ЧОНЫБЫСТЫҢ ЧОЗАХ-КИБІРЛЕРІН УНДУТПАСХА
14.09.2016
Хабарлар
1Лакасияның Алтай аймаа пістің У\ республикада Тӱрк пічии паза культура кӱннерін иң пурун иртірерге пастабысча.
Пӱӱл ідӧк кибір хоостыра пу кӱннерде Алтай аймаанда пістің пурунғы пічіктерге паза культураа чарыдылған пайрам пасталған. Пастап кізілер Хубачар аалда ай-мах устағ-пастааның туразында чыылысханнар. Пу пайрамны ир-тірерге кӱстенгеннер Алтай ай-мааның ӱлгӱлері паза хакас род-тарының Улуғлар чӧбі. Ағбан город-так андар парғаннар ХакНИИЯЛИ-ның, Хакасияның Чайаачылар ту-разының паза писательлер пірігі-зінің кізілері.
Пайрамнығ чыылығны апарған Алтай аймааның Улуғлар чӧбі кне-зінің орынҷызы Ия Борисовна Майкова. Чоохтирға кирек, Алтай аймаанда хакас чонның кӧбізі ӱлӱ-кӱннері Ия Борисовнаның сыл-таанда иртче, ідӧк пасха даа ӱлӱ-кӱннерде ол ӧткін араласча.
Мында алғыстас сӧзінең чоох тутхан Алтай аймааның пазы Владимир Дмитриевич Пономаренко. Ол аймахта культура ки-реенде хайдағ чидіглер парына-ңар хысхаҷахти искір пирген.
Анаң трибуна кистінзер сых-ханнар Ағбаннаң килген аалҷы-
лар. Пӱӱл пістің республикада ал-ғым таныхтапчалар Россияда чар-лалған Кино чылын, саблығ писатель, поэт паза ученай Николай Георгиевич Доможаковтың 100 ча-зын, хакас паза алтай литература пастағҷызы, поэт, просветитель паза миссионер Иван Матвеевич Штыгашевтің 155 чазын, Хакас книга издательствозына 85 чыл толғанын.
Іди ХакНИИЯЛИ-ның литература пӧлиинің устағҷызы, филология наукаларынын, докторы Альбина Леонтьевна Кошелева писатель Н.Г.Доможаковтың чуртазы-наңар паза чайаачы тоғызынаңар чоох тутхан.
Аннан, андар ХакНИИЯЛИ-ның учёнай хачызы Надежда Анатольевна Данькина И.М.Штыгашев-теңер чоохтаан. Хакасиядағы писательлер пірігізінің кнезі Альбина Васильевна Курбижекова Орджоникидзе аймаандағы Сулек алай ба Пічіктіг тағдаңар искіріг иткен. Ол тағдағы пурунғы пічік-терге паза хоостарға муңар чыл
полар. Чоохтирға кирек, А.В.Курбижекова алында ол Пічіктіг тағ му-зейінең устаан. Аннаңар ол тағда-ғы таңмалардаңар чахсы пілче.
Хакас книга издательствозы-ның тархынынаңар чоохтаан аның директоры Радион Борисович Чанков. Іди 85 чыл аразына книга издательствозы хайдағ ла пирік чоллар иртпеен. Пастағы чыллар-да издательство хакас ла тілінең книгалар паза учебниктер сығар-ҷаң. Ол тустарда школада прай даа уроктар хакас тілінең апарылҷаң-нар нооза. Че анаң хорылыстығ 1936-1937 чылларда кӧбізі авторлар паза писательлер, репрессияа хап-тырып, чох иттіргеннер. Книгаларны даа чох итчеңнер.
Амды издательство сіліг ӧңніг учебниктерні школаларға сығарча, ідӧк, орындағы писательлернең палғалыс тудып, хоос литература сығарча.
Кино чылы хоостыра хынығ чоох апарған Россияның саблығ артизі паза СТД-ның Хакасиядағы пӧ-лиинің кнезі Светлана Семёновна
Чаптыкова. Ол позы даа илееде фильмнерде суурынған. Пасха даа хакас паза пістің чирде тоғын-чатхан орыс актерлар киноларда удаа суурынчалар. Пістің саблығ режиссерлар паза операторлар пар. Хай піреелері, Москвада чуртап, Россия синінде саблан парчалар. 2008 чылда пістің республикада «Хакасфильм» тӧстел-ген. Аның директоры Юрий Викторович Курочка полча. Амға теере «Хакасфильм» студияда 12 кино суурыл парған. Оларның санында «Ада чирі», «Чатхан», «Я - хакас» паза даа пасхалары.
Анаң Светлана Семёновна апсаа Геннадий Николаевич Чаптыков-наң хада Александр Чапрай (Кото-жеков) пасхан «Абахай Пахта» ойыннаң алылған чонға алғыстас сарынын ырлап пиргеннер.
Анаң соонаң Аршан аалдағы олғаннарның «Саңыҷах» фольклор ӧмезі паза Анастасия Лисицына хакас тілінең сарыннар ырлааннар.
Пу мероприятие тоозылғанда, ырах нимес турчатхан Ызых тағ-зар чорых полған. Анда хам ипчі Людмила Васильевна Кобежикова кибір хоостыра прай пістің чирде амыр хоных ползын, кізілер чарых сағыстығ ползыннар, тӧлібіс улуғлар кибірін ундутпазыннар тіп алғаан.
Автор :
Илья ТОПОЕВ
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
Кӱн таңмазы