НИМЕ САҒЫССЫРАТЧА УЧЕНАЙЛАРНЫ?
10.02.2023
Хабарлар
Хакасия пазы Валентин КОНОВАЛОВ
ХакНИИЯЛИ-ның тоғынҷыларынаң тоғазығ тузында
Танығлығ кӱн. Россияның наука кӱнiнде Хакасия пазы Валентин Коновалов республиканың ученайларынаң тоғасхан паза сыйыхтар читiрген
Хакасияда 700 азыра наука тоғынҷызы саналча. Олар наа технологияларны чуртасха кирчелер, наука статьяларын паза монографиялар сығарчалар, ӱгредiг пособиелерiн тимнепчелер, диссертациялар арачылапчалар, фестивальлар паза наука-практикалығ конференциялар иртiрчелер. Республикада науканаң айғасчатхан чиит специалисттернiң, наукалар кандидаттарының паза докторларының саны тӧреміл ӧсче.
Хакасияның правительствозы ученайларның пастағларына чахсы полысча.
Хакасия пазы Валентин Коновалов, республиканың ученайларын профессиональнай ӱлӱкӱннең алғыстап, оларға ырыс, хазых, амыр чуртас, наукада пӧзiк чидіглерге чидерге алғаан.
Iдӧк Валентин Олегович Хакасияның тархын, литература, тiл наука-iстезiг институдының ученайларынаң тоғасхан. Паза ол тоғазығда Хакасияның ӱгредiг паза наука министерствозының устағ-пастаа араласхан. Анда наукаа теелбинчеткен дее сурығлар ӱзӱрiлген.
Учреждениенiң устағҷызы Нина Майнагашева республикада чииттерге хайдағ полызығлығ программалар кӧрiл парған тiп сурған.
– Иң пастап, пiс амғы программаларны алғыдыбызарбыс. Олох туста нааларны тимнирбiс. Анзынаң Хакасияның ӱгредiг паза наука министерствозы айғасча. Олар аймах кӧстеглiг поларлар. Оларның ӧӧнi – чииттерге чуртнаң хабазары, студенттерге стипендия хозары паза даа пасхазы, – нандырған Хакасия пазы.
– Ӱгредiг паза наука киреенде iстенчеткеннерге ведомственнай чурт пирiлерi кӧрiлче бе?
– Пiс амды аалларзар тоғынарға парған специалисттерге хайығ салчабыс. Анзы аалларда специалисттер чидiспинчеткенiнең палғалыстығ. Пу сурығны пӧгiбiссебiс, городтағыларға хайығ айландырарға чарир полар. Че пу чағында нимес.
Паза пiс ирткен чылда пилотнай программа чуртасха киріп пастабысхабыс. Аны хоостыра имҷiлерге чурт аларына ахча позытчабыс. Ирткен чылда – 100 миллион салковай, пӱӱл – 170 млн салковай. Пу программаны пiс мыннаң мындар алғыдарбыс.
– Хакас тiлiн хайраллирынҷа программа 2027 чылға читiре кӧрiл парған. Пу тустың соонаң ол узарадылар ба алай ағаа тӧӧй проект полар ба?
– Хакас тiлiн хайраллирына чарыдылған программа уғаа кирек паза чахсы тiп санапчам. Пӱӱл ағаа ахча синiн хосхабыс. 2027 чылға теере тiлнең палғалыстығ сидiксiнiстер прай пӧгiл парар тiп сағынминчам. Аннаңар соонаң пасха программа аларға кирек полар.
– Хайди сағынчазар, 10 – 15 чыл пазынаң республикада хайдағ специальностьтар кирексiнiсте полар?
– 10 – 15 чыл пазынаң хайдағ специалисттер кирек поларын азынада чоохтирға сидiк, че сағамғы туста пiске тоғысчы профессиялығ специалисттер киректер: пӱдiрiгҷiлер, тимір хабыстырҷаңнар, электриктер. Оларның чал ахчазы юристтернинең, экономисттернинең дее пӧзiк, че андағ даа полза, чииттер пу профессияларны таллирға хынминчалар.
Мындағ оңдайнаң парған республика устағҷызынаң чоохтазығ.
Танығлығ кӱнде Хакасия пазы Валентин Коновалов iдӧк наукада пӧзiк чидiглерге читкен ученайларға Аарластығ пiчiктер, ахчалығ сыйыхтар читiрген. Ол ХакНИИЯЛИ-ның, ХГУ-ның наука тоғынҷылары, школаларның ӱгретчiлерi паза даа пасхазы.
Автор :
Оксана СУНЧУГАШЕВА
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
Кӱн таңмазы