ӰС ПАСТАҒЫ ОРЫННЫҒ АЙЛАНҒАННАР
03.12.2021
Хабарлар
Форум. 22 - 26 ноябрьда Калуга облазындағы «Этномир» этнография парк-музейінде «Культураларның чоох алысханы» Россиядағы чоннар аразындағы чииттер форумы ирткен. Анда Хакасияның ӧткін сигіс оол-хызы араласхан
Таныхтирға кирек, пӱӱл «Культураларның чоох алысханы» хазна синіндегі чииттер форумы ікінҷі хати иртірілді. 2020 чылда ол пандемия ӱчӱн онлайн апарылған. Мындағ килкім меро приятиені национальностьтар киректерінҷе федеральнай агентство иртірче. Хакасияның национальнай паза территориальнай политика министерствозы чир-суубыстағы ӧткін чииттерні мындағ мероприятиелерге сыбыра ызарға кӱстенче. Пӱӱл министерство, республиканың ӱгредіг паза культура министерстволарынаң чӧптезіп, 8 иң ӧткінні Россия синінде иртірілчеткен форумға таллап алғаннар: «Хакас чирі» газетаның сомҷызы Дина Карамчакова, «Кӱн сузы» хакас теелбегі ансамбльының артисттері Анна Казагашева паза Дмитрий Султреков, «Читіген» драма паза музыка театрының артизі Айсили Майнагашева, Д.И.Каратановтың адынаң хоос школазының ӱгретчізі Валерия Кулумаева, Ағбан пилтіріндегі «Пилеш» халых пірігізінің араласчызы, Н.Г.Доможаковтың адынаң Томыҷахтар аалындағы школаның ӱгретчізі Елена Иванова, Азербайджаннар диаспоразының араласчызы, кӧгҷі Илькин Гулиев паза «Хакас тілі олғаннарға» проекттің авторы Анжелика Шоева.
Чииттер форумында тиксі 15 регион араласхан. Иң улуғ делегация Кабардино-Балкария Республикадаң полтыр. Хай пірее субъекттең, тізең, анда пір-ікі ле кізі араластыр. Ӧткін чииттерге МГУ-ның профессорлары кӧп тузалығ лекция хығырғаннар. Хайда чиит улусты полған на чонның кибірлерін аарлирға ӱгреткеннер. Хазнабыстың саблығ кізілері, форум араласчыларынаң тоғазып, оол-хыстарға постарының чуртастарынаңар чоохтап пиргеннер. Хайди таныхтапча «Кӱн сузының» артизі Анна Казагашева, блогер, режиссёр Сергей Штепс сӧбіредеңер уғаа хынығ чоох тутхан. Ол, чиит улусты позының чуртас чолынаң таныстырып, сӧбіре полғанына ла ниме пирчеткеннеңер сағызынаң ӱлестір.
Пис кӱн ирткен форумда пістің чиит чир-суғҷыларыбыс уғаа турыстығ тудынғаннар. Олар иртеннең орайға теере аймах мастер-класстарда, чоохтазығларда сыбыра араласханнар. Форумны апарған кізілер, прай араласчыларны аймастырып, оларны тоғыс командаа чарыбыстырлар. Пістің ӧме анда уғаа ӧткін тудынған. Оол-хыстар, чалтанмин, полған на марығда аралазып, пастағы орынны холға киргеннер.
- Форумға парар алнында піс удур-тӧдір таныс нимес полғабыс. Че пис кӱн аразына піс ынағлас парғабыс. Полған на марығда чиңіс тударға кӱстенгебіс. Ӱс марығда пістің ӧме пастағы орынға турысхан.
Чоохтирға кирек, форумның ӧӧн кӧстее чииттерге наа піліс пирері полған. Ол ӱгредігліг форумда піс кӧп наа пілістер алғабыс. Ученайлар чапсых лекциялар хығырғаннар. Марығлар даа хынығ полғаннар. Пӱӱл форумда аймах чоннарның кип-чоохтарына, нымахтарына улуғ хайығ салылған. Піске постарыбысха кип-чоох сағынып аларға чахығ пирілген. Соонаң аны хоостыра ойын турғысхабыс. Пір-ікі сӧснең чоохтаза, форум уғаа чахсы паза пӧзік синде ирткен. Полған на команда пасха араласчыларны пос культуразынаң таныстырған. Піс тее Хакасиядаңар кӧп хынығ ниме чоохтап пиргебіс. Мин пістің ӧменең устаам. Командир поларға кӧңніме кірген, - теен Анжелика Шоева.
«Хакас чирі» газетаның сомҷызы Дина Карамчакова аймах чоннарның культуразына чарыдылған мероприятиеде пӱӱл ідӧк пастағызын на араласты. Ол, Калуга облазындағы пасхаҷыл музейде ирткен пис кӱнні чылығ сӧстернең сағысха кирче:
- Форум уғаа тузалығ полған. Піс анда аймах чоннарның кибірлерінең, культураларынаң танысхабыс. Хайхастығ полған «Этномир» этнография парк-музейін пос хараанаң кӧріп аларға. Анда полған на алынҷа тура тилекейдегі аймах чоннарның тархынына, культуразына чарыдылған. Тиктең нимес «Культураларның чоох алысханы» форум андағ чапсых орында ирткен. Піс анда полып, прай тилекейҷе ааллап пар килгенге тӧӧй.
Пу кӱннерде пістің чайаачы паза ӧткін чииттерібіс, Калуга облазынаң айланып, Хакасияның национальнай паза территориальнай политика министрі Михаил Побызаковнаң тоғасханнар. Тиксі Россия синінде ирткен форумның араласчылары оларға анда пол килерге оңдай пирілген ӱчӱн министрге улуғ алғызын читіргеннер. Ідӧк чиит улус Михаил Анатольевичке постары утып алған сыйыхты читіргеннер. Олар пістің ӧмее сыйлалған сом национальнай паза территориальнай политика министерствозында ілінерге кирек тіп чоохтанғаннар. Министр чиит чир-суғҷыларыбыс пістің регионны турыстығ кӧзіткен ӱчӱн полған на араласчаа алғызын читірген:
- Пістің министерство чыл сай ӧткін чииттерібісті хазнадағы аймах мероприятиелерге ызарға кӱстенче. Алындағы чылларда оол-хыстарыбыс «Тӱрктернің алтыны» форумда, «Профессионалы» чииттер лагерьінде сыбыра араласханнар. Пу чағында Хакасияда чуртапчатхан шорлар Салехард городсар ас саннығ чоннарның форумына парарға тимненчелер.
Пістің ӧткін оол-хыстарыбыс пирілген оңдайнаң тузалан халарға кӱстенчеткені чахсы. Пӱӱл андағ оңдай сигіс чуртағҷаа пирілген. Сірер прайзы форумда турыстығ тудынғазар. Республикабысты пӧзік синде кӧзіткен ӱчӱн сірерге улуғ алғыс.
Автор :
Ольга ТОМОЧАКОВА
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 | 2 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде