ХАКАС ЧИРІНІҢ САБЛЫҒ ООЛҒЫ
12.09.2019
Хабарлар
Танығлығ кирек. Хакасияның национальнай архивінде Бронислав Семёнович Майнагашевтің пічіктері чыындызының презентациязы ирткен
Россия транспортының аарластығ тоғынҷызы, СССР-ның талай флоды министерствозының аарластығ тоғынҷызы, аарластығ полярник, СССР Госкомгидромедінің аарластығ тоғынҷызы полған Бронислав Майнагашевтің пічіктері Хакасияның национальнай архивінзер пӱӱл март айда пиріл парғаннар. Оларны, республика правительствозының, культура министерствозының, Россия президентінің хайииндағы Хакасияның тӧреміл представительствозының паза идінҷек Андрей Асочаковтың хабазиинаң, саблығ чир-суғҷыбыстың хада хонғаны Гильда Михайловна хазна чыындызынзар позы ағыл пирген. Пу танығлығ киректең ідӧк хыйа турбааннар Хакасиядағы Улуғлар чӧбі паза Майнагашевтер роды.
Мында алынҷа таныхтирға кирек архив специалисттерінің тоғызын. Олар кірген 334 пічіктің полғанын на тиксі істескеннер. Салтарында, уғаа чапсых паза пай кӧзідіг тимнебіскеннер. Аны «Хакас чирінің саблығ оолғы» адап салғаннар. Анда Бронислав Семёновичтің оой нимес чуртазы пӱкӱлеезінең кӧрінче. Ол Ленинградтағы пӧзік училище курсантынаң арктическай экспедицияның устағҷызына читіре ӧс парыбысхан. Пістің хазнаның талайҷа чӧрісті тилідеріне улуғ хозым иткен. Аның наука саринаң сыныхтағлығ чорыхтары сылтаанда, Арктикадағы талайларҷа чӧрер наа оңдайлар табылған. Бронислав Майнагашев Лениннің, Октябрь революциязының, ікі хати Істеніс Хызыл Знамязы орденнерінең, Хызыл Чылтыс орденнең, «За заслуги перед Хакасией» орденнең паза даа пасха кӧп медальнаң таныхтатхан.
Б.С.Майнагашевтің хайраллаан пічіктері аразында 4-ҷі класстағы тетрадь-альбомнарын кӧрерге уғаа чапсых. Оларда кічіг частығ оолах, аң-хустаң, портреттердең пасха, корабльларны
хоостаптыр! Тиктең нимес нооза...
Паза ниме таңнастығ? Бронислав Семёновичтің дневниктері! Талайҷы оларда хайда полғанын, ниме иткенін, кемнең чоохтасханын прай пастыр. Хараа-кӱнӧрте. Кӧзідімге мындағ танығ: «06.06.81-6. с 11.00 и до 18.00 с обедом в какой-то забегаловке, ездили по городу Нью-Йорк и Нью-Джерси на машине сотрудника «Совдоряхта». Хайди таныхтааннар презентацияда чоох тутхан аалҷылар, ол чуртас тооза андағ оңдайлығ полған - прай нимені тузында пазарға, тузында идерге.
Че иң чылығ сӧстерін ол іҷезі Ксения Дмитриевнаа читірҷең. Училищеде ӱгренчеткенде, істеніс чолын пастаанда, ол ағаа полған на сай открыткалар ысчаң. Олар пу кӧзідігде парох. Бронислав Семёновичтің іҷезі саблығ этнограф Степан Майнагашевтің хада тӧреен пиҷезі полча. Пу кӧзідігде Бронислав Сёменович тимнеен Майнагашевтернің род ағазы пар. Анда Степан Дмитриевичтеңер алынҷа чоох.
- Ол тіҷең: «Син позыңның киреенде хаӌан даа иң артых поларға кирексің». Анзынаң Бронислав Семёнович мағаа кӧзідім полған, - таныхтаан чооғында Андрей Асочаков.
Хакасияның национальнай архивіне алғызын читіріп, Майнагашевтер родының адынаң чоох тутхан Григорий Ильич. Улуғлар чӧбінің кнезі Пётр Воронин, тізең, тиксі республикаа ӧріністіг хабар искірген:
- Улуғлар чӧбінің адынаң піс Хакасия правительствозынзар паза Ӧӧркі Чӧбінзер айланғабыс. Анаң, пірге чарадығ алып, хазнаның талай флоды министерствозынзар пірее корабльға Бронислав Семёнович Майнагашевтің адын пирердеңер айланыс ызыбысхабыс. Анда чаратханнар. Амды Россияда чир-суғӌыбыстың адын ал чӧрер корабль полар.
Мындағ искіріг соонаң чыылысхан чон Ағбанның устағҷызынзар айланалар тееннер, Хакасияның ӧӧн городында пірее кічіг аймахха Бронислав Семёновичтің ады пирілзін тіп.
Автор :
Александра КАРАМЧАКОВА
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 |
2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 |
23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 |
30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 |
Кӱн таңмазы