Ӱзӱрігде – хада-пірге тоғынары
19.06.2024
Хабарлар
Игорь Бука
Тоғазығ. Республиканың ӱлгӱ туразында Хакасия пазы Валентин Коноваловтың паза Беларусь Республиканың Хызылчардағы посольство пӧлиинің устағҷызы, садығ-экономика сурығларынҷа чӧпчізі Игорь Буканаң тоғазығ ирткен
Тоғысчы тоғазығ Хакасияның паза Беларусьтың хада-пірге тоғынарына чарыдылған.
Валентин Коноваловтың таниинаң, Хакасия паза Беларусь аймах кӧстеглерҷе хада-пірге ӧткін тоғынчалар. Олар кӧп чыл ізестіг партнёр полчалар.
– Пістің республика Беларусь Республикадаң аал хонии, промышленность ниме-ноозын аларын алғыдарға пӧгінче. Хакасияның пӧзік инвестиция оңдайлары пар. Ідӧк ниме-ноо сығарызынаң айғасчатханнар Белоруссиянаң ниме-ноо садиин алғыдарға сағынчалар, – чыылығны пастаан Валентин Коновалов.
Игорь Бука Беларусь Республика адынаң алғызын читірген. Аның чооғынаң, халғанҷы ікі чыл аразына Хакасия паза Белоруссия аразындағы палғалыс тыыпча. 2019 – 2021 чылларда ниме-ноо садии 26 – 50 миллион долларға тиңнелген полза, 2022 чылда – 91,5 миллион доллар, 2023 чылда ӧзіс тӧртінҷі чардығынҷа таныхталча.
Тоғазығда профильліг министерстволарның кізілері араласханнар. Хакасияның экономика тилізі министрі Роман Ковтун Хакасияның инвестиция оңдайларынаңар, пістің регионның паза Беларусь Республиканың хада-пірге тоғынар садығ-экономика оңдайларынаңар искірген.
– Пӱӱнгі кӱнге Беларусь Хакасияның тӧреміл садығ партнёры полча. Пістің регионның тастындағы садығ айланызының 50-ҷе проценті Беларусь Республикаа килісче. Піс оларға ас-тамах, сӱзӱннер, ниме-ноо орааҷаң нимелер, бентонит тойынаң, тимірдең тимнелген нимелер, алюминий сплавтарын, кӧп тузалығ контейнерлер, ағас-промышленность ниме-ноозын, пӱдіріг материалларын (сэндвичпанельлер, кірпис), мрамор сатчабыс. Хакасия Белоруссиядаң ниме-ноо аныҷаң техника садысча. Республиканың хара тас аныпчатхан предприятиелері «БелАЗ» компанияның автосамосвалларынаң тузаланчалар. Пӱӱнгі кӱнге республиканың чирлерінде 187 «БелАЗ» саналча, ол санда 2022-2023 чылларда хара тас аныпчатхан предприятие 23 «БелАЗ» садызып алған.
2017 чылда республика правительствозының паза «Красноярск-БелазСервис» ООО-ның аразында ниме-ноо аныҷаң техниканы тыхтирынҷа чӧптезіг иділген. Аны хоостыра 2018 чылның ӱртӱн айынаң сығара Хакасияда «БелАЗ» кін тоғынча, хайзы техника тыхтирынаң айғасча, – теен Роман Ковтун.
2022 чылда искірігліг чорых хоостыра пістің республиказар Беларусьтаң хабарҷылар килгеннер. Пу чорыхтың тӧстегҷізі Россияның пасха хан киректерінҷе министерствозы полған.
2023 чылда Хакасияның паза Беларусьтың 2023 – 2026 чылларға хада-пірге тоғынарының планы тимнелген. Аны хоостыра «Россия» кӧзідігде Беларусьтың финанстар министрі Юрий Селивёрстовнаң тоғазығ ирткен.
Хакасияның аал хонии паза ас-тамах министрінің орынҷызы Николай Гопоновтың чооғынаң, 2022 чылда піcтің региондағы аал хониинаң айғасчатхан идінҷектер Беларусь Республиказар пар килгеннер. Анда олар Минсктегі трактор заводында, Минсктегі теердең ниме-ноо сығарчатхан пірігісте пол килгеннер. Тоғазығларның ӧӧн пӧгіні хада-пірге тоғынар хайызығларны алғыдары полған, салтарлары – Беларусь Республика саринаң ибдегі малны имнеҷең имнер читірері. Белорусcия Хакасиядағы «Роси» ООО-наң чӧптезіг идібіскен. Ідӧк машиналар сығарчатхан «Агромаш» предприятиенең хада-пірге тоғынардаңар чӧптезігде хол салылған. Беларусь Республиканаң хада-пірге тоғынарын алғыдарынҷа ӧӧн cурығ Белоруссиядаң аал хонии техниказын алары полча.
2023 чылға теере пістің регион Беларусьтаң 66 аал хонии техниказын садызып алған, ол санда 12 «Беларус» трактор. Пӱӱл 14 аал хонии техниказы алылған.
Игорь Буканың чооғынаң, Беларусь Хакасияа ағас хониинда киректелчеткен техника, пӱдірілчеткен социальнай объекттернің істін иптеҷең пӱдіріг материалларын садарға паза ӧнетін республикада программалар тимнеҷең кін тӧстирге тимде полчатханын искірген.
Хакасияның ӱгредіг паза наука министрі Анатолий Бутенко Хакасияның паза Беларусьтың аразындағы наука киреендегі хайызығлардаңар чоохтаан. 2021 чылдаң сығара пістің 9 учреждение Беларусьтың ортын профессиональнай ӱгредіг пирҷең 12 учреждениезінең ІT-технология киреенҷе хада-пірге тоғынча. Пу кӱннерде «Сойан-Алтайдағы паза хости чирлердегі чоннар паза культуралар» чоннар аразындағы наука конференциязында Беларусьтаң ікі кізі араласхан.
Хакасияның чииттер политиказының паза халых тилізі министрінің тоғызын толдырчатхан Юлия Олейникова, Хакасияның культура министрінің орынҷызы Ирина Браим Беларусьнаң хада-пірге тоғыс хайди апарылчатханнаңар чоохтааннар.
Тоғазығ тоозылчатханда, Игорь Бука сағызынаң ӱлескен:
– Хакас Республика хада-пірге тоғынарында ӧткін тудынча. Піс анзын аарлапчабыс. Позымның саринаң миннең палғалыстығ прай ниме идербін, хада-пірге тоғынарын ӧткін узарадар паза наа синге сығарар ӱчӱн.
Сом r-19.ru сайттаң
Автор :
Оксана Челтыгмашева
| Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
| 30 | 31 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
| 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
| 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
| 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
| 27 | 28 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде
