ААЛ ХОНИИ ІСТЕНӋІЛЕРІН ААРЛААННАР
27.11.2019
Хабарлар
Пайрам. 22 ноябрьда Ағбанда драма театрында Хакасияның аал хонии тоғынӌыларын чеестееннер. Оларны чылда пір хати таныхтиры кибірге кір парған. Пу пайрам тоңастығлар чыыр тоғыс тоозылза иртче
ААЛ ХОНИИ ТОҒЫНҶЫЛАРЫНЫҢ ПАЙРАМЫ «ЗВОНЫ» ЧОН АНСАМБЛЬЫ «ХАЛАС - ПРАЙ НИМЕ ПАЗЫ» САРЫННЫ ТОЛДЫРҒАНЫНАҢ ПАЗА «КОНТРАСТЫ» АНСАМБЛЬНЫҢ ТЕЕЛБЕГІНЕҢ ПАСТАЛҒАН. АНАҢ ЧИИТ ХЫС ХАКАСИЯ ПАЗЫ ВАЛЕНТИН КОНОВАЛОВХА ІПЕК ЧИТІРГЕН. РОССИЯНЫҢ ПАЗА ХАКАСИЯНЫҢ ГИМННЕРІ ТОЛДЫРЫЛҒАН СООНАҢ ВАЛЕНТИН КОНОВАЛОВХА СӦС ПИРІЛГЕН.
- Сірернің кирек, тӱзімніг, оой нимес паза Хакасияа улуғ хозым ағылчатхан тоғыстарың ӱчӱн улуғ алғыс! Аал тоғынҷылары - пістің хазнаның ӧӧні. Сірер чох - пір дее чирзер. Читкен чидіглерде тохтабин, маңнаныстығ салтарларда пик турарға. Хада-пірге тоғынзабыс, чидіглерге чидербіс. Хакасия правительствозы аал хонии комплексіне улуғ хайығ салча. Республика тилізі стратегиязынҷа аал хонии хабазиин ӧскірібіскебіс. 2020 чылның бюджедінде пу пӧгінге 387 миллион салковай кӧріл парған. Анзы пӱӱл аал хонии тилізіне пирілген ахчадаң 77 % кӧп, - теен Валентин Коновалов.
Анаң Хакасия пазы республиканың аал хонии отрасльына улуғ хозым иткен паза кӧп чыл тӱзімніг тоғын салған тоғынҷыларға Аарластығ пічіктер читірген. Оларның санында Асхыс аймаандағы фермер Константин Чочиев, Ағбан городтың ветеринарнай лабораторияның директоры Татьяна Замкова, «Таштыптағы халас комбинады» ООО-ның халас тимнеҷең мастері Тамара Курлачева, Асхыс аймаандағы фермер Евгений Кутуков, Шира аймаандағы «Целинное» ООО-ның водительі Сергей Лейман, республиканың ветеринарнай лабораторияның устағҷызы Галина Луценко, Пии аймаандағы фермер Владимир Непомнящий полғаннар.
Хакасияның Ӧӧркі Чӧбінің аал хонии политиказынҷа, ас-тамахча паза чир хайызығларынҷа комитеттің кнезі Пётр Воронин аал хонии тоғынҷыларын танығлығ кӱннең алғыстаан:
- Пу пайрам аалда, хырада тоғынчатханнарның на нимес, ідӧк мал-хустың, ӧзімнернің хазиин хайраллирға полысчатхан хазна инспекторларының ӱлӱкӱні полча. Аал хонии управлениелерін, министерство тоғынӌыларын алынӌа алғыстапчам. Оларның тоғызы сылтаанда, Хакасияның аал хонии комплексі тилізіне 2020 чылға федеральнай бюджеттең 500 миллион азыра салковай пирілер. Аарлығ арғыстар, сағынған сағыстарың толзын. Тоғыстарың ӱчӱн алғыс!
Хакасияның аал хонии паза ас-тамах министрі Сергей Труфанов, аал хонии тоғынҷыларын алғыстап, пӱӱл пӧзік чидіглерге читкеннерге министерство адынаң Аарластығ пічіктер пирген. «Ӧзімнер ӧскірері» номинацияда тоңастығларны иң кӧп чыып алған, мал азиин кӧп пилетеп салған механизаторларны таныхтап, Аарластығ пічіктер паза ахчалығ сыйыхтар читірген.
Оларның санында полғаннар А.А.Внуковтың кресен-фермер хонииның механизаторы Александр Янгулов, В.П.Боргояковтың кресен-фермер хонииның механизаторы Леонид Боргояков, Евгений Тахтобиннің КФХ-зында істенчеткен механизатор Андрей Тахтобин, «Аршановское» ООО-ның механизаторы Александр Сметанин, «Бейское» ООО-ның механизаторы Геннадий Шпиловский, «Целинное» ООО-ның механизаторы Максим Платонов, «Алтай» ООО-ның механизаторы Михаил Данилен.
Фермер Евгений Тахтобин харындазы Андрей Тахтобиннің ӱчӱн сыйыхтар аларға килген. Ол Чыланнығ аалда маллар, тоңастығлар ӧскірерінең айғасча. Фермер семинтал тӧлліг маллар тутча, сула таарыпча. 2012 чылда Евгений Валерьевич 450 муң салковай хазна хабазиин алып алған. Пу ахчаа семинтал тӧлліг інектер садызып алған. Амды анзына ачырғанча. Семинтал інектер чоон ӧс парчалар. Чыланнығ аал ибіре сас чирлер кӧп. Пу інектер, анда пат парзалар, сых полбинчалар. Евгений Валерьевичтің чооғынаң, пу інектерге Таштып аймааның чирлері тың на киліспинче. Пӱӱл фермер сула чахсы ӧскіріп алған. Суланы 70 гектарда таарыпча. Пірее чылларда пуғдай салча. Евгений Тахтобиннің ӧӧн сидіксінізі - ол солярка хорадығлары. Покос паза тоңастығлар чыыр туста кӱнде 6 - 7 муң салковайға солярка аларға килісче.
«Мал ӧскірчеткеннер» номинацияда иң кӧп сӱт саап алған, иң кӧп хураған, пызо, алып, ӧскіріп алған тоғынҷыларны таныхтааннар. Оларның санында «Харатастағы» опытнай станцияның інек сағҷаңы Ирина Лалина, пызолар ӧскірҷең Любовь Пронина, Шира аймаандағы «Сонское» ООО-ның малҷылары Владимир Молотов, Ольга Молотова, Пии аймаандағы «Бейское» ООО-ның малҷызы Алексей Изотов, Асхыс аймаандағы «Аскизский племенной» ООО-ның чабаны Анатолий Нербышев полғаннар.
Ӧӧк пилтірі аалның чуртағҷызы Анатолий Нербышев кічігдең хойлар хадарған. Пастап ол пабазы Еремей Еремеевичке полысчаң. Соонаң позы чабан тоғызына кіріп алған. Пабазынаң хада ікі ӧӧр хой хадарҷаңнар, ағазы Еремей Илекович чабанох полған.
- 700 азыра пас хой хадарчам. Пӱӱл чахсы чыл полған. Хойлар хадарҷаң чир кӧп полғаннаңар, хойлар чахсы оңдайлан парғаннар, хурағаннар даа маңат ӧскеннер. 700 пастаң 890 хураған алғабыс. Мин 5 частығдаң сығара хойлар хадар сыххам. Турлағда ӧскем. Пабамнаң хада хойлар хадарҷаңмын, - сағыстарынаң ӱлескен Анатолий Нербышев.
Анаң аал хониинда иң маңнаныстығ муниципальнай пӱдістерге дипломнар читіргеннер. I степеньніг дипломға Шира аймаа турысхан, II степеньніг дипломнарға - Пии паза Орджоникидзе аймахтары. Аал хонии предприятиелері аразында I степеньніг дипломға Алтай аймаандағы «Андреевское», Пии аймаандағы «Бейское» ООО-лар, Ағбан пилтірі аймаандағы фермер Магомед Магомедов, фермер Алла Нуждина, Пии аймаандағы фермер Анатолий Каскараков турысханнар.
Чоғархы Киндірліг аалның чуртағҷызы Анатолий Каскараков 2011 чылдаң фермер полча. Ол маллар, хойлар, аттар ӧскірче. Пу чағында Анатолий Каскараковтың хада хонғаны Лилия Александровна 700 муң азыра салковай хазна хабазиин алып алған. Амды фермер пу ахчаа трактор, аттар садызып аларға сағынча.
- Аттар санын ӧскірерге сағынчам. Інектерге, хойларға азых кӧп тимнирге кирек. Чайғы тооза трактордаң тӱспинчем. Атха, тізең, азых кӧп кирек чоғыл. Аал хонии тоғынҷыларының пайрамында пастағызын на полдым. Концерт уғаа хынығ ирткен, - теен Анатолий Каскараков.
Хакасияның аал хонии паза ас-тамах министерствозының Аарластығ пічии паза 100 муң салковай «Сонское» ООО-ның механизаторы Михаил Тюринге, «Бейское» пірігістің механизаторы Андрей Бякинге, «Сонское» ООО-ның малҷызы Сергей Григинге, Боград аймаандағы М.М.Тухтаровтың КФХ-зының чабаны Максим Тухтаровха, «Целинное» ООО-ның інек сағҷаңы Алла Плотниковаа, «Аршановский» пірігістің малҷызы Иван Итекпаевке читірілген.
Ідӧк аал хонии министерствозының Аарластығ пічии паза 150 муң салковай пу тоғынҷыларға читірілген: «Целинное» ООО-ның механизаторы Павел Ребоненге, «Андреевское» пірігістің механизаторы Виктор Покровкинге, «Алтай» ООО-ның інек сағҷаңы Марина Филатоваа, «Целинное» пірігістің мал ӧскірерінҷе специализі Ольга Горноваа.
Автор :
Оксана ЧЕЛТЫГМАШЕВА
| Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
| 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 | 2 |
| 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 |
| 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 |
| 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 |
| 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 1 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде
