ШИРА АЙМААНДА - КИЛКІМ ААЛ ХОНИИ ПРЕДПРИЯТИЕЛЕРІ
01.06.2022
Хабарлар
«Ширадағы элеватор» ООО-да
Тоғыс чорығы. Хакасия пазы Валентин Коновалов Шира аймаандағы ас-тамах предприятиелерінің тоғызын кӧрерге паза чуртағҷыларнаң тоғазарға чӧрген «Ширадағы элеватор» ООО-да регион пазын Хакасияның аал хонии паза ас-тамах министрінің тоғызын толдырчатхан Александр Башков паза предприятиенің ӧӧн директоры Дмитрий Кокорин удурлааннар.
Таныхтирға кирек, пу уғаа иргі предприятие, ол чаа тузында, 1942 чылда, тӧстелген. Пӱӱл август айда ағаа пайрамнығ 80 чыл толар. Хакасияда пу иң килкім предприятие, хайзында тамах хайраллалча.
Экскурсия тузында Хакасия пазы Валентин Коноваловха элеваторның лабораториязында суладаң толдыра анализ алчатханын кӧзіткеннер. Андағы специалист «Инфраскан» адалчатхан анализаторзар пір оос сула урыбысхан. Анаң ікі минута пазынаң суланың сығын паза белогының синін чоохтап пирген. ГОСТ-ха килісче тіп таныхтаан тоғынӌы.
Ідӧк специалист пуғдайның клейковиназын синеен. Пастап ол теербен-аппаратурада пуғдайны тартыбысхан. Анаң, тимде унзар суғ урыбызып, сӱлейке ідісті чайхабысхан. Іди суух тесто пол парған. Ол тесто хоостыра унның клейковиназын чоохтап пирген.
Лабораториядағы пасха специалист пуғдайның качествозын хайди паалапчатханын кӧзіткен. Ол пастап пуғдайдаң пасха ӱреннерні хыйа алыбысчаттыр, анаң ойых пуғдайларны алынӌа чарыбысчаттыр. Іди пуғдай хайдағ классха килісчеткенін кӧрче.
Ширадағы элеваторда ідӧк асты тимір чолӌа тарт чӧрчеткен вагонны, улуғ складтарны паза хурутчатхан асты трубаларӌа сӱр чӧрчеткенін кӧзіткеннер. Килкім предприятиеде 70 муң азыра тонна ас-тамах хайраллалча.
Ширада ікінӌі килкім предприятие - «Молочная жемчужина» ООО. Анда республика пазын директор Игорь Константинов удурлаан. Завод наа, ол ӱзінӌі чылы тоғын парир. Анда сӱт, узаан сӱт, хайах, ӧріңме, сыр, эӌігей сығарчалар. Сӱтті Шира аймаандағы чуртағӌылардаң алчалар. Кӱнде заводсар ортымахти 10 тонна сӱт кірче.
Цехтағы аппараттар хайди тоғынчатханнарын мастер Елена Щетинина чарытхан. Аның чооғынаң, сӱт аппарадынаң садыға 1,5 тонна сӱт тимнепчелер. Узаан сӱт аппарадында, тізең, сӱт 7 час турчаттыр. Анаң ол нымзах пакеттерзер урылча. Ол пакеттерні Новосибирсктең ағылчалар.
Ӧріңмені нымзах пластик ідіске чарчалар. Кӱнде 350 грамм ӧріңмеліг пір муң ідіс тимнелче. Цехтың ортызында эӌігей хайнатчатхан килкім ванна турча. Анда пір саңай ӱс тонна эӌігей хайнатчалар, іди кӱнде 350 килограммӌа тимнелче.
Цехтың мастері Елена Олеговна тимде ас-тамахты складсар ысча. Андартын Хызылчар, Харатас паза Ағбан городтардағы, Шира аймаандағы садығ тураларынӌа тарадылча.
Заводта чибіргіӌе тоғынӌы істенче. Технологтар чидіспинче. Андағ специальностьха иң чағын Кемеровта тимнепче одырлар.
- Пір ле чахсы технологты тоғысха алып алза, пасхазын предприятие-де ӱгредіп аларға чарир, - теен «Молочная жемчужина» ООО-ның директоры Игорь Владимирович.
Хакасия пазы Валентин Коновалов ол сурығны Хакас хазна университедінің ректоры Татьяна Краснованаң тоғыныбызарға чахығ пирген.
Анаң регион пазының тоғыс чорығы Наа чир аалзар салылған. Андағы школада аны аал чӧбі пазы Татьяна Морозова удурлаан. Актовай залда чуртағӌыларның Валентин Коноваловха ағырсымнығ сурығлар пирӌең оңдай пар полған. Пастағы сӧс ӱр чыллар «Целинный» совхозтың директоры полған Иван Храмушинге пирілген:
- Телевизорӌа Хакасияда культура туралары ӧткін пӱдірілчеткенін кӧрчем. Пістің посёлок Культура туразы чох ирееленче. Хомзыныстығ, хаӌан чииттер тасхар чыылысчалар.
Ікінӌі ағырсымнығ сурығ. Пістің пӱӱнгі кӱнде пір фельдшер ӱс аалға тоғынча. Имӌее чурт пӱдір пирзе, чахсы поларчых. Чалғыс фельдшерібіс тоғыстаң саназыбысса, ӱс аалның чуртағҷылары имӌі чох халар. Ыраххы аалларда пастағы имнег полызиин пирчрң имӌі хайди даа поларға кирек. Пістің посёлок республикада иң килкім. Совхоз тузында мин аны хайраллап халарға кӱстенгем.
- Наа чир аалда Культура туразын пӱдірерге проект-смета пічіктері тимнелче. Амды ол экспертиза иртче. Сірернің аал чӧбі пазы пу сурығны пӧкче. Ікінӌі сурығ хоостыра піс тоғысха наа ла кірчеткен специалисттерге тӧлеглерні ӧскірібіскебіс. Фельдшерлер ол санға ідӧк кірчелер. Ідӧк пылтыр піс арендаа суурып чуртапчатхан имӌілерге ай сай 10 муң салковай тӧлеп сыххабыс, - нандырған Хакасия пазы.
Тоғазығ тузында чуртағӌылар Хакасия пазына сӧп-сап, чоллар, кірліг суғ хоостыра сурығлар пиргеннер.
Автор :
Татьяна ТЮТЮБЕЕВА
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 | 2 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде