ХАЛЫХ ЧУРТАС КИРЕКСІНІЗІ - ХАЗЫХ, ӰГРЕДІГ ПАЗА СПОРТ...
01.02.2017
Хабарлар
Пiстің республиканың правительствозы паза Хакасия пазы Виктор Зимин, таңдағы кӱнге пӧгіннер турғызып, оларның чуртасха кирілчеткенін сыбыра хайығда тутчалар. Хайдағ-да объекттер тоғынып пастапчалар, чонға ӧрініс паза туза ағылчалар, пасха сурығларны ам даа пӧгерге кирек. I
Ирткен неделяда Хакасия пазы Виктор Зимин тоғыс чорығынаң Шира аймаанда пол килді. Пу чорыхтың пӧгіні спортха, ӱгредіге, имнег киреене, аал хонии тилізіне, хайығ салып, полызығ пирері полча.
ЭЭН СТАДИОННЫҢ ТАНДАҒЫЗЫ
Хаҷан-да Шира аалдағы «Сибирь» стадионда спортха хынчатхан улус матап чыылысчаң. Футболҷа, волейболҷа, ниик атлетикаҷа, баскетболҷа улуғ марығлар иртчеңнер. Аймах синіндегі пайрамнар анда алғым таныхталҷаңнар. Аалдағы школаларның ӱгренҷілері, Аграрнай техникумның студенттері пеер сыбыра чӧрҷеңнер.
Пӱӱнгі кӱнде чиит улусха хайди даа кирек объект хуруғ паза тастал парған кӧрімніг турча. 2015 чылның апрельіндегі улуғ ӧрт стадионның пӱдіріглеріне дее теелген. Амды аны ибіре наа туралар турчалар. Андада, тізең, чаалазығ чара чачырастары соондағы осхас кӧрім полған. Стадионда МЧС, - ӧрт ӱзірҷеңнер машиналары турған, соонаң пӱдірігҷілер чуртаан сылтаанда ағаа ӱрег иділгенӧк.
Хакасияның пазы Шира аймаа администрациязына «Сибирь» стадионны нааҷылир тоғыстар проектін тимнеп саларға чахаан. ІІІира аймааның пазы Сергей Зайцев проектке кирілген пӱдіріглердеңер чоохтап пирген. Хырлығ площадкалар, кип-азах алыстырҷаң паза тасхын чӧрҷең орыннар, суғ паза канализация трубалары тартылар, чарытхы, трибуналар, футбол чазызы паза пасха спорт пӱдіріглері проектке кирілген. Пу тоғысты толдырарына улуғ ахча киректелче.
НЫМАХТАҒЫ ОСХАС ШКОЛА
Тоғыр чул аалның кічіг паза улуғ частығ чуртағҷыларына ӧрініс - тиксі тыхталып, нааҷылалған школа ізіктерін азыбысханы. Шира аймаандағы Н.Н.Коковтың адынаң 16 № ортымах школаның ӱгренҷілері паза ӱгретчілері улуғ аалҷыларны халас-туснаң удурлааннар. Школа директоры Надежда Александровна Батандаева нааҷылалған класстарны кӧзіткен. Фундаменттең пасти хырына теере тиксі тыхтағ апарылтыр. Мының алнында пу школада поларға киліскен, ол істі-тастынаң даа уғаа иргі кӧрімніг полған. Аны школа даа тиирге чарабас полған: поллары - ығырт-соғырт, стене-потологы - хыйын-майыр... Амды школа ӱгренҷілерні чарых ӧңнернең удурлапча.
Аалҷылар пасталығ класстарны, тархын, математика уроктарын апарчатхан кабинеттерні чапсып кӧргеннер. Улуғ нимес школа библиотеказы парох. Интернет-кабинетте нап-наа ноутбуктар.
Виктор Михайлович актовай залзар ирткенде, олғаннар пір ӱннең изеннескеннер. Тоғыр чулдағы школаны наа чурт таа тиирге чарир. Іҷе-пабалар паза олғаннар, ӱгретчілер аалҷыларнаң ӧрініснең ӱлескеннер. Ӱгренҷілер сарын-теелбектер, кибелістер тимнеп салтырлар. Хакасия пазы Виктор Зимин школаа видеокамера сыйлаан.
- Хакасияның правительствозы наука паза ӱгредіг министерствозынаң «Республиканың кічіг паза ыраххы аалларын тилідері паза хайраллиры программа» хоостыра Тоғыр чулдағы иргі школада тыхтағ тоғыстарын иртіреріне пір чӧпке килгебіс, - чоох тутхан В.М.Зимин. - Таныхтирға кирек, пу программа хоостыра кічіг паза ыраххы аалдағы чуртағҷылар полызығ алчалар. Сірернің мында клуб нааҷылалған, суғ скважиналары турғызылған, амды, тізең, школа
тиксі тыхталды. Палалар пістің таңдағы ізенізібіс нооза. Пӱӱнгі школа городтағызынаң пір дее халбинча, прай кирек тиріглер турғызылған. Мының алнында ол пілдізі чох пӱдіріге тӧӧй полған. Иргі школада тоғыстарын узаратхан, пілістер пирерін тохтатпаан ӱгретчілерге, школа директорына, пу сурығны пӧгерге полысханнарға улуғ алғызым читірчем!
Мындағ пайрамнар ӧрініс, олох туста чӱрексініс ағыладыр. Школа директоры Надежда Александровна аал чуртағҷылары, ӱгренҷілер паза ӱгретчілер адынаң улуғ алғызын читірген. Пӱдірігҷілер хысха тус аразына школаны нааҷылап салғаннар. Ӱс ай артиинаң киректелген. Ол туста пу школада ӱгренчеткен Тоғыр чул, Хызыл аал, Марчылғас аалларның олғаннарын Чоохчылзар автобустығ тарт чӧргеннер. Мындағ оңдайнаң ӱгредіг тохтадылбаан, тыхтағ, тізең, апарылған.
Олғаннар паза улуғлар иргі школа мындағ кӧрімніг поларына киртінмееннер. 8 класс ӱгренҷізі Данил Тугузов пеер Хызыл аалдаң ӱгренерге чӧрче. Нааҷылалған школаның иркінін алтап, хайхап парғабыс тидір. Николай Степанович Кобежиковтың ӱс палазы Тоғыр чулдағы школазар чӧрче. «Тыхтағ тоғыстары иртірілеріне улуғлар даа киртінмееннер, - теен ол. - Мының алнында школаның кӧрімі дее хайдағ хорғыстығ полды! Амды хайхастарға киртінерге ле халча!»
АМБУЛАТОРИЯ - ЧОН КИРЕКСІНІЗІ
Целиннай аалда, тізең, наа амбулаторияның ізии сообинча. Ол Шира аймааның имнег туразының амбулаториязы полча.
Амбулатория устағҷызы Нина Алтынбаева, аалҷыларны удурлап, маң чохха тӱскен. Ол арада чиит специалист, акушер-имҷі Надежда Талаеванаң чоох алызып алғам. Надежда Васильевна аалның имнег туразында чарым чыл істен парир.
- Мин иргі имнег пунктында ікі ай тоғынған соонаң ирткен чылның 5 октябрьында пеер кӧскебіс, - чоохтаан Н.В.Талаева. - Мында тӧрт ай тоғын парирбыс. Піссер кӧп чон айланча, кӱнде 50 - 60 кізі кил парча. Анализтерні иртерге Ширадағы поликлиниказар ысчабыс. Мин азах аар чӧрчеткен ипчілерні, санға алып, сыныхтағда тутчам. Чӱректерін сыныхтап, хан пӧзиин сыбыра хайығда тударға кирек. Амғы туста пала табарға тимненчеткен 14 ипчі минің хайиимда тудылча, ол санда Тустығ кӧл аалдағылар. Ыңааҷахтарны пір часха теере хайығда тутчам.
Орындағы имҷілер кирек имнерні Шира аймааның имнег туразынзар чахып салчалар. Пӱӱнгі наа амбулаторияда прививка турғысчаң, процедуралар иртірҷең, кізі хазиин сыныхтаҷаң кабинеттер пар. Мында устағҷы, акушер-имҷі, медсестра паза санитарка тоғынчалар. Чиит паза пілістіг имҷілер чонға имнег полызиин пирчелер. Чиит специалисттерге, тізең, чурт сурии пӧгілче. Надежда Талаева - пу аалның чуртағҷызы, сӧбіреліг. Чиит сӧбірее чурт пирері кӧрілче осхас.
Парчан нимені пір саңай, пӱдіріп, кӧдіріп аларға сидік. Пӱӱнгі наа ниме таңда иргілен парадыр. Чуртас, тізең, алнынзар хаалаҷаан на хаалапча. Нааҷылаҷаң объекттер, школалар пістің ам даа кӧп.
Автор :
Елена САГАТАЕВА Сомнар Максим АХПАШЕВТИ
Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс |
29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 | 2 |
Кӱн таңмазы
Хакасияда
Россияда
Тилекейде