ТӦӦ ПАЗЫ ПРАЙЗЫН ТЫНАНАРҒА ХЫҒЫРЧА
23.03.2022
Хабарлар
Пресс-тур. 18 мартта республикадаиы СМИ-ларның тоғынҷылары Асхыс аймаандағы Тӧӧ пазы поселокта чорыхнаң пол килгеннер
ЧАХСЫ КИБІР
Россиядағы хабарӌылар пірігізінің Хакасиядағы пӧлиинің чахсы кибір пар. Аның араласчылары чирібістің аймах пулуңнарынзар чорыхтарнаң тӧреміл сыхчалар. Халғанӌы пресс-турлардаңар чоохтаза, пірігістің кнезі Ольга Ширковецтің кӱстенізінең хабарӌылар промышленнай предприятиелерде, Ивановскай кӧллерде паза пасха орыннарда пол килгеннер. Чорых тузында хайди даа ведомстволарның, улуғ предприятиелернің устағӌыларынаң тоғазығ иртче. Кӧзідімге, 2020 чылда пресс-тур тузында хабарӌыларның сурығларына ол туста Хакасияның чир-чайаан ис-пайы паза экология министрі полған Сергей Арехов нандырған. Пӱӱлгі чорыхтың программазынзар республиканың спорт министрі Сергей Кочаннаң чоохтазығ паза муниципалитеттернің хысхы Спартакиадазы кіргеннер. Аннаңар алғыда.
ПӰӰЛ ТУЗАЛАНЫСХА КИРІЛЕРЛЕР
Хабарӌылар министрнең конференц-залда тоғасханнар. Сергей Владимирович пастап, улуғ нимес сан пиріс идіп, спорт сферазының ағырсымнығ сурығларынаңар искірген. Хакасияда спортнаң айғазар оңдайларнаң сидік полтыр. Кӧзідімге, «Ирбис» спорт школазының позының залы чоғыл. Харатасты гиря кӧдірер спорттың кініне санирға чарир, че спортсменнер тренировкаларны анда-мында иртірчелер. Пылтыр республика 50 миллион салковайға «Нептун» спорт комплексін садызып алған, аннаңар сурығлар пӧгіл парарына ізеніс пар. Харатастағы «Нептунда» дзюдо, суғӌа чӱзері, спорт кӱрезі, гиря кӧдірері, каратэ паза пасха секциялар тоғынарлар. Улуғ частығларға, хазии уйан улусха паза олғаннарға тренировкалар тикке иртірілер. Спорт ведомствозы суғӌа чӱзерін улуғ хайығда тударға пӧгінче. Россияның Арачыланыс министерствозының танығларынаң, Хакасиядаң службаа хабылған оолларның илеедезі суғда чӱс полбинчаттыр. Республикада 50-ӌе бассейн, че олардаң 10 на тузаланыста, пасхазына тыхтағ тоғыстары киректелче.
Заллар суриин пӧгіп, министерство пір тӧӧй оңдайлығ паза табырах пӱдірілчеткен залның проектін тимнебіскен. Пылтыр ла андағ залны пӱдіреріне 15 -18 миллион салковай киректелген полза, амды аның паазы 35 миллион салковайға чит партыр. Ведомствода проектче аннаң андар тоғынарлар. Прай нименің паазы ӧсчеткенде, алызығлар кирерге килісче. Андағ даа оңдайларда 2022 чылда спорт объекттерін тузаланысха кирерлер. Тӧӧ пазындағы «Дельфин» бассейн пӱӱл кӱскӱзін тимге сығар. Итсе-де, тураның тастын паза ибіркі чирлерін иптирге ахчаны читір полбастар. Ағбандағы манежте хайди даа чӱгӱрӌең чоллар тӧзебізерге паза оборудование турғыс саларға кирек. Пӧзікке сегірӌең секторны министерство соонаң садызып аларға пӧгінче. Кирек киліссе, пӱӱл Ағбанда ниик атлетикаӌа Россия марығлары иртерлер. Ағбан пилтіріндегі спорт комплексінеңер чоохтаза, анда суғ паза чылығ пирӌең системаларны турғызыбызарға ахча чидер.
Сергей Кочанның чооғынаң, халғанӌы туста ӱлгӱдегілер дее, чуртағӌылар даа ӧткін арах хайын сыхханнар. Анзын министерствоның адына кірчеткен пічіктер киречілепче. Кӧзідімге, ӱр ниместе ведомствозар Боград аймаандағы Пушной аал чӧбінің устағ-пастаа айлантыр. Олар ахча таап алғаннар, аалда олғаннарға хоккей коробказын турғызарға сурынчалар. Идінӌектер хабазарға тимделер. «Сюгеш» тағ индіре чылӌаң базада олғаннарға секция тоғынча. Тренерні министерство таап пиртір, инвентарьны базаның ээлері пирчелер. Секция улуғ кирексіністе. Кӱннің сай Таштыптаң ікі автобус палаларны тағ индіре чыларға ал чӧрче.
КАДРЛАР СУРИИ
Ідӧк министрні кадрлар сурии сағыссыратча. Сидіксіністер прай спорт кӧрімнерінде пар. Саннар хоостыра, Хакасияда спорт кӱрезі чахсы тиліпче. Тренерлер читкіӌе, секциялар тоғынчалар. Че сыныхтабысханда, пірее тренерлер ӱгренӌілерін ікі-ӱс чыл пір марыға даа ал чӧрбинчелер. Олғаннар марығларда кӱстерін сынабазалар, хайди устарын тилідерлер? Олох туста Хакасияда чылда аймах-пасха синнерде спорт кӱрезінӌе 54 турнир иртірілче. Ол син марығ кирек пе? Волейболист хызыӌахтар республиканы ырахха сабландырчалар. Мында Ирина Золотухинаның хозымы улуғ. Волейболӌа Хакасияның піріктірілген командазында ӧӧнінде Алтай аймаандағы Хубачар аалның спортсменнері ойнапчалар, ікі саарбах Саяногорсктаң, ікі - Ағбаннаң. Асхыста секция тоғынча, че андағы волейболисттер Хакасияда иртчеткен турнирлерде дее араласпинчалар.
Республикада саналығ чыларынаң айғазар прай оңдайлар пар. Андағ оңдайларда пылтыр Хакасия «En+» паза «РУСАЛ» компанияларның сыйыхтарына иртірілчеткен марығларда аралас полбаан. Марыға сығарӌаң спортсменнерні таппааннар. Сергей Владимировичке наа кізіні ӧӧн тренерге турғызарға киліскен. Пӱӱл саналығ чарысча марығ Ангарскта ирткен. Пістің команда, сыйыхтығ орынға сых полбаан полза даа, хомай нимес салтарлар кӧзіт пиртір. Меспектіг хоккейӌе олғаннар командазы пӱӱл хомзындырды. Сибирь синінде иртчеткен марығларда кічіг хоккеисттерібіс ікі хати алты ӧменің аразында алтынӌы орынға сыхханнар. Пір сӧснең, прай даа спорт кӧрімнері алызығлар кирексіпче.
Чахсы кӧзідімнер парох. 2022 чылда мини-футболӌа Хакасияның піріктірілген командазы Россия первенствозында чиңіс тутхан. 12 частығ чир-суғӌыларыбыс 16 футбол ӧмезінің аразында пастағы орынға сыхханнар. Оолағастар чиңіске чиит тренерлер Виталий Легачевтің паза Денис Козловтың устаанынаң читкеннер. Командада 14 пала, оларның санында хакас оолахтар Сергей Кызласовнаң Павел Чаптыков. Спорт министрі Сергей Кочан Пии аймаандағы Хызыл хара суғ аалның чуртағӌызы Геннадий Карачаковты махтаан. Геннадий Ефимович аалдағы школада физкультура ӱгретчізі полып істенче. Физкультура уроктарын иртірӌең оңдайлар чоғыл. Че ӱгретчі чідірінмеен, хар чаап парзох, ол палаларны саналығ чӱгӱрерінең айғастыртча. Геннадий Ефимовичтің кӱстенізін кӧріп, «Тӧӧ» спорт школазының устағ-пастаа олғаннарға 13 пара сана паза ӧнетін ӧдік ал пирген. Г.Е. Карачаковты, тізең, спорт школазынзар чарым ставкаа тоғысха алып алғаннар.
ТӦӦ ПАЗЫ - НАА ТУРИСТ КІНІ
Чахсы хабарларның пірсі - министерство Тӧӧ пазында спорт-турист кінін азарға пӧгінчеткені. Чоохтирға кирек, Сергей Владимирович туризмні улуғ хайығда тутча. Аның пастаанынаң «Хакасияны піліп ал» проект чуртасха кирілче. Проект араласчылары, спорт ведомствозы тӧстеен маршруттарӌа чӧріп, пір саринаң чирібістің чапсых орыннарынаң танызарлар, олох туста хазыхтарын пиктирлер. Маршруттарның узуны - 5 - 15 километр.
Тӧӧ пазынзар айланза, ол Хакасияның ӧӧн спорт кіні полча, тізе, саба полбас, неке. Мында иртчеткен Россияның паза Хакасияның кубоктарында пір муңӌа спортсмен кӱзін сынапча. Пылтыр Тӧӧ пазынзар марыға 42 регионнаң паза хырығ озаринаң кізілер килгеннер. Мындағы спорт кіні тилекейге сабланча, Хакасия чуртағӌыларының илеедезі, тізең, аның хайда орныхчатханын даа чахсы пілбинчеттір. Пу читпесті чох идер пӧгіннең министерство паза «Тӧӧ» спорт школазының устағ-пастаа мында туризмні тилідерге пӧгінчелер. Хайди таныхтаан Сергей Владимирович, поселоктаң ырах нимес «Казановка» тигір алтындағы музей орныхча. Туристтер пастап музейде полып аларлар, анаң Тӧӧ пазында тынанып алар оңдайлығлар. Спорт кінінің инфраструктуразы чахсы. «Харағай» гостиница, сауна, мылча, кафе, спортзал паза тренировка иртірӌең ікі зал, мылтыхнаң атарынӌа клуб тоғынчалар. Тӧӧ пазында аалӌылар саналығ чӱгӱрісте, велосипедтіг ойладарында, скандинав чӧрізінде, ӧме бадминтонында кӱстерін сынап поларлар. Спорт кінінің тоғынӌылары килген улусха аймах спорт кӧрімнерінӌе марығлар иртірібізерге тимделер. Ол санда футболӌа, олаңай кӱресче, кикбоксингче, волейболӌа, стол теннизінӌе.
Таныхтирға кирек, спорт объекттері паза тоғыс ӱчӱн «Тӧӧ» спорт школазы нандырча. Пӱӱнгі кӱнге учреждениенің ӧмезі чорыхчыларға пис аймах тур тимнеп салған. Турлар олғаннарға, улуғларға, пос оңдайлығ спортсменнерге кӧріл парғаннар. Пеер пір алай нинӌе-де кӱнге килерге чарир. Аалӌылар сурынызынаң тоғынӌылар мастер-класстар, ӱлӱкӱннер, ойыннар иртірерге тимделер. Паба-іӌелер тынанчатхан аразында кічіг палаларны ӧнетін кізі кӧр пирер. Сурығлар полза, «Тӧӧ» спорт школазынзар айланарға чарир. Сайт - www.rcsptey.ru, анда прай телефоннар кӧзіділ парған. Пілдістіг, туристтернең хада тоғынып, спорт школазы парыстанып аларға пӧгінче. Ол ахчаа учреждение тыхтағ тоғыстарын итче, оборудование паза спорт тиріглерін садысча.
СПАРТАКИАДА
Орындағы стадионда 15.00 часта муниципалитеттер спартакиадазы ирткен. Чоохтирға кирек, муниципальнай пӱдістер чайғызын тӧреміл марығларға чыылысчалар. Пӱӱл пастағызын на хысхы спорт кӧрімнерінде кӱстерін сынадылар. Марығларда 10 ӧме араласхан, тиксі алза, 100 артиинаң кізі.
Программада саналығ чӱгӱріс паза охчаадаң атары, эстафета, снегоходтығ ойладары паза охчаадаң атары полған. Пастағы спорт кӧрімі ачери-биатлон адалчаттыр. Ол 1975 чылда Францияда тӧстелген. Ачери-биатлонӌа тилекей чемпионаттары иртчелер. Абазаның пазы Валентина Филимонова саналығ чахсы чӱгӱрчеттір. Охчаадаң ол пастағызын на аттыр. Сизінгенде, араласчыларның кӧбізі пу спорт тириин холда пастағызын на тутхан. Араласчыларның санында Хазна Думазының депутады Сергей Соколны таныхтирға кирек. Ол Таштып аймаа ӱчӱн турысхан. Снегоходтығ ойлатханын кӧрерге чапсых полған. Пу марығда полған на ӧмедең ікі кізі сыххан. Пастағызы снегоходтың тінін тутхан, ікінӌізі охчаадаң атхан. Спартакиадада Асхыс аймаа чиңіс тутхан, ікінӌі орында - Ағбанның ӧмезі, таштыптағыларның - хола медаль.
Пресс-турда прай даа муниципалитеттернің хабарӌылары араласханнар. Журналисттер пос кізілері ӱчӱн матап «ағырчатпастар» ба. Хабарӌылардаң марығларда Алтай аймаанда сыхчатхан «Сельская правда» газетаның ӧӧн редакторы тоғызын толдырчатхан Сергей Редькин не кӱзін сынаан. Кізі читпинчеткенде, чир-суғӌылары аны марыға сығарыбысханнар.
Муниципалитеттер ассоциациязына спартакиаданы иртірерге спорт министерствозы полысхан. «Тӧӧ» спорт школазының директоры Евгений Авдониннің чооғынаң, ол оңдайынаң «Харменде ааллааны» программаа тӧӧй, хайзын учреждение аалӌыларға иртірче. Кӧңнілерің пар полза, школазар айланыңар. Тӧӧ пазы прайзын тынанарға хығырча.
Автор :
Майя КИЛЬЧИЧАКОВА
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 | 2 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде