Ағбанны алғыдары паза сӧп-сап суриин пӧгері
16.02.2024
Хабарлар
Хакасияның Ӧӧркі Чӧп кнезінің пастағы орынҷызы Пётр Воронин
Ӧӧркі Чӧп. Хакасияның Ӧӧркі Чӧп президиумы теестегі чыылиинда 20 сурығ ӱзӱрібіскен. Оларның чардығы республика законнарынзар алызығлар кирердеңер полған
Президиум чыылиин Хакасияның Ӧӧркі Чӧп кнезінің пастағы орынҷызы Пётр Воронин иртірген. Ӧӧн сурығларның пірсі Ағбан городтың паза Ағбан пилтірі аймааның хырығларын алыстырарынаң палғалыстығ полған. Республика законынзар алызығлар кирчеткен закон проектінең Ағбан городтың депутаттар чӧбінің кнезі Альберт Тупикин таныстырған.
Хайди ол таныхтаан, Ағбан пӱӱнгі кӱнде чахсы тиліпчеткен город полча. Че аның мыннаң мындархы тилізіне, ӧзізіне чир чидіспинчеткені харығ полча. Пу сидіксініс ам на сых килбеен, город, кӧп хадыллығ туралар пӱдіреріне чир таппин, хаҷанох иреелен сыххан. Хакасияның ӧӧн городының устағ-пастаа 2005 чылдох Ағбан пилтірі аймаа устағ-пастаанаң чирлерінең орназарға чӧптескеннер. Че ол чӧптезіг аймах-пасха сылтағларнаң амға теере орыннаң тибіребеен. Салтарға ам на читкен осхастар.
Чоох парча «Ағбан» аэропорт хыриндағы анклав осхас чирліг орыннаңар – чӧптезіг хоостыра ол Калинин аал чӧбі чирінзер кирілер. Паза Ағбан пилтірінең ӱстӱнзарых-іскер сас чирліг орыннаңар – сағам Калинин аал чӧбі чирі полча. Закон проекті алыл парза, ол Хызылчардағы водохранилище хазындағы чир Ағбан городтың холына пиріл парар.
Пу удур-тӧдір тузалығ орназығ осхас. Ағбан пилтірі аймаа, аэропорт хыриндағы чирні (38,3 га) ээленіп, бюджедінзер хоза парыс кирер тіп кӧрілче. Ағбан, тізең, чыл сай суғ алтына кір парчатхан орынны (1324 га) город хырығларынзар киріп, анда арған оңдайнаң чир участогын пӱдірерге пӧгінче. Іди наа туралар пӱдіреріне орын табыл парар.
– Пу законның тузазы Ағбанға тиліҷең оңдай пирчеткенінде, – таныхтаан Ӧӧркі Чӧп кнезінің пастағы орынҷызы Пётр Воронин. – Город пӱӱнгі кӱнде ікі саринаң хыза пазыл парған – Алтай паза Ағбан пилтірі аймахтарынаң. Ол чирні пӱдірінер орынға алып, Ағбан позына улуғ нандырығ алча.
Олох туста Пётр Воронин пу сас чирні пӱдіріге килістіре орынға айландырарға город сыданар ба тіп сурығ пирген. Альберт Тупикин Ағбан пу сурығда федеральнай программаларға ізенче тіп нандырған.
Ідӧк Ӧӧркі Чӧп президиумы пу чыылығда сӧп-сап суриинаң палғалыстығ закон проектін ӱзӱрген.
– Сӧп-сап тузында сығара тартылбинчатхан сурығҷа чуртағҷылардаң айланыстар кӧп кірчелер, – чоохтаан Ӧӧркі Чӧптің экологияҷа, чир-чайаан ис-пайынҷа паза чир-чайааннаң тузаланарынҷа комитедінің кнезі Ольга Городкова, закон проектінең таныстырып. – Иң не пурнада аал чуртағҷыларынаң паза пос тураларында чуртапчатханнардаң. Сӧп-сап тартчатхан машина iкi-ӱc ай аразына пір ле хати килче алай саңай килбинче. «Аэросити-2000» регион операторы, тізең, ол «полызығлар» ӱчӱн ахча чыырын ундубинча. Закон проекті хоостыра Хакасия правительствозына сӧп-сап синінҷе алай кӧдірімінҷе санаҷаң оңдайны чаратчаң полномочиелерні пир салары кӧрілче. Чарыда чоохтаза, ТКО-ны хайдағ оңдайнаң санирын паза аны сығара тартхан ӱчӱн тӧлег сині хайди тӧстелерін кӧр саларға кирек.
Амғы туста республика чуртағҷыларының кӧбізі сӧп-сапты сығара тартар ӱчӱн турғызылған нормативтер хоостыра тӧлепче. Че сығара тартылған сӧп-саптың сині удаа нормативтегізінең ас полча.
Закон проекті алыл парза, Хакасия чуртағҷылары нинҷе сӧп-сап сығара тартылған, анҷа ла ахча тӧлирлер тіп кӧрілче. Депутаттарның кӧрізінең, пу оңдайнаң пос тураларында чуртапчатханнарның сӧп-сап ӱчӱн хорадығлары хызырыл парар.
Сӧп-сап сурии республикада ағырсымнығ полча – хоптар паза айланыстар хоостыра ол иң алнында. Ирткен чылда Хакасияның пӱдіріг паза ЖКХ министерствозынзар ол сурығҷа 646 пічіктіг айланыс кіртір. Регионнаң устаҷаң кіннің искіриинең, 2023 чылның салтарларынҷа социальнай сетьтерде сӧп-сап сығара тартылбинчатханына паза регион операторы хомай тоғынчатханына 4 муң артиинаң хоп пазылғаны санға алылған.
Ӧӧркі Чӧп депутаттары 2023 чылның декабрьдағы сессиязында «Аэросити-2000» региондағы операторның тоғызын ӱзӱргеннер. Ол сыныхтағның салтарларынҷа сӧп-сапты график хоостыра тартардаңар, сыныхтаҷаң паза сайбағларны ілезіне сығарҷаң оңдай кирердеңер, ТКО-наң тоғынҷаң хазна программазын тимнирдеңер паза «Аэросити-2000» компанияның регион операторы статузын чох идердеңер чарадығ алылған.
Декабрь тоозылчатханда, «Аэросити-2000» ол статузын ікі орында чідір салған: 5-ҷі (андар Абаза паза Таштып аймаа кірче) паза 2-ҷі (андар Ағбан, Харатас, Сорығ, Ағбан пилтірі аймаа, Алтай паза Боград аймахтарының хайзы ааллары кірче). Че чарғы чарадии алылғанҷа паза наа операторны тапханҷа, ол зоналарда «Аэросити-2000» сӧп-сап тартарынҷа тоғызын узарадар тіп кӧрілче.
Паза пу чыылығда Ӧӧркі Чӧп сессиязын иртірердеңер чарадығ алылған. Сессияны 28 февральда иртірерге чарат салғаннар. Аның кӱн суриинзар, республиканың закон проекттерінең пасха, Хакасияҷа істіндегі киректер министрі тоғызын толдырчатхан Владимир Веселовтың полицияның 2023 чылдағы тоғыс салтарларынаңар сан пирізін паза «правительство чазын» кир салғаннар. «Правительство чазында» депутаттар Хакасия правительствозы кӧп палалығ сӧбірелерге хайдағ хабазығлар пирчеткенін истіп аларға пӧгінчелер.
Сом Ӧӧркі Чӧп сайтынаң
Автор :
Альберт Толмашов
| Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
| 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 1 |
| 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
| 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
| 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 |
| 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 |
| 30 | 31 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде
