АЛЫЗЫҒЛАР - АЛНЫНЗАР ХААЛАҒ, ӦЗІС!
17.01.2020
Хабарлар
****************************************************************************************************************
***************************************************************************************
Ӱзінҷі паза соондағы паланы тӧріткен сӧбірее чурт ипотеказын чабарына 450 муң салковай алҷаң оңдай пар. Че президент пу сӧбірее пирілчеткен хабазығлар асхынах тіп санапча.
Президенттің наа чарадығлары:
- 2020 чылның 1 январьынаң 3 -7 частығ палаларға пособиені чуртап парыбызар чарым синҷе тӧлирге, ол асхынах полза, пазағы чылдаң пасти чуртап парыбызар синҷе тӧлир оңдай табарға - пу хабазығ иң тӧбін парыстығ сӧбірелерге тӧлелер, кемнің сӧбіреде полған на кізее парыстар чуртап парыбызар пір синні аспинча;
- 2021 чылдаң пасти тӧбін парыстығ чуртағҷыларға социальнай чӧптезіг оңдайынаң хабазығларны тиксі Россияа тарадарға паза полызығ кӧстеглерін алғыдарға;
- іҷе капиталын 2026 чылның 31 декабрьына теере узарадарға; аны пастағы паланы тапхан сӧбірее пирерге; чыл сай индексация ит турарға (пӱӱнгі кӱнде аның сині - 466 муң 617 салковай); ікінҷі палаа іҷе капиталына хоза 150 муң салковай пирерге;
- 2020 чылның 1 сентябрьынаң столовайлығ школаларда пасталығ класстар ӱгренҷілерін ізіг чииснең тикке
азырирлар; столовай чох школаларда - 2023 чылның 1 сентябрьынаң (ахча федеральнай, регионның паза орындағы бюджеттердең пирілер).
Мындағ алызығларны залдағы чон айа сабызынаң удурлаан, сағынчам, айланысты онлайн паза телевизорҷа кӧрчеткеннернің ӧрінізі аннаң даа артых полған полар.
Хазна пазы пала сӧбіреде ле ӧзерінеңер сағыссырабинча, ол ідӧк ағаа чахсы ӱгредіг пирердеңер, чайаачы кӧңнін азардаңар сағынча. Регионнарға музыка, хоос паза искусство школаларына хайарға киректелер.
Федеральнай бюджеттең, тізең, класс устағҷызының тоғызын апарчатхан ӱгретчілерге хоза 5000 салковай тӧлирге чарадылған. Пу тӧлег наа ӱгредіг чылында пирілер. Алында алылған чарадығлар мыннаң мындар толдырыларға кирек! Ідӧк регионда чидіспинчеткен специальностьтарҷа ӱгредіг орыннарын орындағы вузтарда тӧстирге чахығ пирілген.
Россияда ортымахти кізі 73 часха теере чуртапча, ол 2000 чылдағызынаң 8 чылға кӧп. Ідӧк хазнабыста час
палаларның чуртазын хайраллап халарынҷа улуғ тоғыс иділче, че ам даа тоғыс кӧп тіпче Владимир Путин.
Имнег киреенде пастағы полызыға хайығ айландырарға кирек: ол, тізең, фельдшер-акушер пункттарының паза имнег амбулаторияларының тоғызы. Пӱӱл 1 июльдаң поликлиникалар, аймахтағы имнег туралары паза табырах полызығ станциялары тиксі тыхталар паза наа технологиялығ оборудование турғызылар. Пу кӧстеге 550 миллиард салковай кӧріл парған, 90 проценті - федеральнай бюджеттің хорадығлары. Кадрлар суриин пӧгер ӱчӱн, наа ӱгредіг чылында имнег вузтарында бюджет орыннарының ӧӧн чардығы кӧстегліг ӱгредіге пирілер: «имнег кирее» специальностьча - 70 %, «педиатрияда» - 75 %. Квоталарны регионнар устағ-пастаа кӧр турар. Ординатурада ӱгредіг 100 % кӧстегліг полар.
Аннаң андар хазна пазы экономика тилізіне, инвестициялар кирер чахсы оңдайлар тӧстиріне, экологияа, наукаа, амғы паза наа технологияларға, саннығ экономикаа теелген паза интернетнең тузаланар оңдайлардаңар, Тирігліг кӱстерінеңер чоох апарған, халғанҷызы, тиксі телекейде анда-мында чаалазығлар пасталыбызарына хорғыс сығыс килчеткенде, уламох танығлығ.
Че «Манежтің» залында одырчатханнарны даа, кӧрігҷілерні дее айланыстың Конституция реформазынаңар чардығы хайығ тартхан полар.
- Конституцияа алызығлар кирердеңер сағыстар таныхтал парғаннар, - сағызын читірген Владимир Путин. - Санапчам, мында мин позымның кӧрізімні таныхтирға паза ӱзӱріге нинҷе-де Конституция алызығларын сығарарға кирекпін, хайзылары Россияның, правовой социальнай хазнаның чіли, хайда иң улуғ аарлас чуртағҷының правозына паза пос чуртазына, кізінің чеезіне, чахсы чуртазына пирілче, мыннаң мындархы тилізіне ноға киректелчеткені пілдістіг.
Ниме чӧптепче президент?
Пастағызын: чоннар аразындағы законнарның паза чӧптезіглернің кирексіністері, ідӧк чоннар аразындағы органнарның чарадығлары, кізінің паза гражданиннің правозын паза пос чуртазын хызырбинчатса, пістің Конституцияа тоғыр полбинчатса ла, Россияда тоғынар.
Ікінҷізін: Россия субъекттерінің пастарына, Федерация Чӧбінің араласчыларына, Хазна Думазының депутаттарына, Правительство кнезіне, аның орынҷыларына, федеральнай министрлерге, пасха федеральнай органнарның устағҷыларына, ідӧк чарғыҷыларға турғызылбастар чуртағҷылар, хайзыларының пасха хан чирінің гражданствозы алай пасха хазнада тӧреміл чуртир оңдай пирчеткен пірее пічік пар полза. Россия президенті поларға сағынчатхан кізее уламох хатығ кирексіністер турғызылар: ол Россияда 25 чыл тӧреміл чуртирға паза чуртазында аның хаҷан даа пасха хан чирінің гражданствозы, чуртир оңдай пирчеткен пічии чох поларға кирек. Хазна паза муниципалитет органнары пілізіп тоғынар ӱчӱн, ӱлгӱлернің пірге системазын тӧстир оңдайлар кирілер паза орындағы ӱлгӱ органнарының полномочиелері алғыдылар.
Ӱзінҷізін: МРОТ чуртап парыбызар синнең тиң полары, пенсия индексациязын чыл сай иртірері Конституцияа кирілер.
Тӧртінҷізін: Хазна Чӧбінің, хайдар ідӧк кірчелер прай субъекттернің пастары, статузы паза тузазы таныхталар.
Пизінҷізін: Россия Правительствозын тӧстир ӱчӱн Федеральнай Чыылығ нандырар.
Алтынҷызын: кӱстіг ведомстволар пастыхтарын, ол санда регионнардағы прокурорларны, президент Федерация Чӧбінең чӧптескен соонаң турғыс турар.
Читінҷізін: чарғыҷылар Конституцияа паза федеральнай законнарға тудынарға киректер. Конституция паза Ӧӧркі Чарғының чарғыҷылары чеес тӱзірчеткен кирек ит салзалар, Федеральнай Чыылығ Россия президенті айланызынҷа ол чарғыҷыны орнынаң суур полар. Конституция чарғызының тузазы алғыдылар: президенттің айланызынҷа Федеральнай Чыылығ алған закон проекттерінде хазна пазы хол салғанҷа, оларның Конституцияа килісчеткенін сыныхтап турар.
Че пу чӧптерче Конституцияа алызығларны Россия президенті чоннаң ӱзӱрерге чахаан, аннаңар тимнелген алызығларға тиксі хазнабыстың табығларда аралазарға чит парған чуртағҷылары ӱн пир полар.
Айланызын тоозып, Владимир Владимирович теен:
- Наа пасталчатхан 2020 чыл уғаа танығлығ. Ол ХХІ чӱс чылның ӱзінҷі он чылына кірчеткен тус. Россияның алнында мының алнындағызынаң даа кӱстіг пӧгіннер турча, оларны пӧгерінде ідӧк полған на кізінің хозымы тузалығ. Хада, пірге піс хайди даа чуртасты чахсы саринзар алыстырарбыс.
Россия президенті чоох тутхан соонаң гимн ойнаан. Национальнай библиотекада одырчатхан улус аны турып искен.
Президенттің теестегі айланызын ОНФ устағҷызы Евгений Мамаев «эпохиальнай» теен. Анзы сынында даа андағ полар, неке. Айланыстың ӱзӱриин пастап, халых пірігізіндегілер хай пірее кӧстеглерҷе Хакасия правительствозының тоғызын піліп аларға сағынғаннар. Кӧзідімге, ниме итче республика ӱлгӱлері чонның чуға чуртапчатханын хызырар ӱчӱн. Хакасияның экономика тилізі министрінің орынҷызы Людмила Халтанованың искіриинең, республикада пу сурығны пӧгерінҷе ӧнетін план алыл парған, аннаң тоғынча республиканың істеніс паза социальнай арачыланыс министерствозы. Экологияа, ӧӧнінде кии кірленчеткеніне, хайығ айландырылған. Пу сурығҷа хайдағ тоғыс апарылчатханын чарыт пирген правление кізізі Максим Мареев. Аның кӧрізінең, ортымах кӧзідіглерге тудынарға чарабас, кирек полған на орынны, Ағбанны, Харатасты, Асхысты паза пасхазын, ал-алынҷа алып, паалирға. Ідӧк чарабас киині кірлепчеткен ӧӧн сылтаға предприятиелер тоғызын аларға, ундутпасха кирек машиналардаңар паза песнең чылыдылчатхан туралардаңар. Хакасияның хазых хайраллаҷаң министрі Владимир Костюштың кӧрізінең, республика чуртағҷыларына перинатальнай кіннің тоғызын аарлирға кирек, хайзының полызиинаң іҷелернің паза палаларның чуртазы, хазии хайраллалча. Сидік сурығлар санында имҷілер чидіспинчеткені. Пу сурығҷа чиит специалистке чурт суриин пӧк пиргені асхынах, тиксі орында, город-аалда, истіг оңдайлар тӧстелерге кирек тіп санапча министр. Мыннаң ӱзӱріглер тоозылған.
СӦС СОО: Хакасияда тоғынӌаң кӱн тоозыл парған полза, Москвада ол узарадылған. Россия президенті айланыс соонда Правительство кнезі Дмитрий Медведевнең тоғасхан. Тоғазығда Дмитрий Анатольевич правительство пӱкӱлее отставкаа парарға чаратханнаңар искірген. Президент тоғыр полбаан. Олох кӱн президент Правительство кнезінің тоғызын апарарға Федеральнай налог службазының устағҷызы Михаил Мишустиннің кандидатуразын сығарған. Киӌее Хазна Думазы аның кандидатуразынаң чарасхан (Владимир Владимирович айланыста Конституцияа алызығлар кирердеңер чӧптерін искірчеткенде, пір ле хати нимес ӱр чӧптескебіс тіп таныхтаан). Ідӧк Хазна Думазы президент таныхтаан чӧптерні табырах чуртасха кирерге чаратхан.
Автор :
Наталья СУБРАКОВА
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
Кӱн таңмазы