Кӧстег – прай тоғыстарны тузында толдырарға
21.02.2024
Хабарлар
Правительство чыылиинда
Ӱлгӱ. Киҷее Хакасия пазы Валентин Коновалов республика правительствозының чыылиин иртірген
Чыылығның пастағы сурығлары 2024 чылдағы суғ тазарынаң паза ӧрт сығызарынаң хорғыс ағылчатхан тустарға тимненіс хайди парчатханынаңар искіріглер полған. Пастағызын Хакасияның гражданскай арачыланысча, сағыбаан саайларҷа паза ӧрттең арачыланарынҷа устаныстың пастығы Владимир Карамашев чоох тутхан.
– Республикада муниципальнай пӱдістернең хада суғ тазарынаң паза ӧрт сығызарынаң хорғыс ағылчатхан тустарға тимненіс тоғыстары апарылча, – искірген Владимир Карамашев. – Ағын суғларда пус тығылызы поларынаң хорғыстығ орыннар сыныхталған.
Амғы туста Ағбан суғда пус хадылы нормадаң 6 – 13 сантиметрге тӧбін, че, іди дее полза, пус тығылызы ӱс аал-город хыринда поларға айабас. Ол Абаза город, Хубачар паза Кічіг Сии ааллар тіп чоохтаан Владимир Карамашев. Пус тығылызы полар орыннарда чара чачырастар иртіреріне республиканың резерв чыындызынаң 12 миллион 638 муң салковай позыдылар. Килістіре чарадығ алыл партыр. Чара чачырастарны кӧрік айының 3-ҷі декадазында иртірерге пӧгінчелер.
Кӧп хар чатчатханы Боград, Шира паза Орджоникидзе аймахтарында таныхталча. Ол чирлерде хар нормадаң 3 – 13 сантиметрге тирең. Чылығ кӱннер кинетін турыбысса, ол тағлардағы паза чазылардағы хар, хайылып, аалларзар кірерге айабас. Муниципальнай пӱдістер пастарына ол хорғыстаңар сизіндіріглер ызылтыр. Муниципальнай пӱдістернің суғ тазар паза ӧрт сығызар тустарға тимненізі тӧреміл сыныхтағда тудылча.
Ӧрттердең арачыланарынҷа тоғыстар ідӧк план хоостыра апарылча. Ирткен чылда кӱскӱзін ааллар хыринда ӧрттең тоғыр минераллығ полосалар тимнелтір. Ааллардағы пос кӧңнінең тоғынчатхан ӧрт ӱзірҷеңнерге хабазарына ахча позыдылтыр.
– Нимее хайығ саларға итчем, – таныхтаан Хакасия пазы Валентин Коновалов. – Чуртағҷыларнаң чарыдығлығ тоғыс апарарға кирек. Чылығлар турыбысса, кізілер дачаларынзар ит сістирге пар сығарлар. Оларға ӧрттең тоғыр правилоларға тудынардаңар хати чоохтирға киректелче.
Республикадағы гидротехническай пӱдіріглер (ГТС) часхыдағы суғ тазарына хайди тимнелчеткенінеңер Хакасияның чир-чайаан ис-пайы паза экология министрі Владимир Лебедев чоохтаан.
Аның искіриинең, суғ тазарынаң тоғыр мероприятиелер ирткен чылдох иртірілгеннер: удаа чайылчатхан ағын суғларның тӱбін арығлир паза тиреңнедер тоғыстар толдырылғаннар. Пӱӱл ол тоғыстар узарадылар. Ідӧк ээзі чох гидротехническай пӱдіріглерҷе тоғыс апартырлар. Республикада сигіс андағ ГТС санға алылған, ирткен чылда ӱс ГТС оларның санынаң сығарылтыр. Пасхазынҷа тоғыс апарылча, пӱӱл теестегі ікі ГТС ээліг пол парар тіп кӧрілче.
Суғ тазарынаң хорғыс ағылчатхан орыннар сыныхтағда тудылчалар, часхы пасталыбысса, ГТС-тарны ӧнетін комиссиялар сыныхтирлар. Чуға орыннар ілезіне сығарылза, олар сах мындох тыхтал парарлар тіп ізендірген министр.
– Тиксі алза, прай гидротехническай пӱдіріглер, оларның саны 93, пӱӱлгі суғ тазар тусты иртеріне тимделер, – салтарлар иткен Владимир Лебедев. – Инженернай пӱдіріглер устанызының прай техниказы паза тоғынҷылары пар.
Теестегі сурығ – арығ-тайғалығ чирлерде ӧрт сығызар тусха тимненіс.
– Республика федеральнай программаларда паза проекттерде араласханы сылтаанда 2023 чылда пістің лесхозтарның техниказы нааҷылалған, – таныхтаан Валентин Коновалов. – 28 техника хозылған, салтарында сығысхан ӧрттер хай-хай чапчаң ӱзіріл сыхханнар. Ідӧк ӧрттер сығысчатхан чирлернің улии читі хати хызырыл парған.
Пу кӧстегҷе тоғыс хайди парчатханынаңар республиканың ағас хонии министрі Олег Матвиенко искіріг иткен. Аның чооғынаң, 2024 чылдағы ӧрт сығызарынаң хорғыстығ тусха арығ-тайға ӧрттерін ӱзірҷең техника прай азынадох сыныхталған. Сыныхтағ салтарларынҷа техниканың 68%-і тоғысха тимдезі ілезіне сығарылған. Пасха техниканы тыхтирынҷа график тимнелген, пӱӱнгі кӱнге 85% техника тоғысха тимде. Ідӧк ӧрт ӱзірҷең тоғыстарға ГСМ читкіҷе тимнелтір.
Ӱр ниместе «Авиалесоохрана» ФБУ Сибирьдегі паза Ыраххы Востоктағы федеральнай округтарнаң хада иртірілген диспетчерлер ӱгредіглерінде араластыр. Ӱгредіглернің ӧӧн кӧстее диспетчер службаларының ӧрт сығызар тусха тимненізін сыныхтиры полған. Ӱгредіглер салтарларынҷа Хакасияның диспетчер службазы Кемеров паза Новосибирск областьтарының, Приморск, Хабаровск, Хызылчар крайларының диспетчер службаларынаң хада иң чахсыларның санында пол партыр.
Министрнің искіриинең, 2024 чылда арығ-тайғаларда ӧрттер сығарбас кӧcтегнең чуртағҷыларнаң профилактика тоғызы тыыдылар. Ол тоғыс «Кӧйчеткен отты тохтат!» федеральнай искірігліг кампания хоостыра апарылар.
Валентин Коновалов, пу сурығҷа салтарлар идіп, арығ-тайға ӧрттерін тузында ілезіне сығарарына амғы тусха килістіре наа техника оңдайларынаң, ол санда беспилотниктернең, ӧткін тузаланарға паза ол ӧрттерні чапчаң ӱзір турарға кӧстег турғысхан.
Паза пу чыылығда правительстводағылар олғаннарның 2024 чылдағы чайғы тынаана тимненісті ӱзӱрібіскеннер.
– Олғаннарның хазиин тыыдар кампания хоостыра пӱӱл чайғызын 30 муңҷа пала тынанып алар тіп кӧрілче, – таныхтаан Хакасия пазы. – Ол санда 11 муңҷа пала – чуға чуртапчатхан сӧбірелердең.
Пӱӱл республиканың палалары 186 хазых тыытчаң организацияда тынанарлар, ол санда город тастындағы 16 олған лагерьінде паза школалардағы кӱнӧрте полҷаң 159 олған лагерьінде. Хакасияның істеніс паза социальнай арачыланыс министрі Татьяна Раменскаяның искіриинең, республиканың город тастындағы тоғыс олған лагерьі регионда орныхча, читі олған лагерьі – Хызылчар крайында.
– Ідӧк 200 пала санаторий-курорт учреждениелерінде хазиин тыыдып алар, – чоохтаан министр. – Паза социальнай арачыланыс учреждениелері пастыра олғаннарның чайғы тынаа узарадылар. Ирткен чылда палаткаларда чуртаҷаң ікі турист лагерьі тоғынған, пӱӱл анҷох полар. Оларда 90 пала тынанар. Паза муниципальнай пӱдістернің істеніс паза тынағ лагерьлері тоғынар, оларның саны читі.
Палаларның хазиин пиктеҷең кампанияа пӱӱл республика бюджедінде 275 миллион салковай кӧріл партыр, ирткен чылдағызынинаң 5,8%-ке кӧп. Ол кӧстеглерге ідӧк муниципальнай пӱдістернің паза юридическай лицоларның ахчалары позыдылча. Ол оңдайнаң 2024 чылда олғаннарның чайғы тынаана тиксі 600 миллионҷа салковай хорадылар тіп кӧрілче.
Министрнің таниинаң, лагерьлер эпидемиология сыныхтаан ирткен соонаң на азыларлар.
– Пістің пӧгін – олғаннарның тынаан хорғыс чох паза хазых тыыдар ит салары, – таныхтаан Татьяна Раменская. – Ідӧк тынағны чапсых паза хынығ иртер кӧстегнең тимнирі.
Сом r-19.ru сайттаң
Автор :
Альберт Толмашов
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
27 | 28 | 29 | 30 | 1 | 2 | 3 |
4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде