Кізі праволарын арачылиры – ӧӧн пӧгiн
28.03.2024
Хабарлар
Хакасияның кізі праволарынҷа уполномоченнайы Андрей Шулбаев тегілек столның тоғызын апарча
Тегiлек стол. Н.Г.Доможаковтың адынаң национальнай библиотекада «Хакасияның кізі праволарынҷа уполномоченнайының 2023 чылдағы тоғызынаңар чыл сай иділчеткен чооғының халыхтар ӱзӱріглерi» сурығҷа тегілек стол ирткен
Хайди таныхтаан Хакасияның кізі праволарынҷа уполномоченнайы Андрей Шулбаев, мындағ мероприятие республикада пастағызын на иртірiлче. Ағаа гражданскай халыхтар паза коммерческай нимес пірігістернiң кiзiлері хығыртылғаннар.
Андрей Олегович Хакасияның кізі праволарынҷа уполномоченнайының ирткен чылдағы тоғызының ӧӧн чардыхтарынаңар улуғ нимес чоох тутхан. Аның искіриинең, 2023 чылда уполномоченнайзар кізі праволары паза пос чуртазы сайбалчатханнаңар 602 айланыс кірген. Ол сан 2022 чылдағызынаң 11 % ӧс парған (2022 чылда 542 айланыс кірген). Оларның саны ӱзінҷі чылы ӧзіп одырча, анзы хазнаның право арачылағҷызының туза полчатханын хоза кӧзітче. Иң кӧп айланыс Ағбаннаң кірче, анда 301 хоп кӧрілген. Iкінҷi орында – Харатас (64 айланыс), ӱзінҷі орында – Ағбан пилтiрі аймаа (56 айланыс).
2022 чылнаң тиңнестірзе, чааҷы службазын иртерінең палғалыстығ айланыстар саны ікі хати хозыл парған. Пу сурыға теелчеткен 150 айланыс кӧрілген, ол прай кірген сурыныс пічіктерінің 24,9 % тиңнелген. Iстезiгнің паза дознаваниенің, право хайраллаҷаң органнарның, iдӧк хатығластарны толдырҷаң системаның тоғызына кірчеткен хоптар саны ӧc парған. Хонҷыхтарға хоптар саны ӧскенӧк.Че социальнай сурығларға теелчеткен айланыстар саны илееде хызырылған (5,4 %-ке). Iдӧк чарғынаң палғалыстығ сурығларҷа паза чарғы приставтарының тоғызына теелчеткен сурығларҷа айланыстар саны хызырылған. Iстіндегi киректер органнары тоғынҷыларының тоғызына хоптар саны 2,1 % хызырыл парған.
2023 чылда уполномоченнай чуртағҷыларға тикке 602 юридическай полызығ пирген (296 – пiчіктер пазарында, 306 – чӧптер пиріп). Пылтыр Ағбан чуртағҷыларынаң уполномоченнай 76 тоғазығ иртірген, iдӧк муниципальнай пӱдістерзер чӧріп, сигіс тоғазығ иртiрген (Саяногорскта, Харатаста, Ағбан пилтірі, Боград, Таштып, Шира аймахтарында). Оларда iдӧк социальнай объекттер кӧрілген. Прокуратура тоғынҷыларынаң хада Ағбандағы, Харатастағы, Орджоникидзе аймаандағы ИВС-тарда кізілер хайди тудылчатханын сыныхтааннар. Iдӧк Хакасиядағы тӱзедіг колониялары, СИЗО сыныхталғаннар.
Ӧнетін чаа операциязында араласчатхан чааҷыларнаң палғалыс, ол санда сағба чох чіт парғаннаңар паза пленге кір парғаннаңар кізілернің айланыстарын кӧрер тоғысты уполномоченнай апарған. Чааҷыларның туғаннарынаң андағ айланыстар алылза, олох туста искіріг Россияның кізі праволарынҷа уполномоченнайына, Россияның арачыланыс министріне паза Чааҷыларның ӧӧн прокурорына ызыл турған. Андағ оңдайнаң чааҷы хайда полчатханы ілезіне сығарылҷаң, ол пленде полза – аны орназар списокка киріп, Россиязар айландырар тоғыс апарылған. Прай андағ айланыстар сыныхтағда тудылчалар.
2023 чылда чааҷы службазына хығыртардаң отсрочка пирердеңер паза мобилизацияа хығыртылғаннарны паза контрактниктерні чааҷы службазынаң позыдардаңар 22 айланыс кірген. Iкi андағ айланысча чааҷылар ибзер айланғаннар. Пасхазынҷа кирек сурыныстар арачыланыс министерствозынзар, Чааҷыларның ӧӧн прокуратуразынзар ызылғаннар. Чааҷыларға отпуск пирердеңер уполномоченнайзар 16 айланыс кірген, ӱс айланысча чааҷыларға отпуск пирілген, пасхазынҷа кирек чӧптер читірілген, хаҷан отпуск пирілердеңер искірілген. Iдӧк чааҷыларға тӧлеглердеңер сурығлар пӧгілген.
Андрей Шулбаев Хакасияның чуртас-экономика киреендегі чуртағҷыларның праволарына теелчеткен ӧӧн сурығларны аннаң андар чарытхан. Хайди ол таныхтаан, кізілернің праволарын арачылиры – уполномоченнайның ӧӧн пӧгіні. Ол аны прай кӱзінең толдырарға кӱстенче.
Республика чуртағҷыларының социальнай праволарын арачылир сурығҷа чоох тутхан Хакасияның кізі праволарынҷа уполномоченнайының аппарады пӧлиинің пастығы Владимир Губин. Хайди ол искірген, ӧнетiн чаа операциязы араласчыларына, оларның сӧбірелеріне социальнай паза имнег полызиин пирері Хакасияның хазна ӱлгӱ паза орындағы пос устаныс органнарының уғаа кирек пӧгіннерінің пiрсі полча. Республиканың хазых хайраллаҷаң министерствозының холындағы имнег организациялары 2023 чылда 185 СВО араласчызына имнег полызиин пиргеннер. Ӧнетін чаа операциязында палығлатхан 15 чааҷаа сыныхтағ иртірілген соонда кинек группалары пирілген. СВО-ның 35 араласчызына имнег реабилитациязы иртiрілген.
Пылтыр хазых хайраллаҷаң учреждениелернің 11 имҷі специализі кинектерге психологияҷа реабилитация паза абилитация иртірер программаҷа Санкт-Петербургта ӱгредіг ирткеннер. Читі медсестра реабилитация иртірер программаҷа ӱгредіг ирткен.
Хакасияның кізі праволарынҷа уполномоченнайының полысчызы Валерий Ковалёв уголовнай право паза уголовнай толдырығ системазы сферазында кізілернің праволарын арачылир тоғыс хайди апарылғанын чарытхан. Ол ӧӧнінде республика чуртағҷылары кӱҷӱрлернің холына хайди кір парчатханнаңар чоохтаан, кӧзідімнердеңер искірген. Iди Ағбан пилтірі аймааның пір чуртағҷызы алаахтыртып салғанда, полиция тоғынҷылары уголовнай кирек аспастаңар чарадығ алтырлар. Прокуратура ара кіріскенде ле, уголовнай кирек азылтыр, анаң істезіг апарылтыр.
Валерий Ковалёвтың чооғынаң, уполномоченнайзар кӧп кізі телефон пастыра айланча, оларға прай кирек чӧптер пирілче. Андағ айланыстар пір дее пічіктерде таныхталбинчалар. Дознание ӱр апарылчатханы сағыссыратча, iдӧк кізее ӱрег иділзе, уголовнай кирекче ол уғаа асхынах айландырылча. Уполномоченнай, Хакасияҷа УФСИН устаанаң палғалыс тудып, республикадағы прай колонияларҷа чӧріп, сыныхтағлар апарған. Андағ мероприятиелерде прокуратура тоғынҷылары, орыннардағы депутаттар даа араласчалар.
Хакасияның кізі праволарынҷа уполномоченнайы аппарадының ӧӧн специализi Оксана Шишкова кізілернің чуртха паза чурт-коммунальнай полызығларға праволары хайди чуртасха кирілчеткеннеңер чоох тутхан. Пілдістіг, пу сферада чарытчаң киректер кӧп, аннаңар Оксана Анатольевна ӧӧнінде ӧкiс палаларға чурт пирер сурығҷа хысхаҷахти искіріг иткен. Аның чооғынаң, уполномоченнайзар пу сурығҷа 11 ӧкіс пала айланған, оларның ӱзi чурт пирердеңер чарғы чарадии парынаңар искірген. Хакасияда чурт алар теесте 2715 ӧкiс пала турча. Оларның иң кӧбізі Ағбанда чуртапча – 399 кізі, Асхыс аймаанда – 349 кізі, Харатаста – 251 кізі, Шира аймаанда – 243 кізі паза Ағбан пилтірі аймаанда – 204 кізі.
2023 чылда ӧкіс палаларға чурт пирерiне республика бюджедінде 500 миллион салковай кӧрілген.
Тегілек столда iдӧк чоох тутханнар Хакасияның Халыхтар палатазының кнезі Ольга Левченко, кізі праволарынҷа уполномоченнайның халых полысчызы Алексей Терехов, национальнай паза территориальнай политика министрінің тоғызын толдырчатхан Лев Сафьянов паза даа пасхазы. Россияның социальнай фондының Хакасияҷа пӧлиинің, Роспотребнадзорның Хакасияҷа устанызының, имнег-социальнай экспертизаның устағҷылары омбудсменнең хада-пірге тӱзімніг, чахсы тоғыс апарылчатхан ӱчӱн Андрей Шулбаевке алғыстас пічіктерін читіргеннер.
– Тегілек столда араласхан прай кізілерге улуғ алғыс. Мындағ мероприятиелерні, кибірге киріп, чыл сай иртір турарға сағынчабыс. Пирілген прай чӧптерҷе тоғынарбыс, омбудсмен институдына чонның киртінізі синін кӧдірербіс. Ӱлгее чонның киртінізі пӧзік полза, піске дее киртініс ӧзіп ле одырар, – теен Хакасияның кізi праволарынҷа уполномоченнайы.
Сом Хакасияның кізі праволарынҷа уполномоченнайының пресс-службазыни
Автор :
Николай Султреков
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
Кӱн таңмазы