хыныс», «хыныс» сӧстер полған на кізее ниме таныхтапчатханы ӱзӱрілген. Азых чоохтазығда чииттер туртухпин сурығлар пиргеннер, постарының кӧрістерінең ӱлескеннер. Тоғазығ хынығ ирткен, чииттернің ӧткін тудынчатханы ӧріндірген.
Форумда «Пастағылар чӧрімі» – Россияның олғаннар паза чииттер чӧрімі – ідӧк ӧткін араласхан. Пӱӱл ағаа алынҷа площадка пирілбеен полза даа, араласчылары олғаннарнаң тоғазығлар, чоохтазығлар, ойыннар иртіргеннер, проекттерінең таныстырғаннар.
Пу тоғысты апарған чииттер чӧрімінің республикадағы пӧлиинің специализі Акылай Кулемеева. Ол «Хакасия чиит» форумда араласханнаңар, позының тоғызынаңар чоохтап пирген:
– «Пастағылар чӧрімі» 12 кӧстегҷе тоғыс апарча. Аймах проекттер, марығлар иртірче. Кӧзідімге, амғы туста 1 Майға чарыдылған «Полған на профессия кирек» проект иртче паза «Школа часхызы» тиксі Россия марииның республикадағы чардығын иртіреріне тимненіс апарылча, аның чиңісчілері 1 – 5 июльда Ставропользар парарлар. Ідӧк чӧрім тоғызы хоостыра ӱгренҷілерге профессия таллирға полызарына чарыдылған аймах мероприятиелер тӧреміл иртірілчелер. Таныхтирға сағынчам, пӱӱнгі чииттер форумы прай араласчыларға тузалығ полар. Cағыссыратчатхан сурығларны пирер оңдай пары чахсы. Кӧңніме «ПроМедиа» площадканың проекті кірген. Амғы туста, интернет паза аннаң палғалыстығ чуртас сарилары ӧткін тиліпчеткенде, олғаннарға, чииттерге проектте пирілер кӧнігістер киректер.
Автор :
Татьяна КЫШТЫМОВА
| Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
| 29 | 30 | 31 | 1 | 2 | 3 | 4 |
| 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 |
| 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 |
| 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 |
| 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 1 | 2 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде
