ЖКХ СУРЫҒЛАРЫ АЙМАХТАРҒА ПИРІЛЕР
29.10.2021
Хабарлар
Сессия. Хакасияның Ӧӧркі Чӧбі теестегі сессияа чыылысхан. Ӧӧн сурығларның пірсі, ЖКХ полномочиелерін аймахтар холына пирердеңер закон проекті, хайзы ирткен айдағы сессияда ирт полбаан, амды хырыстабыс чох алыл парған
РЕСПУБЛИКА ДЕПУТАТТАРЫ 27 ОКТЯБРЬДА 32-ҷі СЕССИЯА ЧЫЫЛЫСХАННАР. КӰН СУРИИНДА ТАЛАСТЫҒ СУРЫҒ ТУРҒАН - ЖКХ ПОЛНОМОЧИЕЛЕРІН ААЛЛАР СИНІНЕҢ АЙМАХТАР СИНІНЕ ПИРЕРДЕҢЕР ЗАКОН ПРОЕКТЕ ПУ ЗАКОН ПРОЕКТІ СЕНТЯБРЬДАҒЫ СЕССИЯДА, ХАЗЫР ӰЗӰРІГ ИРТІП, САЛТАРЫНДА АЛЫЛБИН ПАРҒАН. ХАБАРДЫЛАР ПУ СУРЫҒДА ӰЗӰРІГ ПАЗОХ ІЗІГ ИРТЕРІН САҒААННАР, ЧЕ, ТАҢНАСХА, ДЕПУТАТТАР ПУ СЕССИЯДА АНЫ ТАЛАСПИН, КӦБІЗІ ӰННЕҢ АЛЫБЫСХАННАР. ПРАЙ САРИЛАР ПІР ЧӦПКЕ КИЛГЕННЕР ОСХАС. ЧЕ ПРАЙ ИЗЕРЕ...
Ӧӧркі Чӧп кнезі Владимир Штыгашев сессия тоғызын пастир алнында, ирткен сессияда турғызылған наа мировой чарғыӌыларға, Александра Миндибековаа (Боград аймаа хырығларындағы чарғы участогы) паза Татьяна Майнагашеваа (Пии аймаа хырығларындағы чарғы участогы), удостоверениелер читірген. Ідӧк Хакасияның национальнай паза территориальнай политика министрі Михаил Побызаковты, турыстығ тоғызы ӱчӱн, Ӧӧркі Чӧптің Аарластығ пічиинең сыйыхтаан.
Паза Владимир Штыгашев депутаттарзар коронавируснаң кӱрезіге хабазарға сурыныснаң айланған.
- Піс чуғынӌах ағырығ тың тарапчатханы хоостыра пастағы орыннар Санына кір парғабыс, - таныхтаан Ӧӧркі Чӧп кнезі. - Пір муң чуртағӌаа алза, пісте ағырығ Россиядағы ікі алай ӱс миллион чуртағчылығ субъекттерде чіли тарапча. Имнег тураларындағы прай орғаннарда ковиднең ағырчатханнар, имнегде 9 муң артиинаң кізі. Аннаңар хоза хатығластар кирері киректелген, аны республика пазы пос чарадиинаң иткен. Пу прай хатығластар 28 октябрьдаң сығара кирілчелер. Кӧп чон араласчатхан мероприятиелер иртірілбес. Ағбанда, Харатаста паза Саяногорскта халых чонны тарт чӧрчеткен транспорттың тоғызы тохтадылча. Пастағызын на комендант чазы кирілче - 22 час иирдең 6 час иртенге теере.
Парламент устағӌызы депутаттарны пасха чуртағӌыларға кӧзідім поларға, ол хатығластарға хабазарға хығырған. Паза ол республикада вакцинация уйан иртчеткеніне хайығ айландырған.
- Иң пурун ол садығ, право хайраллаӌаң органнар паза имнег тоғынӌыларына теелче, - теен Владимир Штыгашев. - Олар прайзы прививка турғыстыр саларға киректер. Ӱгредіг тоғынҷылары, хайзылары палаларнаң тоғынчалар, чарымы ам даа прививка турғыстырбаан... Хазнада 7 ноябрьға теере олаңай ла каникуллар чарлалбаан, ол ковид тарапчатханын тохтадар пӧгіннең иділген.
Мының соонаң сессия тоғызы пасталған. Ӧӧн таластығ сурығ - «Хакас Республикада орындағы кирексіністерні пӧкчең алынӌа сурығларны аалларның холына пирердеңер» Хакас Республика Законының 2-ӌі статьязынзар алызығ кирердеңер» закон проекті - пастағыларның санында турған.
Пу закон проектінӌе ЖКХ полномочиелерін ааллар синінең нандыра аймахтар синіне пирері кӧрілче.
Таныхтирға кирек, пу закон проекті нинӌе-де сессияда, ол санда ирткен айдағызында, ирт полбин турған. Закон проектінең хайзы аймахтарның пастары тоғыр полчалар, аар-чӱкті пос иңніне артарға хынмин. Аалларның, тізең, ЖКХ объекттерін тӱзімніг тоғындырарына ахчазы даа, техниказы даа паза специалисттері дее чидіспинче. Ирткен сессияда республика пазы Валентин Коновалов, Ӧӧркі Чӧп кнезі Владимир Штыгашев, аал чӧптері пастарының сарин алып, депутаттарны пу закон проектін аларға хығырғаннар. Ағаа хоза закон проектін республика прокуратуразы, тимнеп, сығарған - олар коммунальнай сурығлар тӱзімніг пӧгілеріне ЖКХ полномочиелері аймахтар синінде поларға киректелчеткенін оңарчаларох. Че салтарында закон тӧстеге дее алылбаан - пір ӱн читпин парған.
Пу хати пазох республика прокуратуразы тимнеен закон проекті ӱзӱріге сығарылған. Хакасия прокурорының тоғызын толдырчатхан Андрей Мошков, закон проектінӌе чоох тудып, республикадағы ЖКХ предприятиелері сидік оңдайда полчатханын, чылығ пирӌең сетьтер чылдаң чылға иргіленчеткенін таныхтаан. Аймахтар синінде пірге база тӧстеені хайзы хорадығларны хызырыбызар паза тоғыстың тӱзімін кӧдірібізер тіп искірген.
Закон проектінӌе хоза чоох тутхан орындағы пос устанысча, халых пірігістерінӌе паза нациялар аразындағы хайызығларӌа комитет кнезі Роман Челтыгмашев. Ол закон проектінӌе тоғыс тузында 29 кізіліг депутаттар ӧмезінең пір тӱзедіг кіргенінеңер искірген.
- Пу тӱзедігче закон кӱзіне кірібізерін 2022 чылның 1 майына чылдырыбызары кӧрілче, - теен комитет устағӌызы. - Анзы орындағы пос устаныс органнарына республика правительствозынаң хада ол сурығны пӧгеріне тус пирер. Ідӧк бюджеттерде, республика паза муниципальнай пӱдістер синінде, киректелчеткен ахча кӧр саларға чӧп кирілче. Чарыда чоохтаза, ол пір чӧпке килген чарадығ.
Депутаттар саринаң пу хати тоғырланыстар чох полған. Салтарында закон проекті кӧбізі ӱн пиріснең («ӱчӱн» - 35, «тоғыр» - 5, «тудыныбысхан» - 5) алыл парған. Мындағ оңдайнаң илееде сӧӧ тартылған паза сидіксіністіг полған сурығ поил парған.
Ӧӧркі Чӧп кнезі Владимир Штыгашев депутаттарға, пір чӧптіг тоғынып, ааллар чуртағӌылары ӱр тус сағаан чарадығны алыбысханы ӱчӱн алғызын читірген.
Чоохтирға кирек, пу сессияның кӱн суриинда мындағох кӧстегліг паза пір закон проекті турған - аны Асхыс аймаандағы Пуланнығ кӧл аал чӧбі депутаттары, тимнеп, киртір.. Закон проекті алыл парған сылтаанда Ӧӧркі Чӧп аны кӱн суриинаң суурыбызарға чарат салған.
Сессияның пасха сурығларын алза, оларның прайзы даа республиканың закон проекттерін федеральнайларға килістіре тӱптестірерінең палғалыстығ полған.
Сессияның халғанӌы сурии «правительство чазы» полған. Анда депутаттар Хакасия правительствозы 2020-2021 чылларда киині чахсыландырарынӌа хайдағ тоғыстар апарғанын паза 2022 чылда хайдағ тоғыстар апарарға погінчеткенін истіп алғаннар.
Пу сурығӌа Ӧӧркі Чӧпке сан пиріс иткен Хакасияның чир-чайаан ис-пайы паза экология министрі Владимир Лебедев. Ол Ағбан - Харатас агломерациязы паза Саяногорск чирлерінде кии кірлелчеткенінӌе прогнозтар итчең схема тимнелчеткенінеңер чоохтаан.
- Ол схема піске килістіре нимес кӱннер режимін кирерге паза киині кірлепчеткен орыннарны ілезіне сығарарға оңдай пирер, - искірген министр.
Киині сыныхтир тоғысты Хакасияның гидрометеорология кіні апарча, сыныхтағ 4 постта иртірілче тіп чоохтаан ол. 2020 чылда, 2019 чылнаң тиңнестірзе, кии пуртахталғаны Ағбанда «уғаа пӧзіктең» «пӧзікке» алыс партыр, Харатаста паза Саяногорскта ол алыспиндыр.
- Росприроднадзорның Кимдегіуправлениезінің сананыстарынча, Хакасияда 2020 чылда киизер 124 муң тонна оолығ ниме-ноо тасғалған, - таныхтаан Владимир Лебедев. - Ол санда 110 муң тонна - станционарнай объекттердең, 14 муң тонна - автотранспорттаң.
Ағбан - Харатас агломерациязында ортымахти чыл сай киизер 117 муң тонна оолығ ниме-ноо тасталчаттыр. Оларның 41 %-і - станционарнай объекттердең, 11 %-і - автотранспорттаң, 47 %-і - алынӌа чурт пестерінең.
- Наа чурт кӧптең кӧп пӱдірілчеткенін санға алза, пестердең киизер оолығ ниме-ноо тасталғаны ӧс ле турар, - искірген министр.
Хакасия правительствозы кізілернің алынӌа чурттарын хара таснаң чылыдарынаң пасха оңдайларға кирерінӌе тоғыс апарча тіп таныхтаан ол. Аның чооғынаң, пӱӱнгі кӱнде иң килістіре оңдай - чарытхынаң чылыдары. Че кізілерні чарытхынаң тузаланарға кӧӧктіріп аларына тарифтерні тӱзірерге киректелче. Пӱӱнгі кӱнде электрокотелнаң тузаланчатхан тураларға тариф пір киловатт-час ӱчӱн 1,65 салковай полча. Тарифті 1,30 салковайға теере тӱзірібіссе, чідірілчеткен парыстар, хайзын бюджеттең айландырарға килізер, 444 миллион салковай полар. Тариф 70 ахча полза - 1 миллиард 200 миллион салковай. Анзы сетьтерні нааӌылирын санабаза тіп чоохтаан Владимир Лебедев. Пу тоғыстарға, тізең, 12 миллиардча салковай кирек осхас.
Республиканың, пілдістіг, андағ килкім ахча чоғыл. Прай ізеніс «Арығ кии» федеральнай программаа кіріп аларына. Хакасия правительствозы ол программаа кіреріне прай кирек пічіктерні тимнеп салтыр. Че Россияның чир-чайаан ис-пайы паза экология министерствозы искіриинең, пу кӧстегӌе 2024 чылға теере ахча позыдылары кӧрілбинче осхас.
Депутаттар саринаң сурығлар паза чӧптер полған. Кӧзідімге, республика правительствозына 2024 чылны сахтабасха, федеральнай ӱлгӱлернең, палғалызып, амох ӧткін тоғынарға чӧп пирілген. Владимир Штыгашев, тізең, разрезтернің тоғызына хайығ айландырған.
- Пестерге ле састырарға кирек чоғыл, - таныхтаан ол. - Сірер разрезтерні кӧр кӧріңер, пірле чара чачырасха нинче тонна оолығ ниме-ноо киизер тасталча.
Аннаңар Ӧӧркі Чӧп кнезі министерстваа разрезтернең, ӧӧнінде оларның чара чачырастарын хызырарынӌа, хатығ паза ӧткін тоғынарға чӧп пирген. Мыннаң сессия тоғызы тоозылған.
Автор :
Альберт ТОЛМАШОВ
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
Кӱн таңмазы