ИЛИМОР 200 ЧЫЛЫН ТАНЫХТАДЫ
07.06.2017
Хабарлар
Чуртас ағынында хайзы ааллар ӧс чӧрібіскеннер, хайзы-да пip синде халған алай саңай чіт парған. Олардаңар пістің улуғларыбыс ла пілче. Асхыс аймаандағы Илимор аалда даа хаҷан-да 80 тӱнӱкче полған, ам ол, тізең, кічіг ааллар санына кірче. Пӱӱл аалға 200 чыл толча. Пайрамны таныхтап, чуртағҷылар аалӱлӱкӱнін иртіргеннер.
Илимор аал Тӧӧ суғның сол саринда, Ӱс чул аалдаң индіре орныхча. Унах таснаң чол тӧзел партыр. Че айас кӱнде кӧбізі машиналығ чон олаңай чолҷа чӧрчеттір. Тастығ чолҷа чӧрерге хатығ. Аалда ідӧк чол унах таснаң тӧзелтір.
Аал ӱлӱкӱнге тимненгені ырахтынох кӧрінче. Пӧзік ӧрген пазынаң чаламалар палғалған пағлар чирзер тартыл партырлар. Школа паза Культура туразының хыринда ниикке чӧрҷең машиналар толдыра.
Ӱлӱкӱн азылчатханын чарлапчалар. Улуғ пайрам пасталчатханда, алғасчы Дина Смышляева (ол Асхыстағы ӧӧн Культура туразында тоғынча, че позы пу аалдаң), Ӧӧркі чайааннарға пазырып, От инезін азырап, сурынған. Отты ӱс хати ибірген, чон аның соонҷа чӧрген.
Ӱс чул аал чӧбінің пазы Занета Ананьевна Ултургашеваа чоох пирілген. Ол хысхаҷахти аалның тархынынаңар чоохтап пирген. Ӱлӱкӱнні тимнеен улусты алғыстаан. Аның соонаң Хакасияның ӱгредіг паза наука министерствозының пӧлік устағҷызы Наталья Викторовна Кеберле чоох тутхан. Таныхтирға кирек, пу министерство аалның кураторы полча. Наталья Викторовна, аалдағыларны алғыстап, мында кӱлӱк чон чуртапчаттыр теен.
Ідӧк чоох тутхан Асхыс аймаа пазының орынҷызы Галина Викторовна Новикова. «Аймах пазы Абрек Васильевич Челтыгмашев ӱлӱкӱнде аралас полбинча, - теен ол. - ПІСТІҢ аймахтың делегациязынаң устап, Литва чирінзер парыбысхан». Анда Совет Союзының Матыры М.И.Чебодаевтің сӧӧгі чатча. Литва ӱлгӱзі пістіңнерні хығырадыр. Ол аймах пазының аалдағыларны алғыстап айланған пічиин хығыр пирген.
Анаң Хакасия пазының полномочнай кізізі Михаил Анатольевич Побызаков чоох тутхан. Партия тоғынҷызы Евгений Коротков аалдағы турыстығ кізілерге паза «Единая Россия» партияның ӧткін членнеріне Аарластығ пічіктер читірген.
Сценазар эстрада устары сыхханнар. Герман Танбаев «Хайҷы» ӧменең хада сарнаан. Людмила Арыштаева ӱлӱкӱнге килгенӧк. «Чир-суумзар хайди килбеспін, - тіпче ол. - Мин мында кӱс тартынчам». Чайаачылар, сарнап-кӧглеп, чонны ӧріндіргеннер. Мындағ саблығ ырҷыларны кӱннің кӧрбессің, уламох оларның сарнапчатханнарын испессің. Чыылысхан чонға уғаа чахсы сыйых. Людмила Арыштаева илееде сарын толдырған, кӧрігҷілер теелбек саларға кірібісчеткеннер.
Музыка чайылчатхан арада ооллар кибісте, кӱстерінең сыназып, кӱрес пастааннар. Мындағ улӱкӱннерде хаҷан даа кӱрес поладыр, чоныбыс кӱрезерге хынча. Сизінгенде, мында аалҷылар илееде. Хас- хаҷаннаң кӱресчілер аалдаң аалға кӱстерін сыназарға чӧрҷең полтырлар. Мында даа Тӧӧ суғ аалларынаң пасха Истең, Асхыстаң килген ооллар полған. Паза иссем, футбол пасталыбыстыр. Аал тастында ойнапчаттырлар. Пайрам иртчеткен орын ибіре сиденнел партыр.
Футбол чазызында марығ хатығ парча. Сылағай чиит оолларның аразында илееде туустан парған ооллар, че пуларның хаҷан-да футболны хандыра ойнааннары іле кӧрінче. Чӱгӱрісте чииттерге хаппаза даа, меспекнең уғаа иптіг айғас парчалар. Чазы ортызында нанҷым Валерий Иванович Чебодаев ойыннаң устап парча. Мини-футболның ойын тузы ӱр иртпинче. Тӱрчедең Валерий Иванович, минзер пас киліп, тидір: «Ойынны пастабыстым, аннаң андар чиит ооллар, чарғыҷы полып, ойыннарны апарарлар». Валерий Иванович Ӱс чулда школада физкультура уроктарын апарча. Олғаннарны хоза футбол ойнирға кӧніктірче. Асхыста иртчеткен марығларда аның ӱгренҷілері сыбыра аралазадырлар. Истең, Тӧӧ чиріндегі прай ааллардаң чибіргіҷе команда чыылысхан. Улуғ ааллардаң ікілер, ӱзер команда. Ойын иирге теере чит парар.
Іди, ойыннар кӧріп, таныстарнаң хабарласчатхан арада кӧмес азыранып аларға хығырчалар. Культура туразында узун стол салыбыстырлар. Пос орын таап, кізілер стол кистінзер одырғаннар. Оларны, алныларына ӱгре, плов, компот турғызып, сыйлап парчалар. Хайынчатхан хыстарға маң чоғыл, стол кистінде позаан орынға сах андох піреезін одыртчалар.
Анаң пазох сцена хыринзар парғам. Анда абахайлар марии пасталыбысхан. Марығда 5 хыс араласхан: Тӧӧ Чоғархы аалдаң - Настя Бордунюк, Ӱс чулдаң - Даша Тинникова, Индіркі Тӧӧдең - Аселя Боргоякова, Оот пилтірінең - Алима Карамашева паза Политов аалдаң - Даяна Чебодаева. Уғаа ӧткін хызыҷахтар, пір дее туртухпин, постарынаңар чоохтап, устарын кӧзіткеннер.
Сцена хыринда хакас иб турча. Иб істінде орындағы ус холлығ палаларның иткен ниме-ноолары кӧзідіге сығарылған. Оларның кічіг холыҷахтарынаң сіліг поғолар, ызырғалар паза ниме ле иділбиндір. Палаларнаң устапчаттыр Валентина Михайловна Колеватова. Вера Ефимовна Кольчикова устапчатхан ӧме школаа кис чӧрҷең кип-азахтарны тікчеттір. Хызыҷахтар, киптерін кизіп, чон алнына сыхханнар.
Аал ӱлӱкӱнінде Занета Ананьевна Ултургашевадаң, кӧмес чоохтазып, сурғам: «Ӱлӱкӱнні чахсы тимнеп иртіргеннер, че мынҷа кӧп аалҷыны сыйлирға хайдаң кӱс алғаннар?»
- Пу аалдағылар уғаа кӱлӱк чон, прай пу мероприятиелерні постарының кӱстерінең иртіргеннер. Полысхан кізілер парох, олар чох хайди полар за. Мин мындағыларға матап морсынчам. Олар сурығларны постары пӧгерге кӱстенчелер.
Минің кӧрізімнең, ӱлӱкӱн чахсы ирткен. Иирде мал аразында хайыныбысхан соонда дискотека полған.
Автор :
Михаип ИДИМЕШЕВ
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
31 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 |
7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 |
14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 |
21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 |
28 | 29 | 30 | 31 | 1 | 2 | 3 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде