Кӱстенҷіктер чонны ӧріндірчелер
06.10.2023
Хабарлар
Чиит фермер Анатолий Мамышев
Аал хониинда чииттер асхынах. Анзы пілдістіг, малларнаң айғасса, хараа-кӱнӧрте сиргектенерге кирек, от кӧп тимнирге паза пасха тоғыс пас азыра поладыр
26 частығ Анатолий Мамышев Таштып аймаандағы Харағай паары аалда тӧрееннең ала чуртапча. Школа соонаң Ағбандағы политехническай колледжте автомеханикке ӱгреніп алған. Армия соонаң сағынарға киліскен – нименең чуртаста айғазарға? 2019 чылда чиит ирен кресен-фермер хонии пазы полыбысхан. Іҷе-пабазы Маргарита Григорьевна паза Валерий Давыдович ағаа маңат хабас пиргеннер. 2019 чылда хоныхта 20-ҷе пас мал, нинҷе-де техника полған. Харағайда Мамышевтер сӧбірезін маңат пілчелер, олар хаҷан даа кӱстенҷік полҷаңнар.
Анатолий чоохтапча:
– 1990 чылларда іҷе-пабам пір таныснаң хада кооператив азыбысханнар, че, инфляция пасталыбысханда, киректі тохтат саларға киліскен. Ӧдістерні тӧлебізер ӱчӱн прай ниме садыбысханнар. 2000 чыллар пасталғанда, пістің 5-че ле пас халған, неке.
2019 чылда ӧткін оол «Агростартап» марығда 3 миллионға чағын салковай утып алған! Марығ иртірілчеткеннеңер Хакасияның аал хонии министерствозының сайтында піліп алтыр. Бизнес-план тимнебізіп, пічіктер чыып, ведомствозар сурыныс пічиин ызыбысхан. Утып алған ахчаа Анатолий трактор, пресс-подборщик, итке парчатхан герефорд малларны садызып алған.
– Пӱӱл тоғыста хайдағ сидіксіністерге урунғазар? – сурғам Анатолий Валерьевичтең.
– От тимниріне чахсы кӱннер асхынах тур пирген. Наңмырлар ӱр чағза, от хайыл сыхча, витаминнері чіт сыхча. Пӱӱл отты ӧӧнінде август-сентябрьда тимнеебіс. Пір муңҷа тӱрім тимнеп салғабыс, ол 70 пасты азырап парыбызарға чидерге кирек. Паза хайдағ сидіксіністер? Опыт читпинче. Тоңастығларнаң тоғынза, читіре пілбинчебіс хайди удобрениені чайарға алай химпрополка идерге. Техника чидіспинче, сеялка чоғыл, пір ле комбайн. Кредитке пір миллион салковай алып, косилка паза дисктіг порана алып алғабыс. Дизель паазы табырах ӧсче, анзы чочыныстығ. Сизінгенде, пӱӱл паа пис хатап алызарға маңнанған. Аал хонииндағы техника дизельнең чӧрче нооза.
– Ам хыра тоғыстары парча, ниме чыыпчазар, нинҷе кізі анда араласча?
– Тоңастығлардаң пӱӱл сула ла чыыпчабыс, ӱс тоғынҷы паза постарыбыс, прай 40 гектар салчабыс. Чайғызын Алёша харындазым хабасчаң, ам ол ӱгредігде. Часхызын суланаң хада от салғабыс, че аны тігі ле чылда сабарға чарир.
Мындағ Анатолий осхас ӧткін чииттер аалда кӧп арах полған полза, хайдағ маңат поларҷых! Пасха саринаң, іҷе-пабазы хабазии чох чииттерге азахха турып аларға аар. Улуғ грант алар ӱчӱн хазаалар, маллар, хайдағ-да ахча поларға кирек. Че піди сағынып алзаң, социальнай чӧптезіг осхас полызығ алып, пос киреен кӧместең пастабызарға даа чарир.
Пыдырах, Чыланнығ, Харағай сариндағы аал хонии тоғынҷыларына маңат чол ла читпинче, неке. Пыдырахха даа читіре асфальтты тӧзебіссе, чахсы поларҷых. «Часхызын на машинаның подвесказын тыхтаабыс, ам хатабох сайалча. Наңмырлар соонаң чолда оймахтар толдыра, «сегіріп» майых парчазың. Че хайдар парарзың, киректернең кӱннің сай чӧрчебіс», – хомзынча Анатолий Мамышев.
Сом сӧбіре архивінең
Автор :
Тарина Бутонаева
| Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
| 28 | 29 | 30 | 31 | 1 | 2 | 3 |
| 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
| 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
| 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде
