ПІСТІҢ АЙДАС ООЛ - РОССИЯНЫҢ ЧЕМПИОНЫ
09.06.2021
Хабарлар
Спорт. Хакас спортсмен Денис Чертыков тағ чӱгӱрізінҷе Россияның чемпионадында чиңіс тутхан
ШОТЛАНДИЯДА ТӦСТЕЛГЕН
Тархын пічіктері хоостыра тағ чӱгӱрізі пастағы марығларны Шотландияның корольы Ill Малькольм иртірген. Ол кирек XI чӱс чылларда полтыр. Марығда нинҷе кізі араласханы, дистанцияның узуны хайдағ полғаны хоостыра танығлар чоғыл, че орындағы чон тағ чӱгӱрізіне хынҷаң одыр.
Анда ӧӧнінде кресеннер паза мал хадарчылары кӱстерін сынаҷаңнар. Чӱгӱрік араласчыларны ахчалығ сыйыхтарнаң таныхтачаңнар, чон оларны улуғлаҷаң.
Тағ чӱгӱрізі XIX чӱс чылларда наа тыныс алынып алған тиирге чарир. 1880 чылда Британиядағы ниик атлетикаа хынчатханнарның пірігізі тӧстелген. Аның араласчылары тағ чӱгӱрізін пір оңдайға киргеннер. Пу спорт кӧрімінҷе пастағы чоннар аразындағы марығлар 1985 чылда ирткеннер. Россияда ол 1995 чылда тиліп пастаан. Пӱӱнгі кӱнде тағ чӱгӱрізі тӧрт кӧрімге чарылча: узун чӱгӱріс (дистанцияның узуны 45 километрдең кӧп полбасха кирек), ӧменең чӱгӱріс, чоғар-индіре (спортсменнер, тӧңнерге сығып, индіре чӱгӱрчелер) паза чоғар (тағзар) чӱгӱріс. Пістің хазнада халғанҷы ікі кӧрімҷе марығлар иртчелер.
Оларның пірсі пу наада Марий Эл Республикада полған. Анда хакас оол Денис Чертыков чиңіс тутхан.
ЧӰГӰРІК ЧИР-СУҒӋЫБЫС
Россияның спорт узы Денис Чертыков Пии аймаандағы Чоғархы Киндірліг аалдаң. Ол кӧп палалығ сӧбіреде тӧреен. Пабазынаң іҷезі орындағы школада тоғынчалар. Сӧбіре пазы Михаил Николаевич пес одынып паза оох-теек тоғыстарны идіп істенче, Валентина Владимировна, чиис тимнеҷең ус полып, ӱгренҷілерні азырапча. Хакас спортсмен чоохтапча:
- Пістің сӧбіреде тӧрт пала, мин ӱзінҷібін. Туған-чағыннарымның аразында спортнаң айғасчатхан кізі чоғыл. Мині ниик атлетикаа Бондаревтегі школаның ӱгретчізі Владимир Александрович Другов кӧніктірген. Ол физкультура уроктарын апарған. Чоғархы Киндірлігде пасталығ ла школа, аалдағы олғаннар 5 класстаң Бондаревте ӱгренчелер. Кічігде секцияа чӧргенімні оңнабинчам, че аймах, республика синіндегі марығларда тӧреміл араласчаңмын. Владимир Александрович мині марығларға пос машиназынаң тарт чӧрҷең.
Денистің таниинаң, ниик атлетиканаң ол 10 класстаң толдыра кӱзінең айғас сыххан. Андадох ол Хакас хазна университедінзер «физическай культура» специальностьха ӱгренерге кірерге чаратхан. Вузта ол пастағы улуғ чидіглерге читкен. Чир-суғҷыбыс чооғын узаратча:
- Ағбанда узымны Игорь Альбертович Владимировтың холында таптаам. Амға теере мин аннаң тоғынчам. Пастағы чыл позымны турыстыра кӧзіт полбаам. Че пір чыл пазынаң, мині Сибирьдегі федеральнай округтың мариина апарғанда, пис муң метр дистанцияа чӱгӱріп, кӱмӱс медаль холға киргем. Ідӧк стипльчезте, кӱзімні сынап, ӱзінҷі орынға сыххам. (Стипльчез - ниик атлетиканың дистанциязы. Спортсменнер ӱс километр ӧнетін турғызылған ханалар азыра атығып чӱгӱрчелер. Ханалар саны 10-ға читче, оларның пӧзии - 91 сантиметр. - Авт.) Ол кирек 2013 чылда Кемеровта полған.
27 частығ Денис Чертыков - стайер. Ол узун дистанцияларға чӱгӱр чӧрче. Хакас спортсмен ӱс, пис, он муң метрлерде паза чарым марафонда кӱзін сынапча. Аның иң хынчатхан дистанциялары пис паза он километр стадионҷа полтыр. Иң улуғ чидіглерінеңер чоохтаза, Денис 2016 чылда Россия первенствозында кӱмӱс призер полыбысхан, Россия чемпионаттарында ӱс хати хола медаль холға кирген. Пӱӱл ол пастағызын на Россия чемпионы атха турысты.
ТАҒ ЧӰГӰРІЗІ
Пу спорт кӧрімінде Денис Чертыков пылтырох кӱзін сынирҷых, неке. Тренер Игорь Владимиров ӱгренҷізін чоғар (тағзар) чӱгӱрісте араластырарға сағынтыр. Че 2020 чылда, кинен пол парып, хакас спортсмен марығларда араласпаан. Ағаа хоза пандемия пӧгіннерні сайбабысхан. Денис Михайлович таныхтапча:
- Тағ чӱгӱрізі Россияның чемпионады Марий Эл Республикада Куяр поселокта ирткен. Аның хыринда харағайлығ арығ орныхча. Анда тӧңнер паза ойымнар пар. Оларча чӱгӱргебіс.
Пір хурчағның узуны ікі километрге тиңнелче. Ир кізілер 12 километр алай алты хурчағ чӱгӱргеннер. Дистанцияда 10 тӧңні тобыр парыбызарға кирек. Пірее иністер уғаа чікім полтырлар, пастағы тӧрт километр мағаа сидік полған, чӱгӱрізімні тохтадарға иткем. Че соонаң кӧнік парыбысхам, халғанҷы ікі хурчағны чалғызан на чӱгӱргем. Чиңізіме ӧрінчем.
Пӱӱл Марий Элде ирткен Россия чемпионадында 130 артиинаң спортсмен араласхан. Олар улуғ марыға хазнаның 23 регионынаң килгеннер. Денис Чертыков чиңіс ле тутпаан, ол, пу трассаны 48 минута 13 секундаа чӱгӱрібізіп, наа рекорд турғызыбысхан. Алындағы рекорд - 48 минута 36 секунда полған. Ипчілер марығда араласханнарох. Оларның дистанциязы сигіс километр полтыр. Абахайларның аразында Ксения Махнева (Чувашия) алтын медальны холға кирген.
Денис Михайлович Ағбандағы ниик атлетикача олимп резерві спорт школазының ӱгренҷізі полча. Тренировкалар кӱнде ікі хати иртчелер, позырахта спортсменнер тынанзалар даа, зарядкаа хайди даа сыхчалар. Ідӧк чир-суғҷыбыс ікінҷі чылы киидегі хорғыстардаң тоғыр арачыланызының 24-ҷі мобильнай зенитнай ракетнай бригадада контракча служба иртче. Хайди таныхтаан спортсмен, анын званиезі ефрейтор.
Пу кӱннерде ӧріністіг хабар килген. Денис Чертыков, Сибирьдегі федеральнай округтың чемпионадында пис паза он километрге чӱгӱріп, ікі алтын медаль утып алған. Марығ 5-6 июньда Иркутскта ирткен.
Автор :
Майя КИЛЬЧИЧАКОВА
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 |
2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 |
23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 |
30 | 31 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
Кӱн таңмазы