АБА АРБУЗХА ХЫНЧА, ТИГР - ИТКЕ
13.07.2016
Хабарлар
Ағбандағы зоопаркта город чуртағҷыларына паза аалҷыларға «Зоопарктағы хараа» мероприятие ирткен. Килген чонға иирде, пӱрӱңкӱ полыбысса, аң-хус посты хайди тудынчатханын кӧріп аларға чарир полған. Ачын аңнар ӧӧнінде хараазын аңнапчалар паза ӧткін хайынчалар. Кӧрігҷілер оларның азыранчатханын кӧріп алғаннар.
Иирде зоопарксар чон тығырама чыылған. Иртеезін килгеннер палаларынаң, аар-пеер пастыр чӧріп, аң-хустарны кӧргеннер. Хынзаң, тадылығ вата алай мороженай алып, одырчыхта одырып тынан. Таныхтирға кирек, зоопаркты сіліг порчолар, аймах ӧзімнер чазапчалар.
Аңнарны азыриры 21.00 частаң 23.00 часха теере парған. Тус читкенде, чон абаларның клеткалары хыринзар маңзыраан. Маңнанмааннарына чағыннаң кӧріп алар оңдай чох полған. Чон тараза халғанда ла, абалар арбузтарны чіпчеткенін кӧріп алғам. Абаҷахтар, ыыңнап ала, арбузтарны чалғап одырғаннар. Пір аба кічіг арах синніг полған полза, пірсі кӱчӱн не кӧрінген. Ікі азахха турыбысса, пӧзии ікі метр артиинаң полар ла.
Абалар тадылығ нимее хынчалар, олар мӧӧт, чистектер чіпчелер. Аннаңар абаларны арбузтарнаң азырапчалар. Пасха ачын аңнарны - пума, ала парыс, тигрлерні - итнең азырааннар.
Абаларның клеткалары соонаң, чон обезьяналарны азырапчатханын кӧріп аларға кӱрелізе халған. Обезьяналар кӱлкістіг тудынчалар, улуғлар паза кічіглер, оларны кӧре, кӱлімзірескеннер. Обезьяналарны ӧӧнінде фрукттарнаң азырапчалар.
Ачын аңнарны азырапчатханын кӧрерге чонға иң чапсых полған полар. Кӱнӧрте олар узупчатхан ползалар, иирде хайынып пастапчалар. Клеткаларда ала парыс, пума аңнар, орын таппинчатхан чіли, аар-пеер ибіріл чӧргеннер. Оларға таңах иттерін тимнеп салтырлар. Алынҷа клеткада ілгіске хаптырылған таңах иді ілінген. Аңнарны азырапчатхан ирен клетка аразындағы ізікті азыбысханда, ала парыс, кире хонып, иттің чарымын хаап чӧрібіскен. Кӧрчеткен чон суулаза тӱскен.
Халғанҷызын, харасхы кірібіскенде, тигрлерні азырааннар, оларға мал идін тимнеп салтырлар. Килкім итті ідӧк ілгіске хаптырғаннар. Сильвер аттығ тигр позын сын ачын аң чіли кӧзіт пирген. Кӱнзіре узуп алған соонаң, азыранып аларға кирек. Сильвер ілгістегі итті сах андох чирзер тӱзіре тартхан, анаң аны ыыранып ала кимір сыххан. Тигрлернің азыранчатханын кӧрерге чон тығырама чыылысхан. Сарығ сеектер ыыңназы даа оларға харығ полбаан осхас.
Тіріг чир-чайаан кіннің методизі Елена Николаевна Межова «Зоопарктағы хараа» проекттеңер чарыда чоохтап пирген:
- «Зоопарктағы хараа» мероприятиені піс пастағызын на иртірчебіс. «Музейдегі хараа» проект иртірілче нооза. Піс тее андағ оңдайнаң тоғынарға сағыныбыстыбыс. Иирде зоопарк чабыл парча, че кізілерге чабых ізік кистінде хайдағ чуртас парчатханын пілерге хаҷан даа чапсых. Ачын аңнар кӱнӧрте ӧӧнінде чатчалар, узупчалар. Оларның хайынызын иирде кӧріп аларға чарир.
Мындағ проектті иртіріп, ам кирек хайди парарын кӧрербіс. Килчеткен чонның кӧңні чарых, кӱнӧрткізінең тиңнестірзе, иирдегі хайыныс хайди-да пасхаҷыл арах пілдірче.
Амды піс аңнар посты хайди тудынарын кӧрербіс. Мыннаң мындар мындағ «харааларны» иртірерге пӧгін пар. Кӱнӧрте ізіг, кізілерге дее, аңнарға даа майығыстығ нооза. Иирде, тізең, сӧрӧн.
Мині чарлағлар хакас паза орыс тілінең пазылғаны чапсытхан. Кӧзідімге алза, «Олған зоопаркы», «Суулирға чарабас», «Аңнарны азырирға чарабас». Мының алнында хакас тілінең пазылғаны чох полған.
Зоопаркта кӧрігҷілерге аңнарны азырирға чарабазын прайзы пілче, че олох ла пірее нименең азырабызарға маңнанчалар. Тилекейнің аймах пулуңнарынаң ағылған аң-хусха хайдағ азырал кирек, пу кізі хайдаң пілер зе...
- Аңнарны азырирға сағынчатханнарға обезьяналарға «шведскай стол» акция иртірілген, олғаннар тимнелген фрукттарны, пағларға чізілдіріп, хаптырғаннар. Аңнарны азырапчатхан кӧзідіглер пастағызын на иртірілбинче, - чоохтапча Елена Межова. - Хаҷан-да Сӧбіре, кӧӧленіс кӱніне удур абаларның «кӱмӱс» тойын иртіргебіс. Тигр кӱнінде, сентябрь айда иртче, олар азыранчатханын кӧзітчебіс. Че олғаннар тадылығ вата, чипсылар аңнарға пирерге маңнан халчалар. Ӧнетін тимнелген азырал ноға сатпинчазар тіп, кізілер айланчалар. Піс сатхабызох, че кирек киліспеен. Садығдағы чииссер кӧре, ноға-да чон пасха даа тамахнаң азырирға чарир тіп сағын сыхча. Зоопарктағы аңнарзар орта хайығ салар культурабыс читкіҷе нимес. Че пу ағырсымнығ сурығ прай зоопарктарда пар.
Ағбандағы зоопарк алай ба тіріг чир-чайаан кіні хаҷаннаң Европа паза Азия зоопарктары, аквариумнары ассоциациязына кipче. Конференцияларда зоопарктарның ағырсымнығ сурығларын ӱзӱрчелер, пілістернең ӱлесчелер.
«Зоопарктағы хараа» мероприятие чонның кӧңніне кірген тіп сағынчам. Олғаннарға паза улуғларға аңнарның азыранчатханын кӧрерге чапсых полған. Тиксі алза, пір муңа чағын кізі чыылған полар.
Автор :
Елена САГАТАЕВА
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 | 2 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде