Пӱӱнгi матырыбыстың ады – Роман Токмов. Ол Ағбандағы 10 № школаның 6-ҷы класс ӱгренҷiзi полча. Оолах 5 частығдаң сығара спортнаң айғасча. Ол сым одырбас пала, аннаңар iҷезi Василиса Геннадьевна Барашкова пiрее спорт кöрiмiнең айғазарзың ма тiп сурған. Iди Ромаҷах, хол-азахнаң тудысчаң спорт кöрiмiн паза косики-каратенi таллап алып, «Воин» спортклубсар чöр сыххан. Аның тренерi Денис Васильевич Сагатаев полча.

– Мин пастағы мариимдох пастағы орын утып алғам. Ол Ағбандағы олған чайаачызы кiнiнде ирткен. Андада олған садынзарох чöрчеткем. Чиңiсчi пол парарбын тiп сағынмаам даа, öрiнiзiм пу чир полбаан. Iҷем дее хахап парған, минiң ӱчӱн тың öрiнген, – чоохтаан спортсмен.

Романың косики-каратеде от кöк хур. Ол чыл сай, часхызын, нормативтер тудып, хурын турыстығ алыстырып одырча. Спорт хаалағларын ол ах хурнаң пастаан. Анаң аның сарығ сиглiг ах хур полған, соонаң – сарығ хур, хызамдых сиглiг сарығ хур, от кöк сиглiг хызамдых хур. От кöк хур алтынҷызы полча.

Оолах тренировкаларға иртен чöрче, анаң кӱнöрте школада ӱгренче. Уроктар соонаң пазох тренировкаларға маңзырапча. Аның нанҷылары ööнiнде «Воин» спорт клубынаң.

Тренер Денис Васильевич спортсменнерiн аймах марығларға тиксi Россияҷа сыбыра ал чöрче. Рома Дивногорскта, Хызылчарда, Харатаста, Новосибирскте, Ачинскте, Барнаулда, Омскта, Челябинскте, Астраханьда полған.

– Москвазар чöрчебiзöк, че удаа нимес. Андартын мин iкiнҷi орыннығ айланғам. Сағызыма иң тирең сиип парған мариим Россияның ööн городындох полған. Андада мин Москвада пастағызын на полғам, ағаа хоза, самолёттығ iдöк пастағызын на учуххам.

Ирткен чылда марығларда мағаа тың на оң полбаан. Андада мин пастағы орыннар кöп албаам, ööнiнде iкiнҷi орында пол пар турҷаңмын. Пӱӱлгi сезонда саңай пастағы орыннар аларға пöгiн турғыс салғам. Аннаңар ӱртӱн айынаң сығара, пiр ай чарым аразына, ӱс хати пастағы орынға чидiндiм. Мин 35 килограмм кöдiрiмде хабысчам. Алындағы чылларда марығларда аралазарға хайди-да чӱрексiнҷеңмiн, ам андағ ниме чоғыл, кöнiк парғам, ағаа хоза, спортсменнер таныс, – ӱлескен оолах.

Чайғызын ол Пуланнығ кöл хазындағы «Орлёнок» спорт лагерьiнде пiр ай тынанча. Андартын айланза, Алтай аймаандағы Сартых аалзар iҷезiнiң саринаң туған-чағыннарынзар ааллап парча.

– Пӱӱл чайғызын аалда нанҷыларымнаң хада тосханҷа ойнап алғам. Харындазымнаң паза арғызымнаң хада «база» идiп алғабыс. Пос тусты анда «öдiргебiс», че «базада» нименең айғасханыбысты чоохтабаспын. Iдöк суғ хазында тынанғабыс, палыхтаабыс. Тудып алған палыхты хоосхаҷахтарға пирiбiс турғабыс. Чаҷабысха ӱӱҷiкте яблах одалирға, ӱӱрге полысхабыс, – тiпче хынығ чоохтығ пала.

– Маллар соонҷа чöрҷеңзер, неке? – сурғабыс пiс.

– Чох, iнектернiң соонҷа тайым мотоцикллiг чöрҷең. Аал хыринда от асхынах полған, аннаңар маллар ырах оттап парыбысчаңнар, – нандырған Рома.

Рома иб аразында iҷезiне полысча, позының комнатазында пол чууп салча. Алита туңмаҷағының ойнаҷахтарын чыы тарт салча. Хыс туңмам ибде «королева» полча, аннаңар ойнаҷахтарын мағаа чыырға килiсче тiп хатхыртхан оолах. Алитаҷах – iдöк улуғ маң чохтығ хызыҷах. Ол олған садына чöрче паза теелбекнең айғасча.

Сом «Воин» спорт клубыни