ПӦКЧЕҢ СУРЫҒЛАР КӦП
16.09.2022
Хабарлар
Тоғыс чорығы. Пу неделяда Хакасия пазы Валентин Коновалов Ағбан пилтiрi аймаандағы Чапаев аал чуртағҷыларынаң тоғасхан
Сизiнгенде, тоғазыға аалның иң ӧткiн, пос аалы ӱчӱн сағыссырапчатхан чуртағҷылар паза кӧп палалығ сӧбiрелер чыылысханнар. Олар кӧп тее полбаан ползалар, Чапаев аалның иң ағырсымнығ сурығларын прай чарыт пиргеннер. Оларны иң пастап чарытхы сурии cағыссыратчатхан. Чайғызын, хысхызын неделя сай иртеннең иирге теере прай орамаларда чарытхы ӱзiрiлчеткеннеңер пiр ӱннең искiргеннер. Энергетиктер аннаңар азынада пiр дее искiрбинчелер, «iзiг линияда» пiрдеезi нандырбинча осхас. Пiлдiстiг, кiзiлерге чарытхы чох одырарға изb чох, аннаңар даа чыылығда чапаевтегiлер энергетиктерге хылыхтарын, хомзыныстарын чазырбинчатханнар. Тоғазығда «Россети Сибири» организацияның кiзiзi араласханох, ағаа чуртағҷылар алнында хатығ нандырығ тударға килiскен.
– Чапаев аалда туралар ӧӧнiнде 80-90 чылларда пӱдiрiлгеннер, пуох туста чарытхының ӧӧн линиялары тартылған. Пiс подстанцияда удаа тыхтағ тоғыстарын апарчабыс, иргiлен парған тbреглернb алыстырчабыс, эмектернi нааҷылапчабыс, ағастарны кисклепчебiс. Iдӧк пӱдiрiлген наа тураларны ӧӧн линиязар пiрiктiрчебiс. Пу идiлген тоғыстар саайларны 2,5 хати хызырча. Че аны толдырар ӱчӱн, хайди даа чарытхы ӱзiрерге киректелче, – таныхтаан энергетик.
Че аның нандыриина орындағылар чӧпсiнмеенге тӧӧй полғаннар. Оларның хомзыныстары улам ӧс парған.
– Тыхтағ тоғыстарын апарчатсаңар, ноға прай аалны чарытхы чох артызарға кирек?! Нӧӧс, чардыхти ӱзiрерге чарабас?! Iдӧк чылдаң чылға столбаларны, эмектернi нааҷылапчатсаңар, ноға чарытхы амға теере чахсыланминча! Чил кӧмес ле ӱбӱрзе, наңмырнаң хар тоолап сыхса, сах андох прай аалда чарытхы ӱс парча! Ағаа хоза, энергетиктер ағастар салааларын, кисклеп, хыйа албин, андох ӱрге артыс салчалар! – хысхырысхан орындағы чон.
«Россети Сибири» организацияның тоғызына чуртағҷылардаң кӧп сурығ чыыл парған. Хакасия пазы Валентин Коновалов организацияның кiзiзiне прай сурығларны, хайыға алып, устағ-пастағнаң хада ӱзӱрiп, прай читпестернi тӱзедерге чахығ пир салған паза аның толдырылғанын позының хайиинда тудардаңар молҷаан.
Iкiнҷi ағырсымнығ сурығ iдӧк чарытхаа паза автобус чӧрiзiне теелген. Чапаев аалның ӧӧн Мир орамазында ӱр ниместе асфальт тӧзелген. Аның алнында анда автомобильлерге чӧрҷее чох полған.
– Чапаевтегiлернiң кӧбiзi Ағбанда тоғынча паза палалар ӱгренерге алай ба ол-пу секция-кружокка чӧрчелер. Иртен-иир автобусха прайзы cыыспинча, олғаннар андар чӱгӱрiкнең сегiрчелер, сығарға итселер, тiзең, тығылыста ирт полбинчалар, тохтағларын иртiре парыбысчалар. Ағаа хоза, тохтағлар асхынах – пiреезiне андар 3-че километр парарға килiсче! Iдӧк орамаларда чарытхы чоғыл, – искiрген орындағы чуртағҷы Дмитрий Холодов.
Иреннiң хомзынызына Калинин аал чӧбiнiң пазы Иван Сажин нандыр пирген. Хайди ол таныхтаан, Мир орама «Хорғыс чох чахсы чоллар» нацпроект хоостыра иптелген, хайзынҷа ам автобус чӧрче. Килчеткен чылда пу орама читiре нааҷылалар.
– Аннаң пасха, пiске Тихай переулокта, Кировтың орамазында асфальт салып, чол танығларын турғызып, чарытхы тартып аларға кирек. Анаң наа маршрут автобузын позыдарға чарир. Че пу пӧгiннернi толдырарына пiске хоза ахча киректелче, – таныхтаан Иван Александрович.
– Ахчанаң хабас пирзебiс тее, ӧӧнi – перевозчиктi таап алары. Хаҷан ағаа ахча саринаң парыс полза, ол Чапаевсер автобус чӧргbзер. Пасха сӧснең, чон автобустығ чӧрзе, – позының кӧрiзiнең ӱлескен Валентин Олегович.
Ӱстӱнде адалған сурығларны республика синiнде пӧгiбiзерге чарир полза, хай пiрее сурығларның узы-пазына Москва пастыра ла сығып алар оңдай пар. Ағбан суғ хазында орныхчатхан туралар часхызын удаа суға кiрчелер. Дамба суғны тут полбинча. Пу сидiксiнiснең орындағылар хайдағ ла комитет-ведомстволарзар айланмааннар. Пу тоғазығда олар Хакасия пазы Валентин Коноваловсар айланғаннарох.
Хайди iлезiне сығысхан, суғ федеральнай объектке саналча. Анда ол-пу тоғыстарны толдырар, алызығлар кирер ӱчӱн, федеральнай кiннiң чарадии кирек. Правительство тоғыстарға республика бюджедiнең ахча даа позыт полбас. Пу сурығны Москва ла пастыра пӧгiп аларға чарир. Чыылығда Валентин Олегович республиканың чир-чайаан ис-пайы паза экология министерствозынаң хада пу сурығнаң федеральнай кiнзер айланарға молҷағ пирген, че ол табырах пӧгiл парар сурығ нимес тiп таныхтаан.
Iдӧк тоғазығда имҷiлер чидiспинчеткенi, ээзi чох адайларнаң харбазары паза даа пасха сурығлар кӧдiрiлген.
Автор :
Оксана Сунчугашева
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 | 2 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде