МУЗЕЙ ААЛҶЫЛАРНЫ УДУРЛИРҒА ТИМДЕ
22.10.2021
Хабарлар
Культура. Асхыс аймааның Тӧӧ пазы аалында нааҷылалған чир-суғ ӱгренҷең музей пайрамни азылған. Анда Хакасияның национальнай паза территориальнай политика министрі Михаил Побызаков араласхан
Музей «Чонға иң тузалығ проект» хоостыра нааҷылалған. Тӧӧ пазы поселоктың проекті «Музей - точка притяжения» адалған. Аның тастындағы кӧрімін хакас хоостығ паннонаң чазап салғаннар. Проект хоостыра ідӧк музей алны иптелген, ізік алыстырылған. Пу кирек орындағы чуртағҷыларны тың ӧріндірче. Амды ол чонның иң хынған орны полар, мында тоғазығлар иртірерлер, тынанарлар. Чуртағҷыларны алғыстирға Тӧӧ пазы поселоктың пазы Галина Елистратова сыххан.
- Піс «Чонға иң тузалығ проект» марығда чиңіс тутхабыс. Пістің проектібісті чуртасха кирерге республиканың национальнай паза территориальнай политика министерствозы ахча позытхан. Амды піс ахча хайдар хорадылғанын кӧзітчебіс. Муниципалитеттерге мындағ проектте аралазарға оңдай пирілчеткеннеңер улуғ алғызыбысты Михаил Анатольевич Побызаковха читірчебіс. Проектте кічіг паза улуғ ааллар араласчалар, - таныхтаан Галина Николаевна. - Ідӧк национальнай паза территориальнай политика министерствозының специализі Ольга Валентиновна Тидеге улуғ алғызым читірчем. Ол марығда араласхан муниципалитеттерге чахсы хабас пирген. Амды піске кӧзітчең паза поғдархаӌаң ниме пар.
Пайрамнығ мероприятиеде ідӧк Михаил Побызаков чоох тутхан.
- Муниципальнай пӱдістер аразындағы марыға 14 миллион салковай позыдылған. Тиксі республикада 29 чиңісчі табылған. Тӧӧ пазы аалның проекті номинациязында иң артых пол парған. Чарғыҷылар прайзын тиң паалааннар. Піс проект чуртасха кирілчеткенін хатығ сыныхтапчабыс, аның оңдайлары прай толдырыларға кирек. Амды Тӧӧ пазы поселоктың проекті чуртасха толдыразынаң киріл парғанын кӧрчебіс, - чоохтаан Михаил Анатольевич. - Марыға ахча республика бюджедінең позыдылча. Хакасия пазы Валентин Олегович Коноваловтың полызиинаң сыйых чыындызы хозыл парған. 2022 чылда марыға 20 миллион салковай позыдарына сурыныс пічиин ысхабыс. Орындағы пос устаныс органын юридическай лицо чіли санға турғыс саларға чӧп пирчем. Республикада юридическай лицо полчатхан ТОС-тар пӱӱл 720 муңар салковай алып алғаннар. Коммерческай нимес организацияларға ідӧк ахча пирілче. Амғы чуртас кӧзітче, чахсы пастағны чуртасха кирчеткеннерге проекттерін толдырарына ахча алып аларға чарир. Тӧӧ пазы поселок, тізең, мыннаң мындар иптелзін.
Чооғын тоозып, Михаил Побызаков проектті чуртасха кирген кізілерге национальнай паза территориальнай политика министерствозының алғыстас пічіктерін читірген.
Мероприятиеде ідӧк музей директоры Людмила Старцева чоох тутхан. Ол поселок чуртағҷыларын паза аалҷыларын нааҷылал парған музейзер кил турарға хығырған.
Алғыстастар тоозылғанда, хызыл чаламаны хыплабызарға тус читкен. Андағ оңдай Михаил Побызаковха, Галина Елистратоваа, Людмила Старцеваа пирілген.
Михаил Побызаковтың таниинаң, Тӧӧ пазы поселоктың проектін чуртасха кирерге республика бюджедінең 550 муң салковай позыдылған. Министерствоның специалисттері проект хайди толдырылғанын, хоза ахча пирілгенін паза кем хоза араласханын сыныхтааннар. Музейде чыл сай пис муң артиинаң кізі полча. Поселоксар саналығ чӱгӱрҷең спортсменнер прай хазнадаң килчелер. Аннаңар мындағ проекттер поселокты чазапчатханы уғаа чахсы.
Галина Елистратованың чооғынаң, «Музей - точка притяжения» проект сағыста хаҷанох тӧреен полған. Че аны чайап салар кізі табылбинчатхан.
- Хоосчы Сергей Тыртышныйнаң хада проектті ӱс чыл мының алнында сағынып алғабыс. Че алындағымарығларда проектібіс сыйыхтығ орыннарға сых полбинчатхан. Ӱс чыл пазынаң на чиңісчі полыбысхан. Республика позытхан ахчадаң пасха, 60 муң салковайны Асхыс аймаа пирген, паза поселок чӧбі 150 муң салковай тапхан. Ізенчебіс, проект по селоксар туристтерні тартар, - чоохтапча Галина Николаевна. - Тӧӧ пазы чур тағҷылары аразында 2% ле хакастар. Че піс Хакасияда чуртапчатханына поғдархапчабыс, анзын хайди даа кӧзідерге кирекпіс. Ізенчебіс, наа панно музейзер туристтерні тартар, пістің кӧзітчең ниме пар. Орындағы хоос школазының ӱгретчізі Сергей Тыртышныйның таниинаң, панно архитектурнай бетоннаң иділген. Хоос интернет пастыра табылған. Сергей Борисович хакас чонның орнаменттерін орта чайап саларға кӱстенген. Тоғыс чайғы тооза толдырылған. Панно чуртағӌыларның кӧңніне кірчеткені хоосчыны ӧріндірче.
Тӧӧ пазындағы чир-суғ ӱгренҷең тархын музейі 1974 чылда тӧстелген. Мында пис пӧлік пар. Геология залы кӧрігҷілерні тимір рудазынаң, минераллар аймаанаң таныстырча. Ідӧк мында чирдегі ис-пай орыннарынаңар піліп аларға чарир.
«Чаа паза істеніс сабланызы» зал поселок паза Тӧӧдегі рудник тӧстелгеннеңер чарытча. Улуғ хайығ руданы тапхан Иван Кузьмич Баженовтың паза Пуд Ермолаевич Тарбастаевтің чуртас чолларына салылча. Залдағы стендтер Илбек Ада чаа, Афганистандағы паза Чечнядағы чаалазығлар араласчыларынаң таныстырча. Комсомол паза пионерия ундудыл парған даа ползалар, оларға залда ідӧк орын табылған.
«Хысхы», «Флора паза фауна» заллар Хакасияда чуртапчатхан аң-хустардаңар чарытчалар.
«Пурунғы чуртас» залда мының алнындағы тоғыс тиріглері, самоварлар, телефоннар паза пасха даа ниме-ноо турғызылған. Кӧрігҷілер хайиин тимір ахчаларның улуғ коллекциязы тартча.
Пу мероприятие кізі халаснаң на чуртабинчатханын киречілепче. Кізінің істіндегі ис-пайы иң артых полча. Амды Тӧӧ пазы поселоктың чуртағҷыларына культура объектін, хайраллап, килчеткен тӧллерге читір пирерге кирек.
Автор :
Антон ЧЕРТЫКОВ
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 | 2 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде