ИМҶӀ ПАЗА ЫРҶЫ
18.11.2016
Хабарлар
Ӱр ниместе Македонияның ӧӧн городы Скопьеде «Еврофест» фестиваль-марығ ирткен. Хакасиядаң анда имнег наукаларының кандидады, харах имҷізі Александр Иванович Кобежиков, «Сарығ тууп маймаам» паза «Скажите, девушки-подружки» сарыннарны толдырып, 2-ҷi орынны холға кирген.
Чоохтирға кирек, Александр Иванович ырларӌа чоннар аразындағы марығда ікінӌізін араласты. Пӱӱл чайғызын Молдовада ирткен фестиваль-марыға чӧрген. Анда ол, ікі хакас сарынын толдырып, «Кӧрігҷілер кӧңніне кірген» сыйыхты алған. Пу фестивальда 15 хазнадаң ырҷылар араласханнар.
- Македонияда ирткен марығ-да ӧӧнінде чииттер араласханнар, - чоохтаан А.И.Кобежиков. - Олар кӧглерні толдырарға ӧнетін ӱгренгеннер, консерваториялар тоосханнар. Мин, тізең, кӧг киреенең пос хынғанни айғасчам. Аннаңар профессионалларнаң марығлазарға сидігӧк...
Александр Ивановичтің іӌе-пабазы «Московский» совхозтаң Ағбанзар кӧскенде, оолағас, музыка школазынзар чӧріп, баяннаң ойнирға ӱгренген. Олох туста хорда сарнаӌаң. Ӱгретчілері кӧг киреене ӱгренерге чӧп пиргеннер, кирек полза, полыс пирербіс тееннер. Че Александр имнег киреен таллап алған.
- Минің іҷем Валентина Петровна экономист полған, че ол чахсы ырлаӌаң, - сағысха кирче А.И. Кобежиков. - Аның ӱні опера ырҷыларынина тӧӧй полған. Іҷем пос чайаачы ӧмезер чӧрген. Тахпахтар кӧп пілӌең.
Александр Кобежиков кибірліг, эстрада, классика ырларын толдырча. Композиторлар Юрий Киштеевтің, Георгий Челбораковтың, Герман Танбаевтің кӧглері аның репертуарына кірчелер. Пӱӱнгі кӱнде имӌі паза ырҷы Александр Иванович 20-ҷе сарын толдырча. Пӱӱл аның 11 сарыннығ диск чарыхха сыххан. «Хайӌы» хакас эстрада студиязынаң хада дискті, тимнеп, сығарғаннар. Александр Кобежиков пу студияның араласчызы полча.
Хайдағ тустаң сығара ырлап сыхханынаңар ол піди чоохтапча:
- Пылтыр Герман Танбаев, «Ікі чылтыс» марығ иртіріп, мині анда аралазарға хығырған. Аннаң пеер, кӧглернең айғазып, «Хайӌы» студиязар чӧр сыххам. Че сценаа сығарға орай пастадым. Чиитке ӱгренерге кирек полған. Сарыннарны техника саринаң орта толдырарға кирек. Ағаа амды мині саблығ ырҷы Екатерина Кыштымова ӱгретче.
Александр Кобежиковтың улуғ оолғы Виктор кӧг киреене ӱгренче, чахсы сарнапча. Очы оолғы теелбектернең айғасча. Хада хонғаны Светлана Викторовна сӧбіренің ізіг чӱректіг кӧрігӌізі полча. Александр Иванович хырығ озаринзар марыға парчатса, ипчізі аның ӱчӱн «ағырарға» хада чӧредір. Скопьезер олар ікӧлең чӧр килгеннер.
Македонияда ирткен «Еврофест» фестиваль-марығда аралазарға Александр Кобежиковты Болгария продюсері Марин Маринов хығырған. Олар чайғыда Молдовада ирткен марығда танызып алғаннар. Мындағ чапсых хығыртығ килгенде, Александр Иванович ӧрін парған. Ол ағаа алғызын читірче.
«Еврофест» фестиваль «Евровидение» марыға тӧӧй осхас, че аның сині кічіг арах. «Еврофестте» Молдова, Украина, Греция, Хорватия, Болгария, Россия хазналарының ырӌылары араласханнар. I орынны албан хызы алған. «Аның ӱні уғаа
кӱстіг, ол пӧзік чидіглерге чидер», - таныхтаан Александр Кобежиков.
«Еврофест» фестивальның президентi Кусто Кустодиевский полча. Аалӌыларны чахсы удурлааннар, отельде чуртатханнар.
- Македонияда, экскурсияларға чӧріп, кӧп чапсых нимелер кӧріп алғабыс, - чоохтаан А.И.Кобежиков. - Анда Скопьенің иргі паза наа городы пар. 1963 чылда, хорғыстығ чир тітірезі полып, город тың сайбалған. Пӱӱнгі кӱнде Скопьені кӧп хумартхы тас чазапча. Хумартхы тастар ӱгретчілерге, профессорларға, актерларға, ырӌыларға чарыдылчалар.
Македонецтернең орыс тілінең чоох алызарға чарир тіп чоохтапча Александр Иванович. Кафезер кіргеннерінде, хынығ кирек пол партыр. Александр Иванович официант хыссар орыс тілінең айлантыр: «Четыре зелёного чая...» Ол хыс, харахтарынаң тыпладып ала, пасха официантсар айланып, англия тіліне тілбестеп пирерге сурынтыр. Анзы, тілбестеп, македонецтер тілінең чоохтантыр: «Четыри зелене чая».
Александр Кобежиков, сценада ырлап, чон алнынзар сыхханнаң nip чылҷа ирт парды. Мының алнында пис чыл аразында пip хати, Имӌілер кӱнінде, чон алнынзар сарыннаң сыхчаң. Имӌі кізі ағырчатхан кізінең пірдең пірге тоғынчатхан полза, сценадағы ырӌы паза кӧрігӌі саңай пасха кирек нооза. «Имҷі кізіні имнепче, салтары, тізең, хазыхтанып алғаны, - тіпче А.И. Кобежиков. - Сарын, тізең, кізі кӧңнін кӧдірче».
Хакасияның чон артизі Герман Танбаев чайаачы кӧңніліг кізілерге чон алнынзар сығарға полыс пирче. Ол ырҷы, продюсер, композитор паза ӱгретчі полча. Александр Кобежиковнаң чиит тустаң таныстар. «Кӱн чахайағы» ансамбльзар теелбектенерге чӧрҷеңнер. Концерт тузында, Александр Кобежиков сценаа сыхса, Герман Танбаев пу кізі харах имӌізі тіп чонға искіредір. Кӧп кізі, анзын піліп алып, имҷізер айланча. Андағларға пааларны тӱзірчебіс тіп чоохтаан имҷі. Пӱӱнгі кӱнде «Аяс» офтальмология клиниказында 20 муң азыра операция иділген. «Кӧрігӌінің харах оды чітіг поларға кирек ле», -таныхтаам мин.
Александр Иванович 1996 чылда пос киреенең айғазып пастаан. Ол туста азахха турып аларға сидік полған. Че ол, тынағ пілбин тоғынып, тоғызын оңдайлап алған.
Оӧн тоғызынаң позып алза, Александр Кобежиков репетицияларға маңзырапча. Ырлапчатханым чуртасты нииктепче тіп чоохтапча имӌі. Чонның кӧге тартылчатханы, ырлапчатханы аның худы-чаны хазыхтаңар чоохтапча теен имӌі.
Автор :
Елена САГАТАЕВА
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 | 2 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде