Городтағыларның паза аалдағыларның тиң оңдайлар ползын
Евгения Майнагашева
Чииттер хайиина. Ирткен чылда «Движение первых» олғаннарның паза чииттернің тиксі Россия чӧрімі тӧстелген. Пӱӱл, тізең, ол толдыразынаң тоғынып пастабысхан, республиканың илееде олғанын, чииттерін позынзар тартхан
Чидіглер
Хайди чоохтапча «Движение первых» олғаннарның паза чииттернің тиксі Россия чӧрімінің региондағы пӧлиинің кнезі Евгения Майнагашева, пӱӱл чӧрім араласчыларына республикада 150-ҷе мероприятие иртірілген: акциялар, форумнар, марығлар, фестивальлар паза даа пасхазы. Ол кӧп пе? Йа, улуғ нимес регионға ол читкіҷе. Хазнаның кӧп саннығ чуртағҷылығ регионнары даа ол син ӱтертістерні, ӱгредігліг чыылығларны олғаннарға иртірбееннер.
Пу син мероприятиені иртіреріне прайзына ахчалығ хабазығ кӧрілбеен, кӧбізін чӧрімнің устағ-пастаа пос кӱзінең иртірген, ол санда спонсорлар хабазиинаң. Аннаңар олар ыраххы даа муниципалитеттерзер чидіп алғаннар.
– Піс город-аймах кіннерінде ле нимес, ідӧк ыраххы аалларда пол килгебіс. Йа, прайзында нимес, че кӧбізінде. Мағаа, чӧрім кнезіне, ӧӧні – городтағы паза аалдағы олғаннарға пос чайаачызын азарына тиң оңдайлар пирері. Аалдағылар пілерге киректер, хайда паза хайди оларның хынған киректерін тилідіп аларға чарир. Аннаңар піс, аалларҷа чӧріп, ӱгренҷілерні «Движение первых» олғаннарның паза чииттернің тиксі Россия чӧрімінең таныстырчабыс паза андар палаларны алчабыс, – чоохтапча Евгения Валерьевна.
Чӧрімнің иң таланттығ олғаннарын федеральнай синзер сығарар оңдайы пар. Іди пӱӱл республиканың 200 азыра олғаны Россия синінде ирткен марығларда араласхан. Оларның пірсі – «Движение первых» чӧрімнің ӧткін араласчызы Валерия Русакова.
– Ӱгренҷі піссер килгенде, ікі сӧсті піріктір полбаан тирге чарир. Амды ол Хакасия олғаннарының пресс-кінінең устапча! Ол, аймах ӱгредіг программаларында, марығларда аралазып, федеральнай синге теере читкен. Килчеткен чылда школа тоосча, піс ағаа позының орнына ӱгренҷілер тимнеп саларға чахығ пир салғабыс, – ӱлесче чӧрімнің уcтағҷызы.
Тиксі алза, чӧрімде 12 кӧстег. Олғаннарға чӱреене чатчатхан кӧстегні таллап аларға чарир. Хайди кӧзіткен 2023 чыл, чииттернің хайиин спорт, чайаачы, волонтерлар, наука кӧстеглері тартча. Олох туста дипломатия паза чоннар аразындағы хайызығларнаң айғазарға хынчатханнар асхынах.
Аннаң пасха, «Движение первых» аймах организациялар, учреждениелер, коммерческай нимес организациялар паза даа пасхазының аразында грант мариин иртірче. Пӱӱл 1,5 млрд салковай ахча полған! Марығда аралазардаңар республиканың 9 организациязының сурыныс пічии кірген, ахчалығ сыйых оларның аразында ӱлестірілген. Іди ӱр ниместе республикада медиа-кіннер, школа театрлары паза даа пасхазы тӧстелген.
Кураторлар
Чӧрімде ӧӧн тоғысты кураторлар апарчалар. Республиканың полған на муниципальнай пӱдізінде чӧрімнің кураторы пар. Оларға школалар полысчалар, ӧӧнінде ӱгредіг организацияларының воспитаниеҷе тоғыс апарчатхан директор орынҷылары. Олар чӧрімнің программаларын чуртасха кирерге хабасчалар.
– Улуғ алғыс хай пірее город-аймахтар пастарына. Олар пістің кураторларыбысха чахсы хабасчалар, тоғынарға ӧнетін орын таап пирчелер. Че, ачырғасха, мебель, техника алар сурығны куратор позы пӧгерге кирек. Чӧрімнің хорадығлары олғаннарға ла кӧріл парған нооза. Аннаңар муниципалитет пастарынаң кӧп палғалыстығ, ол чӧрімнің кирексінізін пӧзік паалапчатса, ағаа ідӧк хайча, – чооғын узаратча Евгения Майнагашева.
Итсе, кураторларның тоғызынаң кӧп ниме палғалыстығ. Че аның ӧӧн пӧгіні – олғаннарға чайаачызын тилідерге полыс пирері, орта чолға турғыс салары паза аны ол чолҷа апарары. Аннаңар чӧрімнің кураторы полып алары ниик ле нимес. Олар хатығ таллағ иртчелер. Тест, анкета пасчалар паза ӧнетін службаның сыныхтағларын иртчелер.
Сидіксіністер
Хайдағ даа тоғысты апарчатсаң, ол-пу сидіксіністер сығыс килче. «Движение первых» чӧрімнің ідӧк ағырсымнығ сурығлары пар. Хайди чоохтапча Евгения Майнагашева, амға теере Пии паза Боград аймахтарында кураторлар табылбинча. Пу сидіксіністеңер ол республика пазы Валентин Коноваловха чайғызын ирткен тоғазығда искіргенӧк. Че федеральнай организацияда тоғынар кізі ам даа табылбаан.
– Чӧрімде олаңай специалист тоғын полбас алай, орта чоохтаза, піске олаңай кізі киліспес. Піске олғаннарнаң, чииттернең тоғынарға хынчатхан, оларны чидіглерге чидерге кӱстепчеткен, «кӧйчеткен» харахтығ кізілер кирек, хайзы хайдағ даа туста палаларнаң тоғынарға тимде полар. Ол кізі чииттерге кӧстегҷі, олох туста нанҷы ползын. Ӱгретчі осхас хатығ хылыхтығ cпециалист школада тоғынзын, – сағызынаң ӱлесче ол. – Аннаңар Наа чыл соонаң пістің аппараттың cпециалисттері пу муниципалитеттерзер чорыхнаң сығарлар. Олғаннар пыролығ ниместер нооза, – тіпче кнес кізі.
Чӧрім кӱзін наа ла алынчатхан организация полча, аннаңар андар удаа алызығлар кирілче. Ол-пу мероприятие иртірер алнында, олар чииттернең кӧп чӧптесчелер, оларның сағыс-кӧрістерін санға алчалар. Ідӧк полған на мероприятие соонаң чӧрімнің аппарады ӱзӱріг апарча. Анда олар кӧрчелер, ол олғаннарның алай чииттернің кӧңніне кірген ме алай ба чох, арса, аны кӧмес алыстырыбызарға кирек.
– Ӱр ниместе піс студенттер форумын иртіргебіс. Чииттерге профессиональнай ӱгредіг учреждениелері істінде нимес, ӱгредіг организациялары аразында иртірерге кирек тіп салтарға килгебіс. Оларға удур-тӧдір палғалызарға чапсых полтыр. Анзын піс килчеткен чылда санға аларбыс.
Хорадығлар
Чӧрімнің тилізіне федеральнай кін прай регионнарға ахча позытча. Олғаннарға ӧнетін таңмалығ футболкалар, кружкалар, курткалар, пӧріктер пирілче. Наа чыл соонаң ідӧк спорт костюмнары паза кроссовкалар пирілер.
– «Движение первых» хазнаның иң улуғ паза чалғыс организациязы полча, хайзы иң кӧп олғанны паза улуғларны піріктірче. Амғы чииттер модаҷа тонанарға, ӱгренерінең пасха, халых тоғыснаң айғазарға хынадырлар. Ол амды ідӧк мода! «Движение первых» оларға андағ оңдай пирче. Ӧнетін кип-азах пирчебіс, оларның хайиин тартчатхан пастағларны чуртасха кирерге кӱстенчебіс паза чорыхтарға чӧрер оңдай пирчебіс. Федеральнай синдегі марығларда аралазарға парчатхан олғаннарның сӧбірелері пір дее хорадынминчалар. Чол, чуртир паза азыранар ӱчӱн регион паза чӧрім тӧлепче.
Килчеткен чылда чӧрімнің ікінҷі съезді иртер. Андар полған на регионнаң 9-ча олған парары кӧрілче.
Хысхаҷахти
Чӧрімнің наблюдательнай чӧбінең Россия президенті Владимир Путин устапча, Хакасиядағы координационнай чӧпнең – республика пазы Валентин Коновалов.
Чоохтирға кирек, мындағ улуғ чӧрім тӧстирінің пастағҷызы 12 частығ Диана Красовская полча. Ол Крымнаң. Аның алнында іҷезінең хада Луганск Чон Республиказында чуртаан. Россияда пионерияа тӧӧй олғаннарның улуғ чӧрімін тӧстирдеңер хазна президенті Владимир Путинзер айланған. Хызыҷахтың сағызы аның кӧңніне кірген.
Іди хазнаның регионнарында мындағ килкім чӧрім тиліп cыххан. Андар «Российское движение школьников» паза даа пасха олғаннарның килкім пірігістері кір парғаннар. Аның адын олғаннар постары таллап алғаннар. «Гагариннің палалары», «Пионерлер» паза «Движение первых» адирдаңар ӱзӱріг парған. Халғанҷызы иң кӧп ӱн чыып алған. Іди хазнада тӧстелген «Движение первых» улуғ чӧрім. Ол ӱгренҷілерге паза студенттерге кӧп чол асча, аннаңар андар кірерге кирек. Таллағны пір дее иртерге кирек чоғыл.
Сом Евгения Майнагашеваның архивінең
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |