АЛНЫНДА - ХАЙХАСТЫҒ ЧИРЛЕР
01.07.2016
Хабарлар
Камчатка, «Горелый» вулканның оймах чирінде
Хазнаның аймах танығлығ чирлерінде ноо даа кізі пол килерге сағынча полар. Че пу пӧгінге кӧп ахча киректелче тиирзер сірер. Сынында ырах чорыхха чӧрерге ахча кӧп кирек чоғыл. Анзынаңар мағаа чоохтап пирген пістің чир-суғҷыбыс чиит хыс Ирина ТОЛМАШОВА.
- Ирина, хаҷаннаң сығара Сірер чорыхтарға чӧрчезер?
- 2010 чылда танызым Уфадаң Ағбанға теере, машиналар тохтадып, парарға чӧптеен. Мин чорыхха нинҷе ахча кирек полар тіп сурғанымда, ол теен: «Рюкзак, спальник пар полза, 500 салковай чидер». Пу минің пастағы чорығым полған. Чолның узуны - 3,5 муң километр. Чолда пір час аразына пір ле машина чӧрче тіп сағынғам. Че сынында машина уғаа кӧп чӧрчеттір, федераль-най чол нооза. Піс Ағбанзар, чолға пір дее ахча хоратпин, тӧрт кӱнге чидіп алғабыс. Андада мин піліп алғам, кізінің тузы пар полза, че ахчазы чох полза, «автостопнаң» чорых чӧрерге чарир.
- Пістің хазнаның хайдағ орынна-рында полғазар?
-2014 чылның июль-авгузында Рос-сияның хырығында - Петропавловск-Камчатскта - пол килгем. Андағ хайхас-тығ чирде поларым тіп хаҷан даа сағынмаам. Андар чидіп алар ӱчӱн, Москвазар парғам. Пістің хазнаның столицазынзар, чолға ахча пір дее хоратпин, чолдағы машиналарны тохтадып, чидіп алғам. Анаң, Москвада билет алып, самолеттығ учуххам. Самолет биледін 7500 салковайға алып аларға ӱлӱс тӱскен. Мындағ ниик паанаң билетті президенттің программазы хоостыра алып аларға чарир. Ол программа хоостыра 23 частаң улуғ нимес чииттер паза пенсионерлер самолет билеттерін ниик паанаң алча-лар.
Москвазар, Санкт-Петербургсар сыбыра чӧрчем. Пірееде мин осхас «ав-тостопщиктернең» танызып, пар кил-чем. Пірсінде мындағ кирек полған: со-циальнай сеть пастыра «автостопщик» оолнаң танызып алғабын. Че сынында ол андағ полбаандыр, мині алаахты-рыбысхан. Аннаң хада Санкт-Петер-бургсар чадап ла чидіп алғабыс. Ол мындағ оңдайнаң чорыхха пастағызын на сыххан, аннаңар чорых ағаа тың аар пілдірген. Полған на кізі піди чӧр полбас тіп сағынчам.
Мин ідӧк Минерал суғларда, Пяти-горскта полғабын. 2015 чылда арғы-зымнаң Кавказсар машиналығ чӧргебіс. Эльбруссар сых пар килерге пӧгінгебіс. Піс анда майның ӱлӱкӱннерінде полға-быс. Чилліг кӱннер полғаннаңар, кӧмес сағып аларға сағыныбысхабыс. Кӱн алызарын сахтап полбин, тус асхы-нахтаңар, наныбысхабыс.
- Чолдағы машиналарны тохтадып, таныс нимес кізілердең хорыхпинчазар ба?
Мин машина тохтадыбыссам, водительнің пу пастағы сурии полча. Сынында пістің хазнада чахсы, паар-сах кізі кӧп. Уламох Сибирьде. Піс кізі-лерні тастындағы кӧрімінҷе паалирға ӱгрен парғабыс. Че пастағы кӧріс удаа саба поладыр. Кавказ национальность-тығ кізілердең кӧбізі хорыхча. Пірсінде, Хызылчарзар парчатханда, машина тохтадыбысхам. Руль кистінде кавказ национальностьтығ кізі одырған. Ол мағаа чуртазынаңар чоохтап сыххан. Хаҷан-да наркоман полтыр. Он nip чыл мының алнында наркотиктернең туза-ланарын тастабыстыр. Амғы туста кізі-лерге изірткіліг суғларны ізерін тас-тирға, наркотик палғалызынаң позып аларға полысча.
Чолда аймах-пасха кізілер учурап-ча. Чабал даа сағыстығ кізілер поладыр. Водительдең сӧбірезінеңер, па-лаларынаңар сурағлап сыхчам. Андада ағаа хомай сағыстар кірбинче.
- Пасха «автостопщиктернең» палға-лыс тутчазар ба?
- Амғы туста мин осхас чорых чӧр-четкен кізілер илееде. Оларны аймах сайттар пастыра таап аларға чарир. Піреезі, хырығ озаринзар парып, пасха хазнада ідӧк машиналар тохтадып чӧр-че. Че, хырығ озаринзар парза, хайди даа тіл, чонның кибірлерін чахсы пі-лерге кирек.
Интернетте «Вконтакте» социальнай сетьте «Пос кӧңнінең чорых чӧр-четкеннернің академиязы» группа пар. Аның тӧстегҷізі - Антон Кротов. Ол группа сағамғы туста тарап парған. Анда туризмнің аймах кӧрімнерінеңер піліп аларға, чорыхчыларнаң танызып аларға оңдай пар. Ол, машиналарны тохтадып, аймах хазналарҷа кӧп чыллар чӧрче. Хайдағ-да хайхастығ оңдайнаң поездтерні дее тохтады-бысча. А.Кротовтың чорыхха хайди чӧргенінеңер книгаларында хығырып аларға чарир.
- Машиналарны тохтадып, чорыхха чӧрерге сағынчатханнарға хайдағ чӧп пирерҷіксер?
- Машина тохтадып аларына ізе-нерге кирек. Орайға кіргенҷе, машина тохтадыбызарға кӱстенерге. Тасхар харасхы полза, водительлер тохтирға хорыхчалар алай кізі хомай кӧрінче. Аннаңар «автостопщиктер» харасхыда чарыпчатхан кип-азахтар кизіп алча-лар. Дальнобойщиктер, тасхар харасхы полыбысса, тынанчалар. Оларның піреезі, орайға кір парза даа, тохтирға чочынча. Итсе, олар «автостопщик-терні» кип-азахтарынаң танып алчалар.
- Амғы ту ста тоғынчазар ба?
- Мин «Читіген» театрда хоосчы-гримёр полып тоғынчам.
- Пу чылға хайдағ пӧгіннер тур-ғысчазар ?
- Пӱӱл Моол чирінде пол килерге са-ғынчам. Андар парарға киліспезе, Бай-калзар пар килербін. Владивостокта полбаам. Андар даа пар килерҷікпін.
Автор :
Чоохтасхан Оксана ЧЕЛТЫГМАШЕВА
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 | 2 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде