Дартснаң полған на кізі айғазар оңдайлығ
21.08.2024
Хабарлар
Хакасияның командазы Пӱрӱт чирінде ирткен турнирде. Роман Лежнин сол саринаң ікінҷізі
Спорт. Хакасияның дартсча спорт федерациязы 2022 чылда тӧстелген. Пірігістің кӱстенізінең республикада пис дартс-клуб тоғынча
Чааҷыларның ӱтертіс ойыны
Пу ойыннаңар испеен кізі чоғыл, неке. Кӧбізі аны ӱтертіске санапча. Стенее таңма іл сал, андар кічіг чыдаҷахтарны хази тастап одыр. Дротикті таңма ортызына тастабыссаң, чиңіc тутчазың. Сынында спорт кӧрімiнің оңдайлары пасхалалчаттыр. Пӧзік устығ дартсменнер чичең харахтығ ла нимес, табырах сағыстығ, пик хуйахтығ поладырлар. Олар, чыдаҷахтарны таңманың аймах пӧліктерінзер тастап, саннар чыыпчалар. Хырығ озаринда дартсха хынчалар. Анда турнирлер улуғ шоуға тӧӧйлер. Арға-мӧрійлерге 10 муң артиинаң кӧрігҷі чыылысча. Чиңісчілер чахсы ахчалығ сыйых утып алар оңдайлығлар.
Тархын танығларынаң, дартс Великобританияда ортын чӱс чылларда тӧстелген. Пос туста чааҷылар сапчахтың тӱбіне хысхаҷах соғаннарны хази тастаҷаң одырлар. Марығлар ӧӧнінде пабтарда иртчеңнер. Пу кибір чітпеен. Амға теере США-да, Великобританияда, Нидерландыда, Скандинавия хазналарында пабтарда дартс ойнап аларға чарир. Анзын пу хазналарда суурылған хоос фильмнер паза сериаллар киречілепчелер. Ӧӧн матырлар, пабсар кіріп, пірееде чыдаҷахтарны тастирға харасчалар. Спорт кӧрімі чіли дартс ХХ чӱc чылларда тиліп пастаан. Пічікке кирілген пастағы турнир Лондонда 1927 чылда ирттір. 1954 чылдаң дартсча марығлар тӧреміл иртіріл сыхханнар.
Пістің хазнадаңар чоохтаза, дартсменнер СССР-ның пастағы чемпионадына 1989 чылда чыылысханнар. Андада Андрей Патрике чиңіс тутхан. 1992 чылда Россияның дартсча федерациязы тӧстелген. Пӱӱнгі кӱнде пу спорт кӧрімі 60 регионда тиліпче. Кіннерге Москваны, Екатеринбургты, Челябинскті, Ростовты санирға чарир. Спортсменнердең танығлығ чидіглерге Анастасия Добромыслова, Елена Шульгина, Борис Кольцов, Алексей Кадочников паза Роман Обухов читкеннер. Добромыслова – тилекей чемпионаттарында ӱс хати алтын медальны холға кирген, Шульгина – Европаның чемпионы. Кадочников, Обухов паза Кольцов – чоннар аразындағы марығларның призерлары. Пастағы спортсмен – Россияның саблығ спорт узы, пасхазы – чоннар аразындағы класстығ спорт устары.
Роман Лежнин
Хакасияда дартс наа спорт кӧрімiне саналча. Федерация ӱзінҷі чылы ла тоғынча нооза. Аннаң устапча Роман Лежнин. Хығырығҷыларыбыс ӧткін тренердеңер искен поларлар. Роман Александрович, чир-суғҷыбыс Александра Майнагашеванаң хоных хонып, хакас тілін ӱгренерге чапсыныбысхан. 2022 чылда тыс пілбес Лежнин, республиканың национальнай паза территориальнай политика министерствозы иртірген тіл мариинда аралазып, 17 артиинаң муң салковай утхан. Тренер чоохтапча:
– Минің тӧреен-ӧскен чирім – Новокузнецк город. Олған тузымнаң спорт туризмiнең айғасхам, спорт узына кандидатха читкем. Ідӧк пос туста волейбол, футбол ойнирға хынҷаңмын. Школа тоосханда, Новосибирсктегі педагогика университедінзер ӱгренерге кірібіскем. Специальнозым хоостыра физкультура ӱгретчізі полчам. Новосибирскте ипчімнең танызып алғам. Ол имнег киреен таллап алтыр. Вуз соонда Хакасияда чурт салынарға чаратхабыс. Алында турист чорығынаң республикада пір ле хати поларға киліспеен. Сағынғам, тағларҷа cых чӧрербін, позым, тізең, дартста узымны сынапчам.
Роман Александрович пу спорт кӧрімінең усанабас айғас сыхтыр. 2020 чылда тилекейҷе пандемия тарапча. Прайзы ырахтын тоғынча, ӱгренче. Ол туста Лежнин Хакас хазна университедінде ӱгретчі полып істенчеткен. Хада тоғынчатхан арғызы Евгений Кызласовнаң хада ол дартс ойнап сыххан. Иреннер, таңманы cтенее ілдір салып, андар дротиктер хази тастап сыхханнар. Таныхтирға кирек, нанҷылар чахсы тиріглер садызып алғаннар. Олар правилоларға тудынып дартс ойнааннар. Анзы оой нимес. Салтарында Роман Лежнин, дартсха аптаттыр салып, тоғызынаң саназыбысхан. Пӱӱнгі кӱнде ол Ағбан пилтіріндегі спортшколада дартсча тренер полча. Тренер чооғын узаратча:
– Ноға мин дартсты таллап алғам? Марығлазар кӧңнім пар. Пӱӱл 29 ӱртӱнде мағаа 34 час толар. Пу син частығда бильярдта паза дартста ла спорт чидіглерiне чидерге чарир. Пасха спорт кӧрімнері чииттерге кӧрілгеннер. Мында кізінің миизі, иді-сӧӧгі толдыразынаң тоғынча. Марығлар иртеннең орай иирге теере парчалар. Сыдазарға сидік. Ӱр майыхпасха пӧгініп, хоза кӱс хосчаң упражнениелер толдырарға паза чӱгӱр чӧрерге киректелче. Дартсмен чыдаҷахтарны таңмазар 2 метр 37 сантиметр оортахтаң хази тастапча. Пастағы кӧріске дистанция улуғ нимес. Че пір кӱн парчатхан марығ тузында спортсмен 20 километр чӧр салчаттыр.
Роман Лежнин хысхаҷахти спорт кӧрімiнің оңдайларынаң таныстырған. Дартста таңманың диаметрі 45 сантиметр полтыр. Ол 20 секторға чарылча, полған на пӧлік саннаң таныхтал парған. Таңманың ортызында «яблокоҷах» орныхча, англичаннар аны «пуға харағы» адапчаттырлар. Спортсмен, чыдаҷахты «яблокоҷахсар» хази тастабысса, 50 сан чыып алар. Секторларнаң тоғыс хынығ пӱтчеттір. 20 саннығ пӧліксер чыдаҷах учух килзе, дартсмен 20 сан чыып алча, 7 саннығ секторзар хази тастабысса, аның 7 сан пар. Че таңмада хоза ікі ніске хурчағ хоосталых. Тастындағы хурчағзар хази тасталған чыдаҷах ээзіне сектордағы санны ікі хати хозыбызарға оңдай пирче, істіндегі хурчағзар – пӧліктегі санны ӱске хозыбызарға. Кӧзідімге, 8-ҷі cекторның тастындағы хурчаанзар дротикті тастабыccаң, син 16 сан тоғынып алчазың, істіндегі хурчаанзар – 24 сан. Аннаңар пӧзік устығ спортсменнер чыдаҷахтарны «яблокоҷахсар» нимес, 20 секторның істіндегі хурчаанзар хази тастирға кӱстенчелер. Андада олар 60 сан тоғынып аларлар.
Пӧліктер кӧйтік оңдайнаң таңмалалғаннар. 20 номернең хости 1 сан парча, 18 номернең – 4 сан. Кізі чыдаҷахты 20 секторзар тастапча, ол, тізең, 1 секторзар хазал парча. Аның ӱчӱн чон дартсха хынча.
Спортсмен ӱс дротикті тастабысхан соонда саннар санапчалар, анаң пас меетке пасха кізі сыхча. Таныхтирға кирек, дартста 100 артиинаң аймах ойын саналчаттыр. Оларның санында «Раунд», «Улуғ раунд», «Прай пистер», «Пір муң», «Пис чуртас» паза пасхазы. Ӧӧн ойын – «501» дисциплина. Анда иң кӱстіг дартсменнер устарын сынапчалар. Марығ оңдайларынҷа пас меетте полған на дартсменнің 501 сан пар. Ол пу санны 0-ға теере хызырыбызарға кирек. Че азах меетте чыдаҷахты хайди даа cанны ікі хати хосчатхан хурчағзар тастапчазың. Пір сӧснең, «501» дисциплинада опыттығ ла спортсмен чиңіс тутча.
Дартста, пасха спорт кӧрімнерiндегi чіли, спортсменнер таллағ иртчелер. Дартсменнер ӧӧнінде чалғызан марығласчалар, ідӧк ікілер, ӧмелер марии пар.
Хакасияда
Роман Александровичтің чооғынаң, пӱӱнгі кӱнде республикада дартснаң 50-ҷе кізі айғасча. Анзы кӧп нимес, че 2020 чылда Лежнин Кызласовнаң хада ла, правилоларға тудынып, дартс ойнааннар. Тренернің чооғынаң, кізілер, ойынның оңдайларын оңар полбин, матап порастанчалар. Лежнинні анзы чапсытча. Ол таныхтапча:
– Минің кӧрізімнең, мында астыхчаң ниме чоғыл. Сизінгенде, Хакасияда кізілер волейбол, футбол ойнирға, харбазарға пілчелер. Дартсты, тізең, оларға оңарарға сидік. Пастағы туста чонға хынығ ползын тіп, мин марығларны ӱтертіс оңдайынаң иртірҷеңмін. Че халғанҷы чылда спорт тимненізін ӧӧн хайығда тутчам.
Амғы туста республикада пис дартс-клуб тоғынча. Ағбандағылар Олимп резерві училищезiнде (техникумында) тренировкаларға чыылысчалар. Ағбан пилтірі поселокта секция пар. Ідӧк тоғыс апарылча Райковтар паза Боград аалларда. Иң ӧткін дартсменнер Асхыс поселоктың чуртағҷылары полтыр. Чииттер тренировкалар тузында таңмаларзар теесте турчалар. Мында Карина Сенотрусованың хозымы улуғ. Карина Тимофеевна, чонны секцияа тартып, прай кӱзін салча. Республика федерациязы пӧліктерінiң пірcі Минсуғдағы 8№ школада орныхчаттыр. Учреждениенің устағҷызы Дмитрий Сергеевич Бушмакин позы чыдаҷахтарны хази тастирға хынадыр. Аның кӱcтенізінең школаның прай физкультура ӱгретчілері, дартснаң айғазып, олғаннарға кӧзідім полчалар. Кізілер Хубачарда паза Абазада тоғынарға тимделер, тренер ставкалары кирек.
Спорт чидіглерi
Хакасияның дартсча спорт федерациязы ӧткін хайынча. Пірігістегілер Роман Александровичтің устаанынаң аймах турнирлер тӧреміл иртірчелер, пасха регионнарзар марығларға пар килчелер. Чидіглердеңер чоохтаза, пӱӱл азығда пістің дартсменнер Сибирь чемпионадында Хакасияа ӱс хола медаль ағылғаннар. Призерлар адына ир кізілернің командазы (Андрей Окияков, Евгений Кызласов, Алексей Доценко, Роман Лежнин) паза абахайларның ӧмезі (Маргарита Кулакова, Карина Сенотрусова, Сайора Кулумаева, Татьяна Костякова) турысханнар. Маргарита Кулакованаң Карина Сенотрусова ікілердең марығда ӱзінҷі орынға сыхханнар.
Часхызын – наа чидіг. 7-ҷі класстың ӱгренҷізі Вячеслав Доценко Россия первенствозында хола призер полыбысхан. Турнир 28-29 кӧрікте Москвада ирттір. Саарбах 10 – 14 частығлар аразында марығласхан. Медальны Вячеслав ікілердең марығда уттыр. Аннаң хада пас меетке сыххан Михаил Сапожников (Кемеров облазы). Оолағас пабазы Алексей Доценконың паза Роман Лежниннің устаанынаң узын таптапча.
От айында Хакасияның дартсменнері «Забайкал соғаннары» (Чита) тиксі Россия мариинда паза «Baikal masters IDL» чоннар аразындағы турнирде (Улан-Удэ) устарын кӧзіткеннер. Пазох ӧріндірген Вячеслав Доценко. Слава чоннар аразындағы турнирде кӱмӱс медальны холға кирген, Россия мариинда ӱзінҷі орынға сыххан. Ікінҷі медальны таланттығ саарбах «Забайкал соғаннары» марығда, аралазып, утып алған.
Федерацияның пӧгіннері кӧп. 25 орғахта пірігіcтегілер, «Rock&Roll bar» адалчатхан барда чыылызып, марығлазарлар. 15 ӱртӱнде Ағбанның азых чемпионады иртер. 19-20 чарыста Харатаста дартсменнерні пір саңай ӱс турнир сағыпча. Улуғлар Хакасияның чемпионадында аралазарлар, кічіглер – республика первенствозында. Ағаа хоза программазар Хакасияның кубогын кир салғаннар. Кічіг хырласта Хызылчарда «Кимнің оттары» тиксі Россия марии иртер. Анда дартсменнер Россияның cпорт узы номартивті толдырыбызар оңдайлығлар. Чооғының халғанҷызында Роман Лежнин теен:
– Піске сидіксіністерні тӧреміл тобырарға килісче. Пілдістіг, ахча чидіспинче. Прай марығларға, чорыхтарға хорадығларны позыбысха алчабыс. Че анзы ӧӧні нимес. Кізілерні дартснаң айғазарға чӧптеп полбинчабыс. Минің кӧрізімнең, аннаң артых спорт кӧрімi чоғыл. Дартснаң полған на кізі айғазар оңдайлығ: иреннер, абахайлар, улуғлар, чииттер, палалар, хазии уйан улус. Россиядағы дартсменнернің піреезі, марығларда ла аралазып, ахча тоғынып алча. Россияны Великобританиянаң тиңнестір полбассың, че чахсы турнирде 200 муң салковай утып алар оңдай пар. Дартсча марығларны Матч ТВ-да кӧзіт сыхтылар. Мин пу спорт кӧрімiнің таңдағызына киртінчем, позым пӧзік чидіге чидерге пӧгінчем. Прайзынзар айланчам: піске хозылыңар, марығларда аралазыңар. «ВКонтакте» социальнай сетьте піcтің группа адалча «Дартс Хакасияда». Аны пастыра мағаа сурығлар пирерге чарир. Сахтапчабыс!
Сом Роман Лежниннің архивінең
Автор :
Майя Кильчичакова
| Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
| 31 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 |
| 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 |
| 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 |
| 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 |
| 28 | 29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде
