ЧИИТТЕРГЕ – ТОҒЫС ЯРМАРКАЗЫ
Тоғыс сурии. Мария Тоданова паза Виктория Панфилова Хакасияның профессиональнай технологиялар, экономика паза сервис колледжінде ӱгренчелер. Пӱӱл аны тоосчалар
Мария Таштып аймаандағы Аңчул аалдаң. Пос туста ол хоостирға хынча. Хоостарында аалдағы морсымнығ тағларны, кӱс алынҷаң орыннарны чайапча. Колледжте ас-тамах паза тадылығ чіҷең ниме тимнир усха ӱгренче, аны тоозыбысса, Хызылчардағы аграрнай университетсер кірерге пӧгінче.
– Хакасиядағы ӧӧн вузта ас-тамах тимнеҷең усха ӱгретпинчелер. Мында специальнозымҷа пӧзік ӱгредіг алҷаң оңдай полған полза, пасха регионзар парарға киліспесчік. Че чохтаңар, Хызылчарзар парарға килізер, – чоохтапча чиит хыс.
Викторияның, тізең, пӧгіннері пасха. Ол, диплом алза, тынанарға пӧгінче.
– Ӱгредиимні узарадар ӱчӱн, пасха регионзар парарға кирек. Анда чурт, ахча сурығларын пӧгерге кирек. Пасха городта чуртирға чочыныстығ. Абазадаң даа Ағбанзар киліп, чадап кӧнігіп алғам. Абазадағы школада иң артых ӱгренҷее саналҷаңмын, колледжсер килгенде, тізең, ӱгредиим тӧбін тӱс парған, – чоохтапча Виктория.
Мариянаң Виктория пастағы курстаң хададаң хада ла тудынчалар. Ирткен неделяда «Работа в России. Время возможностей» тиксі Россия ярмарказына хадох килгеннер. Ол Ағбандағы Л.Р.Кызласовтың адынаң чир-суғ ӱгренҷең музейде ирткен. Ярмарка «Демография» национальнай проект хоостыра иртірілген. Ол Хакасияда ла нимес, хазнаның прай даа регионнарында ирт парған. Аның ӧӧн пӧгіні – профессиональнай ӱгредіг учреждениелерін тоосчатхан студенттерге паза тоғыс тілепчеткен чуртағҷыларға тоғыс таап аларға полыс пирері. Ярмарка араласчыларының 80 проценті – ол улуғ курстағы студенттер.
Музейзер килгеннерге 13 азыра площадка тоғынған. Хакасияның 40 азыра кічіг, ортын паза улуғ предприятиезі паза организациязы 300 азыра вакансия паза 1300 тоғыс орнын тимнеп салған. Ол «Алёшина» завод, «Россети Сибирь»-«Хакасэнерго», «Стальконструкция» АСМУ, «Федеральная пассажирская компания» АО, Росгвардия, хара тас разрезтері, чарғы приставтары, пӱдіріг организациялары паза даа пасхазы. Ярмаркада тоғынған консультанттар тоғыс тілепчеткеннерні резюме орта пазарға ӱгреткеннер, вакансиялар чыындызынаң таныстырғаннар.
Тоғыс тілирінең пасха, студенттерге ідӧк практика иртчең учреждение таап алар оңдай полған. Ксения республиканың пір ортымах профессиональнай ӱгредіг организациязында делопроизводительге ӱгренче. Тӱрчедең ағаа практика иртерге кирек полар.
– Мында мин чарғы приставтарынаң паза пасха даа организацияларнаң чоох алысхам. Хайди олар тееннер, оларда практика иртер ӱчӱн, колледжке оларнаң чӧптезіг идерге кирек, анаң анда практика ирт поларбын. Мин ярмаркаа чалғызан килбеем, нанҷыларым ідӧк практика иртчең орын тілепчелер, – чоохтапча студент.
Хакасиядаң пасха, чииттерге ідӧк интернет пастыра Минсуғнаң паза Кузбасснаң палғалызар оңдай полған. Минсуғдағы тоғыс пирчеткеннерге ІТ-специалисттер киректелген, кузбасстағыларға – хара тас аныҷаң отрасльға тоғынҷылар. Чоох алысхан соонаң оол-хыстар анкеталар тимнеп ысчатханнар.
Ӱгренҷілерге музейнің ікінҷі хадылында алынҷа тоғазығ иртірілген. Анда республиканың ортымах профессиональнай ӱгредіг организациялары оларны постарының учреждениелерінең таныстырғаннар, мастер-класстар иртіргеннер.
Ярмаркада тоғыс пирчеткеннерзер, ӱгренҷілерзер, студенттерзер паза тоғыс тілепчеткен чуртағҷыларзар Хакасия пазы Валентин Коновалов айланған.
– Ярмарка республикада тоғыс тілепчеткеннернің санын хызырарына паза тоғыс пирчеткеннерге тоғынҷылар таап аларына оңдай пиреріне ізенербіс. Мында полған на кізі позының суриина нандырығ таап алзын, – таныхтаан чооғында Валентин Олегович.
«Ярмарка – ключевой драйвер экономики Хакасии» чыылығда республика ӱлгӱзі, профессиональнай ӱгредіг учреждениелері паза тоғыс пирчеткеннер чонға тоғыс табарға полысчатхан кіннернің тоғызын ӱзӱргеннер, тоғыс пирчеткеннерге хабазар сурығ кӧдіргеннер, кинектерге полызар оңдай тілееннер паза школа тоосчатханнарнаң профориентация тоғызын ирте пастирға кирек тіп чӧптескеннер. Пістің матырларыбыс, Мариянаң Виктория, тізең, ярмаркада араласхан предприятиелернең ідӧк чоох алызып алғаннар.
Аның соонаң студент Виктория Панфилова cағысха тӱзібіскен. Диплом алза, ол кӧмес тынанып аларға пӧгінчеткен, анаң пірее столовайзар тоғынарға кірерге. Че тоғыста ус полар ӱчӱн паза турыстығ чал ахчазын алар ӱчӱн, ӱгредігні узарадып, постың узын улам тилідерге кирек. Аннаңар ағаа вузсар кірерге киректелер, неке. Мындағ салтарға килген чиит хыс тоғыс пирчеткеннернең чоохтазып алған соонаң. Амды ол Мария ӧӧрезінең хада Хызылчарзар ӱгренерге парарға сағыныбысты. Ӱгреніс хаҷан даа артых полбинча паза ӱгренерге хаҷан даа орай нимес нооза.
Таныхтирға кирек, Ағбаннаң пасха, мындағ ярмарка ідӧк Харатас, Саяногорск, Абаза городтарда паза Алтай аймаандағы Хубачар аалда ирткен. Тиксі 30-ха чағын площадка тоғынған, прай 2 муң азыра чуртағҷы пол парыбысхан. Анда аралазарға маңнанмааннар ачырғанмазыннар. Ярмарка пӱӱл июньда хатап иртер.
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 | 2 |