АРТИСТ ЧУРТАЗЫНЗАР ОЛАҢАЙ НИМЕС ЧОЛ
06.07.2016
Хабарлар
Ағбандағы A.M. Топановтың адынаң Хакас драма театрында абахай артисттернің пірсі паза хаҷан даа чалахай Инна Ананьевна Майнагашева істен парча. Ол пӱӱн пайрамнығ тӧреен кӱнін таныхтапча. 1991 чылда, Ленинградтағы театр, музыка паза кинематография хазна институдын тоозыбызып, ол Хакас театрынзар тоғынарға килген.
Инна Майнагашева Асхыс аймаандағы Казанов аалда тӧреен-ӧскен. Пабазы Ананий Егорович паза іҷезі Зоя Тимофеевна Майнагашевтер мал-хус тутчаңнар, аннаңар Инна піди тіпче:
- Мин кічігде театрдаңар сағынмаам. Казановсар театр спектакль ағылза, аны кӧрерге дее маң чох полҷаң, ол ла мал соонҷа чӱгӱр чӧріп, хайынҷаңмыс.
Кічігде Инна ӧткін паза чапчаң хызыҷах полған. Ол школада халых тоғыстарнаң хынып айғасчаң. Арғыс-ӧӧрелерінең хада, «Тимур паза аның командазы» адалчатхан ӧме тӧстеп алып, аалдағы чонға полысчаңнар.
- Аал аразында пір мал даа тасхар хонмаҷаң. Піс прайзының інектерін таныҷаңмыс, иирде хазааларынзар кир салҷаңмыс. Пір чалғыс кізінің туразы кірліг полбаҷаң, прай арығлап салҷаңмыс. Улуғ частығлар садығ туразынзар парыбыссалар, одыңнарын, прай кисклеп, чарып, иблерінзер тазып салҷаңмыс. Олар кем хайынчатханын пілҷеңнер, анаң хатап килзебіс, одың чарҷаңда конфеттер артыс салҷаңнар, - сағысха кирче Инна Ананьевна.
«Тимур паза аның командазы» ӧменең Инна Сергей Чочиев нанҷызынаң устаҷаң полтыр. Пір хатап часхызын, соох чил ӱбӱрчеткенде, олар Казановтағы тимір чол кистінзер ранетка ағазахтарын хазарға чӧртірлер, анаң постарының палисадниктерінде одырт салтырлар. Іди олар хададаң хада тудынҷаңнар.
- Пір соох кӱнде ибде одырчатханымда, тасхар мині кізі хығырча, кӧрзем, Серёжа турча, - чоохтапча И.А.Майнагашева. - «Инна, тігі чахайағыңны ӱс пирдек,парып, ибде одырт салим», - тіпче ол. Пістің тура кічіг полҷаң, аннаңар чахайахтарны кӧп ӧскір полбаҷаңмын. Сергейнің туразында, тізең, чахайах толдыра полҷаң.
Олған тузы хынығ ирткенінеңер Инна Ананьевна ӧрчіліг чоохтапча. Аалдағы олғанахтарнаң «Зарница» ойнаҷаңнар, парчыхтарға уйалар итчеңнер.
1980 чылда, 8 класс тоозыбызып, Инна Владимир облазындағы Вязники городсар парыбысхан. Ол городта 10-ҷа аймах текстильнай фабрика полҷаң. Андағы товарларны пасха городтарҷа, тилекейҷе таратчаңнар. Анда чиит хыс 10 класс тоосхан. Ағаа, фабрикадаң сығара ӱгренген ӱчӱн, андох ікі чыл тоғынарға кирек полған.
- Хайди сигізон чылларда ибдең іди ырах парыбысхазар? - сурғам мин.
- Миннең хада ӱгренген ӧӧрем Ира Топоева 8 классты Асхыстағы пансионда тоосхан. Ол теен: «Чайғызын Вязники городтаң кізі килче, хызыҷахтарны ӱгренерге, анаң тоғынарға хығырча». Іди, пірдеезіне чоохтабин, ӧӧремнең хада Вязникизер парарға чоо тимненгебіс, - чоохтапча Инна Ананьевна.
Вязникиде чуртап, И.А. Майнагашева «Золотое кольцо России» туризм маршрудына кірчеткен городтарҷа прай даа чӧрген.
- Пірсінде Суздальзар чӧргебіс. Анда, музейде пас чӧрчеткенде, кӧрзебіс, хакас пӧлии орныхча, хакас кӧгенектері, ӧдіктер турғлапчалар. Піс аны кӧр салып, ӧӧрелерімнең хада матап ӧрінгебіс. Ибдең ырах чирде хакас кӧгенектерін кӧрерге чапсых пілдірген, - сағысха кирче Инна Ананьевна.
Вязникиде ӱгренчеткенде, чиит хыс газетада чарлағ хығырып алтыр, Владимир городтағы пip училищеде водитель правазына паза сомға суурарға ӱгреніп аларға чарир тіп. Аны піліп алып, Инна ікі ӧӧрезінең хада Владимирзер парған. Ікі ӧӧрезі библиотекарьға ӱгренерге кіріп алған.
- Сірер кемге ӱгренерге сағынчазар? - суртыр Иннадаң училищеде пір ипчі.
- Праваға паза сомға суурарға ӱгреніп аларға сағынчам, - нандыртыр чиит хыс.
- Хайда андағ чарлағ хығырып алғазар? - кӱлініп, суртыр ол ипчі. - Че кӧңнібіске тың кірдің. Пазағы чылда пасха профессияа ӱгренерге кил.
Владимир облазында Инна Ананьевна тӧрт чыл чуртаан, анаң Хакасиязар айланған. Харатастағы камвольно-суконнай комбинатта тоғынған. Пірсінде ол, Ағбандағы музыка училищезі хыринҷа ирт париғанда, чарлағ кӧр салған, училищезер чиит оол-хыстарны ӱгренерге хығырча одырлар. Инна, ӱр дее сағынмин, училищезер кірген. Анда сыныхтағлар парчаттыр.
- Сірер піске ниме кӧзіт пирерзер? - суртыр приемнай комиссиядағы ипчі.
- Пір дее ниме, - нандыртыр Инна.
- Че ырлап пир алай пірее кибеліс чоохта, - тіптір комиссиядағы ипчі.
Тимненмеенде, чиит хыс сыныхтағны ирт полбаан. Кабинеттең сығып, кӧрзе, коридорда сыныхтағны иртібіскен хыстар пазыс чӧрчелер. Инна, пірсінің тетрадьын сурап алып, пазох приёмнай комиссиязар кірген.
- Мин тетрадьтаң пірее кибеліс хығыр пирим ме? - сурған ол. Андағылар ӱрӱк парғаннар. Іди Инна Ананьевна сыныхтағлар чох музыка училищезінзер кіріп алған.
- Мин анда пір чыл ӱгренгем. Анаң чайғызын Ленинградтағы театр институдынаң кізілер ӱгренерге хығырарға килгеннер. Мин, сыныхтағлар тудып, андар ӱгренерге кіріп алғам, - чоохтапча Инна Майнагашева.
Ленинградта ӱгренчеткенде, чиит хыс Виталий Николаевич Канзычаковнаң танызып алған.
- Виталий Николаевич «Конец императора тайги» хоос фильмде суурынған соонаң «чылтыс» полған, институтта иң чахсы студент, гитаранаң маңат ойнаҷаң, - сағысха кирче Инна Ананьевна. - Піс, кӧӧленізібізіп, хоных хон салғабыс. Пістің Артас оолах тӧреен.
Ленинградтағы институт соонаң, Инна Майнагашева Ағбанда А.М.Топановтың адынаң Хакас драма театрынзар тоғысха кірібіскен. Аннаң сығара ол спектакльларда, нымахтарда аймах рольлар толдырча, кӧзідіглерінең кӧрігҷілерні ӧріндірче алай сағысха тӱзірче. Ол К.Чаконың «Глаз Великана» нымаанда Нагоны ойнаан, С.Цыпиннің «Новогодний каприз принцессы» нымаанда - принцессаны, П.Маляровскийнің «Чудесный клад» нымаанда - Янжиманы, С.Михалковтың «Три поросенка и серый волк» нымаанда - Ниф-Нифті паза пасха даа матырларны.
Артисттің чайаачы тоғызында ӧӧн чидии В.П.Редлихтің адынаң «За лучшую женскую роль» сыйых полча. Аны Инна Ананьевна А.Чапрайның «Абахай Пахта» трагедиязында ӧӧн матыр Абахай Пахтаны ойнаан ӱчун алған.
Инна Ананьевна Майнагашеваның театрда тоғызы пас азыра даа полза, ол республиканың паза Ағбан городтың ӧӧн ӱлӱкӱннерінде ӧткін араласча, Хакасия культура министерствозының Аарластығ пічіктерінең кӧп хати таныхтатхан.
Автор :
Татьяна ТЮТЮБЕЕВА
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 | 2 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде