ЧОННАР АРАЗЫНДАҒЫ ХАЙЫЗЫҒЛАРНЫ ТИЛІДЕРГЕ КИРЕК
11.04.2017
Хабарлар
Ирткен неделяда Ағбанда Хакасия правительствозының чоннар аразындағы хайызығларҷа координационнай чӧбінің теестегі чыылии ирткен. Аны Хакасия пазы Виктор Зиминнің орынҷызы Владимир Крафт апарған. Мында Хакасияның ӱгредіг паза наука, национальнай паза территориальнай политика министерстволарының тоғынҷылары, Абаза паза Пии аймаа пастарының орынҷылары, республиканың халых пірігістерінің кізілері араласханнар.
Чыылығда «Хакасияның региональной политиказы (2014 - 2016 чыллар)» хазна программазының «2014 - 2016 чылларда Хакасияда Россия нациязының пірге тудынарын тилідері паза чоннар аразындағы хайызығларны чахсыландырары» подпрограммазы тоғызының салтарлары иділген. Мында чыылысханнарның алнынзар искіріглернең сыхханнар Хакасияның ӱгредіг паза наука министрінің орынҷызы Юрий Сагалаков, национальнай паза территориальнай политика министрінің орынҷызы Наталья Салата, культура министерствозының советнигі Анна Шаламова.
2016 чылда пу подпрограммаа республика бюджедінең 6 миллион 173 муң салковай позыдылған. Пу ахчаа подпрограмма толдырылар ӱчӱн нандырығлығ министерстволар 40 азыра мероприятие иртіртірлер. Оларның ӧӧн пӧгіннері - аймах чоннар культураларынаң, тіллерінең таныстырары, оларны тилідері паза хайраллиры. Ідӧк мероприятиелерде чоннар аразындағы хайызығларны пиктиріне улуғ хайығ салылча.
Иртірілген мероприятиелер аразында адирға чарир регионнар аразындағы «Ынархас чоллары» фестивальны, Тӱрк паза культура пічии кӱннерінде иртірілчеткен «Ынархас чылтыстары» фестивальны, Ӱртӱн тойы, Чыл пазы ӱлӱкӱннерні паза аннаң пасхазын.
Министерстволар тоғынҷыларының соонаң Абазадаң паза Пии аймаанаң килгеннер искіріглерін хығырғаннар.
Абазада пӱӱнгі кӱнде ӧӧнінде орыс паза хакас чонның ӱлӱкӱннері таныхталчаттыр. Пӱӱл городта пастағызын на Чир ине кӱнін таныхтирға тимненчелер тіп чоохтаан Абаза город пазының орынҷызы Ольга Лалетина. Владимир Крафт ағаа улуғ нимес сизіндіріг иткен. Пасха национальностьтығ чонны ӱлӱкӱннер таныхтирына, оларда аралазарына тартарға кирегӧк теен ол. Пу кӧстегҷе тоғыс апарарына хайығ саларға чӧп пирілген.
Пии аймаа администрациязы пазының орынҷызы Елена Картавцева ідӧк аймахта чуртапчатхан чоннарның культуразын паза тілін хайраллирынҷа паза тилідерінҷе апарылчатхан тоғыстаңар чоохтаан. Муниципальнай пӱдісте пу кӧстегҷе тоғыс чахсы апарылчаттыр. Че хай пірее сизіндіріглер полғанох.
Ідӧк чыылығда «2016 чылда миграция киреен паза орындағы чонның кӧңнін сыныхтағда тудары» социология істезиинің салтарлары искірілген. Оларны хоостыра республика чуртағҷыларының кӧбізі чоннар паза религиялар аразындағы хайызығлар чахсы синде тіп паалапча. Хакасиязар пасха хан чирлерінең килгеннер дее мында чуртас оңдайлары, оларның сахтаанынаң, чахсы полтыр тіп таныхтаптырлар. Істезіг салтарлары хоостыра, республикабыста чоннар аразындағы ынархас тыыпча паза тиліпче тиирге чарир.
Хакасияда чоннар аразындағы хайызығларны тилідер подпрограмма 2016 - 2018 чылларға узарадылған. Аннаңар чарадығ 2015 чылда алылған. Ол оңдайнаң республикада Россия президентінің «2025 чылға теере хазнаның национальнай политиказының стратегиязынаңар» чахии толдырылча.
Чыылығ соонаң Владимир Александрович чыылығ араласчыларын тоғыстары ӱчӱн алғыстаан. Че пирілген сизіндіріглерге хайығ айландырарға сурынған.
Автор :
Татьяна КЫШТЫМОВА
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
Кӱн таңмазы