ХЫЙҒА СӦС – ЧОННЫҢ ПАЙЫ
31.05.2023
Хабарлар
Презентация. Ағбанда Хакасияның Чайаачылар туразында Москвада сыххан «Народная мудрость» антология книгазынаң таныстырғаннар
Пу улуғ паза халын книга, пірее 3-че килограмм пасча полар. «Россия чоннарының литературазы» серияның теестегі сығарызы, алтынҷы томы полча. Наа сыххан книганаң таныстырғаннар Хакасияның Чайаачылар туразының устағҷызы Надежда Бурнакова паза тоғынҷызы Ирина Юсупова.
Чоохтирға кирек, мындағ книгаларны, тимнеп, сығарарында Чайаачылар туразы улуғ тоғыс апарча. Іди пастағы том поэзияа чарыдылған полған. Ол 2016 чылда сыххан. Анда Россиядағы 60 азыра аймах-пасха тілліг чоннарның поэзиязы пос тілінең пиріл парған. Хакасиядаң анда пис автор араласхан. Москвадағы редколлегияның чарадии хоостыра чайаачы тоғыстар тіріг-хазых авторларни ла поларға кирек полған. Че пістің хакас поэзиязын саблығ кибелісчі Моисей Баиновтың кибелістері чох хайди пирерзің. Аннаңар хакасиядағыларның киртістіг сурыныстары хоостыра аны чыындаа кирерге чаратханнар. «Поэзия» антология 1500 тиражнаң сыххан.
Ікінҷі том «Детская литература» олғаннарға чарыдылған. Анда Хакасиядаң тӧрт автор араласхан. Ол чыынды 2018 чылда сыххан. Мында чайаачы тоғыстар орыс тілінең не пирілгеннер.
Пір чыл пазынаң «Проза» антология чарых кӧрген. Анда Хакасиядаң Анатолий Султрековтың, Валентина Шулбаеваның паза Сергей Карачаковтың чоохтары кирілгеннер. Анаң 2020 чылда аймах чоннарның «Драматургия» чыындызы сых парған. Андар Валентина Шулбаеваның паза Илья Топоевтің пьесалары кирілгеннер. Олар пістің театрларда турғызылған полғаннар. Чоохтирға кирек, драматургия аар жанр, аннаңар чыындаа аймах-пасха тілліг 40 авторның тоғыстары киріл парғаннар.
Анаң пизінҷі том «Публицистика» антология полған. Пеер кӧбізін газета хабарҷыларының чайаачы тоғыстары кирілгеннер.
Амды ол серияның алтынҷы томы – «Народная мудрость» алай ба «Чонның хыйға сӧзі» антология. Ол 2021 чылда тимнел сыххан. Пу антологияны тимниріне пір ле ай пирілтір. Чоохтирға кирек, Хакасияның Чайаачылар туразы ХакНИИЯЛИ-наң чағын палғалыс тутча. Институттың наука тоғынҷылары прай даа томнарны сығарарында араласханнар. Аннаңар пу чыындаа чонның сӧспектерін пирерінде материаллар пар полған. Амғы чуртасха килістіре темаларҷа сӧспектерні табарға кирек полған. ХакНИИЯЛИ-ның фольклор пӧлии, алында хакас чирінің аалларынҷа наука істезіглерінең чӧріп, кирек нимелер тимнеен полған. Аннаңар ӧменең тоғыс табырах паза тӱзімніг парған. Прай кирек нимелер тузында пирілгеннер.
Іди пылтыр пу книга сых парған. Анда 65 аймах тілліг чонның сӧспектері пирілгеннер. Ікі тілнең сығарылғаннар. Пірее чоннарның чуртассар, чир-чайаанға паза пасха даа килістіре кӧрістерінең хакас чонына тӧӧйлер.
ХакНИИЯЛИ-ның устағҷызы Нина Майнагашева паза фольклор пӧлиинің устағҷызы Надежда Чистобаева, пу аарлығ книгаларны сыйыхха алып, алғыстас сӧстерінең нандырғаннар. Оларның чооғынаң, мындағ тоғыс, аар даа полза, хынығ полған. Чонның хыйға сӧзі хаҷан даа кирек полчадыр. Прай чайаачы чон сӧспектернең тузаланча. Ӧріністіг, хаҷан хакастарның сӧспектерін 65 аймах чон хығырар. Олар пісті пілерлер, хайдағ кибірліг паза кӧрістіг чон полғанын.
Амды пу книгаларны (итсе-де, Хакасиязар пис ле экземпляр килген) ХакНИИЯЛИ-да, Хакасияның Чайаачылар туразында паза Н.Г.Доможаковтың адынаң национальнай библиотекада кӧріп аларға чарир.
Сом Татьяна Шулбаевани
Автор :
Илья ТОПОЕВ
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 | 2 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде