ЧАХСЫЛАРНЫҢ ЧАХСЫЛАРЫ УСТАРЫНАҢ СЫНАСТЫЛАР
08.11.2019
Хабарлар
Марығның халғанӌы чардығында олар тӧрт номинацияӌа устарынаң сынасханнар: «Изен-минді», «Чалтырама сӧс», «Ойын-кӧг» паза «Тадырада табырах чоох».
Олғаннарның ӱчӱн «ағырарға» залға толдыра чон чыылысхан. Сизінгенде, кӧрігӌілернің аразында илееде ӱгренӌі полған. Оолағас-хызыӌахтар арғыстарының ӱчӱн «ағырарға» килтірлер. Залда ідӧк ӱгретчілер кӧрінгеннер. Олар, пір орында одырбин, ӱгренӌілерінзер пастырып, палаӌахтарға ниме-де сӧлеп турғаннар.
Таныхтирға кирек, пӱӱлгі марығ М.Е.Кильчичаковтың 100 чазына чарыдылған. Аннаңар полған на номинациядағы номер саблығ хакас писательнің чайаачызына теелген. Андағ оңдайнаң олғаннар, «Ине тіліне» тимненіп, Михаил Еремеевичтің чайаачызынаң тирең танысханнар.
Араласчыларның устарын пӱӱл паалааннар Россияның саблығ артизі, Хакасияның чон артизі Светлана Чаптыкова, «Час ханат» эстрада студиязының устағӌызы, Хакасия культуразының саблығ деятельі Игорь Боргояков, педагогика наукаларының кандидады Алевтина Балгазина, ХакНИИЯЛИ-ның наука тоғынӌызы Лариса Челтыгмашева, писатель, драматург Илья Топоев.
Кӧрігӌілернің аразында марығның тӧстегӌізі Зинаида Андреевна Чертыкова полған. Марығ пайрамни азылғанда, ағаа улуғ тоғыс апарчатхан ӱчӱн Аарластығ пічік читірілген. Хакасияның ӱгредіг паза наука министрінің орынӌызы Юрий Гаврилович Сагалаков Зинаида Андреевнаа алғызын читірген. Паза ол 2003 чылда марығ Н.Ф.Катановтың адынаң национальнай гимназияда хайди тӧстелгенін чыылған чонға чоохтап пирген. Аның таниинаң, амды «Ине тілі» республика синіндегі фестивальға айлан парған. Чылдаң марығда кӧп олған араласча. Ӱгренӌілер паза оларның ӱгретчілері марыға азынада тимненіп пастапчалар.
Чайаачы, ӧткін олғаннар «Изен-минді» номинацияда кӧрігӌілерні постарынаң таныстырғаннар. Ӱгренӌілер ӧтіг ӱннерінең чыылған чонның хайиин тартханнар. Чоохтирға кирек, полған на команда чахсы тимнен килтір. Че марығ - ол марығ, кем-де алнынзар сыхча, кемге-де, тізең, оң полбинча. Араласчыларның сценада ӧткін тудынғаны кӧрігӌілерні матап ӧріндірген. Минің кӧңніме тың кіргеннер Индіркі Тӧӧдегі паза Ус чулдағы ӱгренӌілер. Аннаңар олғаннар «Изен-минді» номинацияда кӧзідіглерін тоосханда, мин Тӧӧ чиріндегі оолах-хызыӌахтарның ӱчӱн «ағыр сыххам». Эк, хайдағ сіліг оларның чооғы. Олар пос тілінең матлама чахсы чоохтасчалар. «Ойын-кӧг» номинация соонаң мин Индіркі Тӧӧдегі Аселя Боргояковаа морсынғам. Кічіг сыннығ Аселяӌах кӧрігӌілерні аптаан. Хызыӌах, часха кічіг дее полза, уғаа сіліг тахпахтапча. Ол кибелістерні кӧрбин чахсы хығырча. Аселяӌах кирек орында тохтабысча алай, тың арах чоохтанып, кӧрігӌілернің хайиин сӧстерге айландырча. Кӱлімзіреес чайаачы хызыӌахсар прайзы харах албин кӧрген. Ол, тізең, «Хулғалар» пьесаның ӱзігін чахсы ойнап, чылтызах чіли сценада «пызыңнаан» тиирге чарир.
Марығ соонаң мин аннаң чоохтазып алғабын. Аселя Айима Боргоякованың туңмазы полтыр. Ол Индіркі Тӧӧдегі школада 4-ӌі класста ӱгренче. Мин, тізең, хызыӌах 2-ӌі класста ла ӱгренче полар тіп сағынғам. Аселя сигіс частығдаң сығара тахпахтапча. Тахпахтирға аны іӌезі Ирина Боргоякова ӱгретчеттір. Ідӧк ағаа ӱгретчізі Домна Боргоякова хабасча тіп искірген Аселяӌах.
Тӧрт номинацияӌа араласчылар устарынаң сынасхан соонаң, прайзы марығның салтарларын чидікпин сахтаан. Кем чиңісчі пол парар? Араласчылар чӱрексееннер. Жюридегілер ниме-де чӧптесчеткеннер. Залда сымзырых полған. Мин, Зинаида Андреевназар пастырып, сірернің кӧрізіңернең, кем пӱӱн чиңісчі пол парар тіп аннаң сурғам. Ол, суриимны ис салып, кӱлімзіребіскен. Че сурыға нандырбаан. Жюри чӧптескен арада піс аннаң марығ хайди ирт парғаннаңар чоохтазып алғабыс.
- Пӱӱл марығ наа оңдайнаң ирткен. Піс, аалларҷа чӧріп, иң чахсы ӧмелерні таллаабыс. Ус чулда иң чахсызын таллап аларға сидік полған. Анда 15 командадаң писті дее таллап аларға чарир полған. Че пістің андағ оңдай чох полған. Пӱӱл араласчыларның аразында Таштыптағы ПТУ-ның студенттері полғаннар. Олар хайдар чахсы тимнен килтірлер. Улуғ хомзынысха, олар финалға частары хоостыра кір полбааннар. Оларның ойыны минің кӧңніме уғаа кірген. Аннаңар пӱӱн олар мында чоғылына мин хомзынчам. Сағынчам, килер чылда чииттерге, ол санда студенттерге, алынҷа «Ине тілі» марығ иртірерге, - сағызынаң ӱлескен Зинаида Чертыкова.
Нинӌе-де тус ирт парған-да, сценазар жюридегі кізілер сыхханнар. Олар олғаннарны марыға тимнеен ӱгретчілерге алғыстас пічіктерін читіргеннер. Анаң чиңісчілернің аттары адалған. Пӱӱл I орынға Ус чулдағы ӧме турысхан. Оларның хормачыланғанына залдағы чон матап хатхырысхан. II орын Индіркі Тӧӧдегі ӧмее пирілген. Олар чиңісчілерге пір баллға ла утыр салғаннар. III орынға Ағбандағы 24 № школа турысхан. Чиңісчілерге дипломнар паза кӧг тиріглері читірілген. II паза III орын алғаннарға чатхан сыйлааннар, I орын алғаннарға - хомыс.
СӦС СОО: Пӱӱл марығ наа оңдайнаң ирткені кӧп кізінің кӧңніне кірген. Араласчылар даа анзын таныхтааннар. Паза кӧрігҷілер пазағы чылда даа марығ ікі чардыхха чарылар тіп ізенчелер.
Автор :
Ольга ТОМОЧАКОВА
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 |
7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 |
14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 |
21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 |
28 | 29 | 30 | 31 | 1 | 2 | 3 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде