ИДІНҶЕКТЕРГЕ ХАБАЗЫҒ, ӦКІСТЕРГЕ ЧУРТ ПАЗА АҒАС ТИМНИРІ
03.02.2023
Хабарлар
Ӧӧркі Чӧп. Хакасияның Ӧӧркі Чӧп кнезі Владимир Штыгашев президиумның теестегі чыылиин иртірген
Чыылығның ӧӧн сурығларының пірсі кічіг паза ортын бизнеске хабазарынаң палғалыстығ полған. «Хакас Республика чирінде аал хонии товарларын сығарчатханнарға налог саларының системазы тузаланылчатса, налог ставказынаңар (пірге аал хонии налог ставказынаңар) паза Хакас Республиканың налогтардаңар алынҷа законодательнай акттарынзар алызығлар кирердеңер» закон проектінең республиканың финанстар министрі Игорь Тугужеков таныстырған.
Аның искіриинең, чоох парча аал хонииндағыларға паза идінҷектерге санкциялар хоостыра хабазығ оңдайларын узарадардаңар. Ирткен чылда пу кӧстегҷе пірге аал хонии налог ставказы 1% турғызылған, налог саларының патенттіг cиcтемазынҷа (ПСН) – 0,7%. Хакасия правительствозы, санкциялар узарадылчатханын санға алып, тӧбін иділген налогтарны пу чылға олох синде артызарға чарадығ алған.
– 2023 чылға пу преференциялар сині 120 миллион салковайға тиңнелер, – таныхтаан финанстар министрі, – ирткен чылдағыох чіли.
Чарыда чоохтаза, налогтар тӧбін иділген сылтаанда Хакасияның идінҷектері тиксі анҷа ахча ӱзӱрлеп аларлар. Ол ахча бизнесті тилідеріне паза чуртағҷыларға тоғыс пиреріне хабазар тіп кӧрілче.
Анзынаң пасха автомобильнең таарлағлар (12 тоннадаң 18 тоннаа теере) тартарынҷа полызығлар пирчеткен предприятиелерге наа льготалар пирері кӧрілче. Андағ машиналарға патент паазын тӱзіргені таарлағлар тартарынҷа хорадығларны ла хызырбас, ол ідӧк ниме-ноо паалары ӧсчеткенін тохтадарға полызар тіп чарытхан Игорь Тугужеков. Бюджеттің чідірілер парыстары 0,6 миллион салковайға тиңнелчеттір.
Хакасияның ӱгредіг паза наука министрінің орынҷызы Юрий Сагалаков «Хакас Республиканың ӧкіс палаларға, іҷе-паба хайии чох халған палаларға паза андағ палалар санына кірчеткеннерге чурт пирер сферадағы алынҷа законодательнай акттарынзар алызығлар кирердеңер» закон проектінең таныстырған. Республика правительствозы кирген закон проектінде 23 часха чит парған ӧкістерге чурт пирер сферадағы право хайызығларын оңдайлирдаңар чоох парча.
Ирткен чылда ӧкістерге чурт пирерін оңдайлир, чарыда чоохтаза, теесті айныдар ӱчӱн Хакасияның ӱлгӱлері чурт сертификаттарын пирерге чаратчатхан республика законын алыбысханнар. Хайди таныхталча закон проектінің чарыдығлығ пічиинде, ӧкіcтернің прайзы ла нимес Хакасияда чуртирға халча – хайзылары, пасха регионзар ӱгренерге парыбызып, андох, сӧбіре тӧстеп, чуртирға халча. Олох туста олар республиканың чурт алҷаң теезінде турчалар. Республика законында, тізең, «Хакасия чирінде чуртапчатхан» ӧкістерге чурт пирілче тіп пазылған. Пу кирек хоостыра алызығлар киріп, ол кӧс парыбысханнарның чурт алар правозын хайраллап халары кӧрілче.
– Теесте нинҷе ӧкіс турча? – сурған Владимир Штыгашев. – Паза чурт сертификадын нинҷе кізі пӱӱл алып алар?
Юрий Сагалаковтың искіриинең, амғы туста теесте 2750 кізі турча, оларның 900-і – чарғы чарадиинҷа. Пӱӱл 59 чурт сертификады пирілер тіп кӧрілче.
Теестегі хайығлығ сурығ чуртағҷыларға пос кирексіністеріне ағас тимнирінең палғалыстығ полған. Хакасияның чир-чайаан ис-пайы паза экология министрі Владимир Лебедев республика законынзар кирілчеткен алызығлар ӧӧнінде тураны тыхтирына паза нааҷылирына кӧрілген ағасха теелчелер тіп чарытхан.
Республика законынҷа Хакасия чуртағҷылары пу кӧстегҷе 10 чылда пір хати 20 кубометр ағас пилетир праволығлар. Че хайди кӧзіттір сыныхтағлар, чуртағҷылар удаа ол ағаснаң кӧстегҷе тузаланминчалар – тураны тыхтир паза нааҷылир орнына ол ағасты хазаа осхас пӱдіріглерге позытчалар. Закон хоостыра, тізең, анзы сайбаға саналча. Аннаңар «тураны тыхтирына паза нааҷылирына» кирексіністерні хыйа идерге чараттырлар.
Пасха алызығлары одыңа тимнелчеткен ағаснаң палғалыстығлар. Хакасия законынҷа чуртағҷыларға чылда одыңа 20 кубометр ағас пилетирге чарадылча.
– Орджоникидзе аймаанда соохтар хай-хай ӱр тудылчатхан сылтағнаң анда нормативті 25 кубометр турғыс салары кӧрілче, – чарытхан министр.
Президиумның пу сурығҷа чӧптері пар полған. Кӧзідімге, аал хонии политиказынҷа, ас-тамахча паза чирнең тузаланарынҷа комитеттің кнезі Пётр Воронин Асхыс аймаандағы халын тайғалығ чирлердегі аалларға (Палыхтығ суғ паза Пирікчул адалған) андағох кӧдіре норматив турғыс саларға чӧпнең сыххан – ол чирлерде хысхы ідӧк ӱр тудылча нооза. Владимир Штыгашев нормативті прайзына 25-ер кубометр ит салған ползабыс, чахсы поларҷых тіп чоохтан салған. Салтарында закон проектін кирілгенге санирға паза аны хоостыра читіре тоғынарға чарат салғаннар.
Чыылығның халғанҷы сурығлары федеральнай закон проекттеріне ӱндезерінең палғалыстығ полғаннар. Кӧзідімге, Кострома облазының депутаттары СВО араласчыларын чурт-пӱдіріг кооперативтері араласчылары санынзар кирер чӧпнең сыхханнар.
– Закон проекті ӧнетін чаа операциязында араласхан кізілерге паза оларның сӧбірелеріне чурт пирерінҷе хабазығларны тыыдыбызарға оңдай пирер, – таныхтаан Пётр Воронин, ол федеральнай закон проектінең таныстырып.
Андағ кооперативтерге чир участоктарын пӱдіріге хазна тикке пирче, андағ оңдайнаң оларға чурт пӱдірері нииктелер тіп кӧрілче. Президиумдағылар пу федеральнай закон проектіне паза пасхазына даа хабазарға чаратханнар.
Автор :
Альберт ТОЛМАШОВ
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 | 2 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде