ХОЗА АВТОБУСТАР ЧӦРЕРЛЕР БЕ?
12.04.2023
Хабарлар
Кӧнi эфир. Хакасия пазы Валентин Коноваловнаң республиканың транспорт паза чол хонии министрi Дмитрий Василиади, соцсетьтерҷе кӧнi эфирге сығып, чуртағҷыларның сурығларына нандырғаннар
Иң пастап Валентин Коновалов ирткен чылның салтарларынаңар искiрген. Аның таниинаң, республикада чоллар пӱдiрерiне паза тыхтирына ахча чылдаң чылға кӧп пирiлче. 2022 чылда чол фонды хорадығлары 3,2 миллиард салковайға тиңнелген. 2017 чылны тиңнестiрiге алза, позыдылған ахча синi 8,5 хати ӧс парған.
– 2023 чылда чол фонды ахчазы пазох ӧс парған, 4,3 миллиард салковайға тиңнелче. 2022 чылда федеральнай, республика паза орындағы бюджеттердең позыдылған ахчаа республиканың чоллары тиксi тыхталғаннар, тохтағлар пӱдiрiлгеннер, орамаларда фонарьлар турғызылғаннар, тротуарлар тӧзелгеннер.
Ирткен чылда чолларның 117 километрi тыхтал парған, iдӧк Ағбан пилтiрi – Чарков – Чорба чол нааҷылалған. Пӱӱл Асхыс – Пирiкчул – Тӧӧ пазы чолны тыхтиры паза Ағбан – Улуғ Ортон – Таштагол автомобиль чолының пӱдiрии узарадылча.
Пылтыр республикада хакас чонның хоостарынаң чазалған 30 тохтағ паза хакас-орыс тiллернең пазылған 450 танығ турғызылған.
2023 чылда хорғыс чох паза чахсы чоллар санын ӧскiрерiнҷе тоғыс узарадылар. Танығлығ проекттернiң пiрсi – Ағбан паза Харатас городтар аразында хоза чол пӱдiрерi, – таныхтаан Валентин Коновалов.
Дмитрий Василиадинiң чооғынаң, чолларны тыхтирына 30 чӧптезiг идiл парған. Хосхар айының ортызында чолларда оймахтарны тӱзедерiнҷе тоғыс пасталар. Чылығ кӱннер турыбысса, тиксi тыхтағ апарыл сығар.
Валентин Коноваловтың таниинаң, пӱӱл Ағбан пилтiрi аймаандағы паза Хубачар аалдағы льготалығ чуртағҷыларға пирiлген чир участоктарынзар чолларны иптирiне 100 миллион салковай позыдылған.
Анаң Хакасия пазы паза транспорт министрi чуртағҷыларның сурығларына нандырғаннар.
– Хубачар аал хыринда чол кисчең орын чоғыл. Ол хаҷан идiлер?
Валентин КОНОВАЛОВ:
– Дмитрий Пантелеевич, пылтыр ол орында кӧп тоғыс толдырылған. Пу чылға анда тоғыстар иртiрерi пӧгiнде турча. Чол кисчең орын хаҷан полар?
Дмитрий ВАСИЛИАДИ:
– Хубачар аалны ибiрчеткен чол хастада чарытхы тартылған. Пу проект ӱс чардыхха чарыл парған. Пастағы чардых – ол чарытхы тартары. Пӱӱл тыхтағның iкiнҷi чардығынҷа чолның 5,5 километрi тиксi тыхталар. Аннаңар прай пу тоғыстар толдырыл парза, чол кисчең орын кӧзiдiлер. Ӱртӱн айына теере ол тимде полар тiп сағынчам.
– Ағбан – Асхыс чол хаҷан тыхтал парар?
Валентин КОНОВАЛОВ:
– Россия президентi Россияның тимiр чолларына турғысхан пӧгiннерҷе БАМ алғыдылча, ол санда Хакасияҷа парчатхан тимiр чол кизегi. Чолҷылар тыхтағ тоғыстарын иртiргенде, пӱдiрiг материалларын Ағбан – Асхыс чолҷа аар техниканаң тартханнар. Сынап таа, чолға улуғ ӱрег ағылғаннар. Дмитрий Пантелеевичтiң чахиинаң транспорт министерствозының паза Хакасавтодорның специалисттерi чолны сыныхтааннар. Пiс iдӧк Россияның тимiр чолынаң палғалысхабыс. Олар чолны тыхтирға чарас салғаннар.
Дмитрий ВАСИЛИАДИ:
– Пӱӱнгi кӱнге чол изелчеткеннеңер пiчiктер паза смета пiчиин тимнебiскебiс. Прай пiчiктернi «Хызылчардағы тимiр чол» АО-ға пирiбiскебiс. Сметаны чарадыға алыбызарға киректер, анаң оларнаң чӧптезербiс. Тыхтир кизектернiң картазын тимнебiскебiс. Мының алында пу чолның 52-ҷi паза 59-ҷы километрiн тыхтирына 120 миллион салковай кӧр салған полғабыс. Подряд организациязы Таштыптағы ДРСУ полар. Хосхар айының 20-ҷi кӱнiнде тыхтағ тоғыстарын пастирға пӧгiнчебiс.
– Ағбан – Бийск чолның пӱдiрии хайди парча?
Валентин КОНОВАЛОВ:
– Пу чолның пӱдiриине чӱзерлеп миллион салковай хоратчабыс. Пу чылға iдӧк илееде ахча кӧрiл парған. Пӱӱл чолда асфальт тӧзелер.
Дмитрий ВАСИЛИАДИ:
– Пӱӱл 23 – 30-ҷы километрде, Очыр аалзар кiрчеткен чолда, асфальт тӧзелер. 305 миллион салковай хорадылар. Пылтыр чолның ӧӧн хадылы тӧзелген. Анаң 68 – 73-ҷi километрi пӱдiрiлер. Пис километр асфальт тӧзелер. Iдӧк 73 – 78-ҷі километрi алыстырылар. Пӱӱл тиксi 140 миллион салковайға тоғыстар толдырыл парарға кирек.
– Ағбанның 10-ҷы микрорайонындағы чолларның кӧбiзi, ол санда Перспективнай орама, пiр дее иптелбинче паза оларда чарытхы чоғыл. Пу орама кiзiнiң холында, ол чолны иптир ӱчӱн нандырбинчатса, ниме идерге?
Валентин КОНОВАЛОВ:
– Мында пiлдiстiг, пу город устағ-пастааның пӧгiнi. Дмитрий Пантелеевич, пу тоғыс парар ӱчӱн чуртағҷыларға ниме идерге кирек?
Дмитрий ВАСИЛИАДИ:
– Иң пастап пу чолны городха пирiбiзер сурығҷа тоғыныбызарға кирек. Чолның ээзi город устағ-пастаанзар ходатайствонаң сығарға кирек, чолны пирiбiзер ӱчӱн. Чолны кӧрбинчетсе, ол ағаа ноо кирек?
Валентин КОНОВАЛОВ:
– Пiс муниципалитетке чахығ пирербiс. Сiрер дее Ағбан город устағ-пастааның социальнай сетьтерi пастыра айланыс пас салыңар. Хайдағ орамалар паза сiрернең палғалызар оңдайларны кӧзiдiңер.
– Харатас паза Ағбан городтар аразындағы чол хайди полча?
Валентин КОНОВАЛОВ:
– Эфир пасталғанда, пӱӱл хоза чол пӱдiрербiс тiп чоохтаам. Ол Зелёнай аалзар айланчатхан орында полар. Расцвет, Тазоба пилтiрi аал чӧптерiнiң паза Ағбан городтың чирлерiнҷе иртер. Аның узуны 14 километрҷе полар, хайзының 6 километрi пар, паза асфальттығ. Пӱӱл 7,5 километрiн пӱдiрербiс.
– 112 маршрутча чӧрчеткен автобус Харатас городтағы «Социальнай гостиница» тохтағда ноға турбинча?
Дмитрий ВАСИЛИАДИ:
– Социальнай гостиницада тохтағ полбаан. Пӱӱнгi кӱнге пiр маршрутнаң сурығны пӧгiбiскебiс. Амды 122 маршрут анда тохтапча. Перевозчиктернең пу тохтағны маршрут чӧрiзiне кирiбiзер ӱчӱн тоғынчабыс, че пiр чӧпке килгелекпiс. Пiр маршрут пар, пастағы тусха ол читкiҷе полар тiп сағынчам. Iкi-ӱс неделя аразына пасха даа маршруттарны чӧптеп аларға кӱстенербiс.
– Кiчiг Нонып – Ағбан паза Саяногорск – Асхыс маршрутча чӧрчеткен автобустар санын хозар оңдай пар ба?
Дмитрий ВАСИЛИАДИ:
– Пiстiң андағ сурығ полған. Пiс аннаң айғасчабыс. От айының пастағы кӱнiнең садығ тоғызын пастирбыс. Субсидияа ахчабыс пар. Электроннай садығ ирт парза, прай кӱннерде Ағбан – Кiчiг Нонып маршрут чӧрiп пастир. Ағбан – Асхыс олох оңдайнаң орғах айында чӧр сығар.
– Пiс Чапаев аалда Чайковскийнiң орамазында чуртапчабыс. Пiссер дамбаҷа ла чидiп аларға чарир. Че анда чол изелче. Пасха чоллар чоғыл. Орындағы ӱлгӱлер пу сурығны пӧкпинчелер.
Валентин КОНОВАЛОВ:
– Дамба ӱчӱн инженер арачыланыс управлениезi нандырча. Дамбаны тыхтирына чыл сай ахча позытчабыс. Аннаңар сiрернең палғалызар оңдайны мағаа алай экология министерствозынзар пас пирiңер. Пiс пу сурығны кӧрiбiзербiс. Пӱӱл дамбадағы чолның оймахтарын тӱзедерiне ахча кӧрiл парған. Пiлдiстiг, дамба чолларға саналбинча, олар нормативтерге килiспинчелер паза городты суғдаң арачылапчалар. Инженер арачыланыс управлениезiне дамбаның хайдағ орыннарына хайығ саларға чахығ пирем.
Автор :
Оксана ЧЕЛТЫГМАШЕВА
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 | 2 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде